مرگ و میر بیماری های قلبی همچنان بالاتر از فوتی های کرونا
معاون دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت بیماریهای قلبی را شایع ترین علت مرگ و میر در دنیا خواند و گفت: حتی در شرایطی که بیماری کرونا کشتار می کند، اما باز هم مرگ بر اثر بیماریهای قلبی در صدر است.
دکتر علیرضا مهدوی با اشاره به شعار روز جهانی قلب مبنی بر «با تمام وجود از سلامت قلب مراقبت کنید»، گفت: بیماری های قلبی شایع ترین علت مرگ و میر در کل دنیا است؛ به شکلی که حتی در شرایطی که بیماری کرونا کشتار می کند، اما بازهم مرگ بر اثر بیماری های قلبی در صدر است.
بیماری های قلبی علت بیش از نیمی از مرگ ها در ایران
وی افزود: این در حالی است که اگر بیماران قلبی_عروقی به کرونا مبتلا شوند، احتمال مرگ و میر هم در میان آنها افزایش خواهد یافت. در کشور ما هم بیش از نیمی از مرگ و میرها به دلیل بیماری های قلبی_عروقی است.
مهدوی درباره اقدامات وزارت بهداشت برای مقابله با بیماری های قلبی، اظهار کرد: سال هاست برای بیماری های زمینه ای دیابت و فشارخون برنامه ریزی کرده ایم و با غربالگری مبتلایان به این دو عارضه اقدام به ارائه خدمات سطح یک می کنیم. از سال 1395 به بعد نیز تعیین خطر بیماری های قلبی_عروقی در دستور کار قرار گرفته است؛ یعنی افراد را از نظر میزان احتمال اینکه در 10 سال آینده سکته کشنده یا غیر کشنده قلبی یا مغزی داشته باشند، بررسی می کنیم؛ بر اساس سنجش میزان خطر مداخلاتی انجام می دهیم.
کد 247 و مدیریت سکته های حاد قلبی
وی با اشاره به برنامه مدیریت سکته های حاد قلبی در قالب کد 247، تصریح کرد: معنای کد این است که خدمات ما 24 ساعته و در هر 7 روز هفته برای سکته های قلبی دایر و فعال است.
معاون دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت با تاکید بر لزوم پیشگیری از بیماری های قلبی، ادامه داد: پیشگیری از این بیماری به جز تعیین خطر، تا حد زیادی وابسته به تغییر سبک زندگی، اصلاح تغذیه، وزن و... است.
وی افزود: روز جهانی فشار خون در ماه می بود، اما به دلیل بیماری کووید19، انجمن بین المللی فشارخون برنامه را به تعویق انداخت و مقرر شد روز جهانی فشار خون در تاریخ 26 اکتبر برگزار شود، در ایران تصمیم گرفتیم از روز جهانی قلب تا فرارسیدن روز جهانی فشار خون در تاریخ جدید، فعالیت های مجازی گسترده ای در راستای مقابله با بیماری های قلبی داشته باشیم. از سوی دیگر روز جهانی دیابت در ماه نوامبر قرار دارد که فعالیت هایی نیز در آن زمان انجام می شود.
مهدوی ادامه داد: در نظر داریم کمپینی برای فعالیت بدنی داشته باشیم. در شرایطی که باشگاه ها رسما تعطیل هستند و مردم هم احتمال دارد کمتر ورزش کنند، این کمپین نقش مهمی دارد. نکته حائز اهمیت اما آن است که بیماری کووید19 سبب شده خدمات بیماری های غیرواگیر، مراقبت ها، غربالگری و... کاهش یافته است. شاید در ابتدا تصور می کردیم بساط کرونا یکی دو ماهه برچیده می شود، اما اکنون می بینیم باید مدتی با بیماری زندگی کنیم.
کم تحرکی و عوارض چاقی
وی با اشاره به عوارض چاقی بر بدن، تاکید کرد: چاقی می تواند عاملی برای بروز بیماری های سختی باشد که خانه نشینی و کم تحرکی به آن دامن زده است؛ هم قرنطینه و هم خانه نشینی و بی تحرکی را باید در تعادل قرار دهیم.
