آیا خانه امیر اقتدار هم قربانی بازار موبایل می شود؟

ایسنا/ بدنبال خبرهای منتشر شده، این پرسش مطرح می گردد که آیا خانه امیر اقتدار هم قربانی بازار موبایل می شود؟

قضیه چیست؟

شهرام شهریار، فعال میراث فرهنگی در مطلبی با عنوان «خانه امیرلشکر محمود خان انصاری ملقب به امیراقتدار با رای دیوان تخریب خواهد شد» در سایت سفرنویس، از تخریب کامل مجموعه ای تاریخی در تهران خبر می دهد که امروز فقط یک عمارت از آن مجموعه باقی مانده است.

در این گزارش آمد: «آخرین بخش از باقی مانده عمارت امیر اقتدار که بعدها پسرش سرلشکر محمدولی انصاری در آن اسکان داشت، تا چند روز دیگر با رای دیوان عدالت اداری تخریب می شود.

امیرلشکر محمود خان انصاری ملقب به امیراقتدار آخرین رئیس پلیس نظمیه دوران قاجار و حاکم نظامی تهران بود. وی به دستور سردار سپه که حکومت نظامی در کشور برقرار کرده بود، حاکم نظامی تهران شد. امیراقتدار مدتی وزیر پست و تلگراف و مدت کوتاهی وزیر داخله دوران پهلوی اول بود.

مجموعه باغ و خانه امیراقتدار در چهارراه عزیزخان قرار داشت. معبر شمالی آن به یاد امیر، خیابان امیری و معبر جنوبی نیز به نام اقتدار نامگذاری شده که هنوز هر دو نام بر گذرها باقی مانده است. قسمت فضای سبز و باغ این عمارت در دوران پهلوی دوم ساختمان بهداری ارتش شد و بخشی کوچکی از شرق این باغ-عمارت بزرگ، به چاپخانه بانک تهران تبدیل شد.

امیراقتدار سه دختر و پنج پسر داشت؛ سرلشکر ولی انصاری (وزیر راه در دوران محمدرضا شاه)، سرتیپ صفرعلی انصاری (رئیس انبار تسلیحات پارچین)، سرهنگ نصرت الله انصاری، مهندس اسماعیل انصاری (نماینده خوزستان در مجلس شورای ملی) و مهندس جمشید که هر کدام از فرزندان در بخشی از این خانه تاریخی اسکان داشتند.

سرلشکر محمدولی انصاری، فارغ التحصیل دانشکده افسری تهران و دانشکده افسری فرانسه در رشته راه سازی و ساختمان بود. ولی انصاری پس از ارتقا به درجه افسری در زمان تاسیس راه آهن به آن موسسه منتقل شد. مدتی ریاست راه آهن جنوب با او بود سپس به ریاست راه آهن تهران رسید. در 1322 به جرم طرفداری از آلمانها از طرف متفقین بازداشت شد و قریب یک سال در زندان متفقین در اراک به سر برد.

پس از رهایی از زندان به ریاست دفتر ستاد ارتش منصوب شد و از دوستان و نزدیکان رزم آرا شد. در 1329 به درجه سرتیپی ارتقای درجه یافت. در سال 1334 با احراز درجه سرلشگری در کابینه حسین علاء وزیر راه شد. در کابینه دکتر اقبال که سه سال و نیم طول کشید همان سمت را داشت. در کابینه شریف امامی همچنان وزیر راه بود. در اواخر حکومت شریف امامی جای خود را به مهندس بهنیا داد و از دولت خارج شد. وی در سال 1375 درگذشت.

اما اکنون ملک جنوب غربی عمارت موصوف در اختیار دختر امیراقتدار، پری انصاری بود که با توجه به تاریخی بودن عمارت در طرح تفصیلی، شوربختانه در سال 95 شبانه تخریب شد. ملک جنوب شرقی نیز در مالکیت و اختیار پسر دیگر محمود انصاری، نصرت الله انصاری قرار گرفت و این عمارت هم با توجه به تاریخی بودن شبانه در سال 94 تخریب شد.

باغ بزرگ امیراقتدار که در دوران پهلوی دوم انبار بهداری ارتش شده بود، در سالهای گذشته توسط شخص دیگری با نام خانوادگی مشابه به بازار موبایل ایرانیان تبدیل شد. مالکیت هر دو عمارت تخریب شده نیز در اختیار بازار موبایل است و در حال حاضر محل دپو ضایعات این بازار شده است.

بازار موبابل ایران هم متعلق به یکی دیگر از پسران امیر به نام سرهنگ صفرعلی انصاری بود. او دانش آموخته اروپا و رئیس مخزن مهمات پارچین در زمان رضاشاه بود. سرهنگ صفرعلی انصاری در زمان جنگ جهانی دوم در شمار افرادی بود که به اتهام همکاری با آلمانها توسط نیروهای انگلیسی دستگیر و در بازداشتگاه اراک زندانی شد.»

شهریار در بخش دیگری از گزارش خود بر این نکته تاکید می کند که «تمامی عمارت ها در سامانه طرح تفضیلی شهردای تهران به عنوان ساختمان تاریخی مشخص شده اند اما در سالهای گذشته تمامی عمارتها به غیر از یکی تخریب شده و تنها بخش باقی مانده که عمارت شمالی بود و دومین پسر امیراقتدار، سرلشکر محمدولی انصاری در آن اسکان داشته بزودی با رای دیوان تخریب خواهد شد.»

او در نهایت رای رئیس شعبه سوم تجدید نظر دیوان عدالت اداری را منتشر کرد که در آن آمده است: «با توجه به اینکه بند 11 ماده 3 اساسنامه میراث فرهنگی در مقام طرح موضوع در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران و با کمیسیون ماده پنج شورای عالی شهرسازی و معماری است و ارتباطی به موضوعات موردی ندارد و ملک شاکی توسط سازمان به تثبت نرسیده که بند 12 شامل آن شده باشد ایجاد محدودیت برای شهروندان باید بر اساس ضوابط و مقررات قانونی باشد که از سوی سازمان میراث فرهنگی به دیوان ارائه نشده و آنچه به عنوان دلیل اقامه شده منطبق بر ضوابط و مقررات نیست و نظر به این که شهرداری وفق مقررات بند 24 ماده 55 قانون شهرداری ها و ماده 7 قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری باید برای مالکان اراضی واقع در محدوده خدماتی شهر پروانه نخریب و نوسازی صادر کند لذا اعتراض وکیل شاکی موجه تشخیص و به استناد قوانین مذکور و ماده 71 قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقص رای شعبه حکم به ورود شکایت و ابطال اقدامات سازمان میرات فرهنگی و صدور پروانه ساختمانی طبق ضوابط و مقررات طرح تفصیلی صادر و اعلام می شود رأی صادره طبق ماده 3 قانون اخیرالذکر قطعی است.»