آمار مرگ و میر به علت بیماری های قلبی
مهدوی میزان مرگ به علت بیماری های قلبی - عروقی را در هر صد هزار نفر جمعیت با توجه به داده های نظام ثبت مرگ وزارت بهداشت 44 درصد در کل جمعیت، اعلام کرد و افزود: این آمار مربوط به آخرین پژوهش ها در سال 1395 است. در دنیا نیز طبق آمار سلامت جهانی 63 درصد مرگ ها به علت بیماری های غیرواگیر رخ داده است. سهم بزرگی از مرگ ها 17.9 میلیون مرگ ناشی از بیماری های قلبی عروقی است. از این میان مرگ بیش از 14 میلیون نفر به علت بیماری سکته های قلبی و مغزی و مابقی به علت سایر بیماری های قلبی عروقی است. همچنین پیش بینی می شود میزان مرگ های قلبی_عروقی تا سال 2030 به 23.3 میلیون نفر برسد و این در حالی است که 10درصد بار جهانی بیماری ها ناشی از بیماری های قلبی عروقی است.
بیماری های قلبی - عروقی علت یک سوم مرگها در کشور
وی با اشاره به مطالعه سیمای مرگ و میر در 30 استان کشور در سال 1394، ادامه داد: درحال حاضر شایع ترین علت مرگ و میر در جامعه با بیش از یک سوم مرگ ها در کشور، ناشی از بیماری های قلبی_ عروقی است که از این میان عمده مرگ ها به علت سکته های قلبی حدود 21درصد، سکته مغزی حدود 10 درصد و بیماری های ناشی از فشارخون بالاحدود 4 درصد رخ داده است.
مهدوی ادامه داد: در بررسی عوامل خطر بیماری های غیرواگیر در سال 1395 در افراد 18 سال و بالاتر دریافتیم حدود 8.5 درصد دیابت، 20 درصد کلسترول خون بالا و 37 درصد تری گلیسیرید خون بالا دارند. در افراد 18 سال و بالاتر مشخص شد 56 درصد دچار اضافه وزن و چاقی، 24 درصد دچار چاقی، 56 درصد دچار کم تحرکی هستند. همچنین دریافتیم 9.4 درصد این افراد دخانیات مصرف می کنند و تنها 42 درصد مصرف مطلوب سبزی و 17.5 درصد مصرف مطلوب میوه دارند و 11 درصد نیر مصرف نمک بیش از حد مطلوب دارند. تردیدی وجود ندارد که عوامل مشخصی زمینه بروز این دسته از بیماری ها را بوجود می آورند که عمده ترین این عوامل شامل جنس مذکر، سابقه خانوادگی دال بر وجود بیماری قلبی عروقی، فشارخون بالا، استعمال دخانیات و وجود بیماری دیابت و اختلال چربی های خون هستند.
وی با اشاره به آغاز فعالیت اداره کل بیماری های غیرواگیر در حوزه معاونت بهداشت از سال 1370، گفت: این اداره کل مبادرت به تهیه طرح کشوری پیشگیری و کنترل بیماری فشار خون بالا کرد که از سال 1373 در خدمات مراقبت های اولیه بهداشتی شبکه های بهداشتی درمانی مناطق روستایی کشور اجرا می شود. این طرح از بهمن ماه 1383 تحت عنوان طرح کشوری پیشگیری و کنترل دیابت و فشارخون بالا به صورت یکپارچه در نظام سلامت در سطح روستاها ادغام یافت و پس از آغاز طرح تحول سلامت از سال 1395 تحت عنوان برنامه ایراپن (مجموعه مداخلات اساسی پیشگیری از بیماری های غیرواگیر در نظام مراقبت های اولیه بهداشتی IraPEN) در قالب خدمات نوین سلامت در بسته های خدمات مراقبت های اولیه بهداشتی سطح یک ادغام شد.
مهدوی تاکید کرد: همچنین پایش بیماری های غیرواگیر و عوامل موثر بر آنها و ارزشیابی میزان پیشرفت برنامه ها مورد توجه جدی خواهد بود. اما با توجه به سیاست وزارت بهداشت در خصوص هدف افزایش پوشش شناسایی بیماران مبتلا به فشارخون بالا و پوشش مراقبت و کنترل فشارخون در بیماران و همچنین افزایش آگاهی جامعه در خصوص بیماری فشارخون بالا و با توجه به شرایط، اولویت جاری نظام سلامت در کشور باید تغییر کند. یکی از اهداف کاهش بیماری های قلبی_ عروقی در کشور کاهش میانگین فشارخون در جامعه است که این امر از طریق آموزش عمومی و با کمک و حمایت همه بخش ها و دولت امکان پذیر است. برای طراحی و اجرای مداخلات نیاز به هماهنگی های درون و برون بخشی است. نقش سایر سازمان ها در این مرحله بیشتر است. تغییرات محیطی حمایت کننده، قانونگذاری و سیاستگذاری ها و تعیین خط مشی ها از موارد مهم در این مرحله است.