خداحافظی با نیمکت های دیدنی چهار باغ اصفهان

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، خداحافظی با نیمکت های دیدنی چهار باغ اصفهان صورت گرفت.

داستان چیست؟

همه ما شاید چهار باغ را بیشتر از همه با نیمکتهای مدور میانی بخاطر بیاوریم، نه برای ما که در اصفهان هستیم، بلکه همه کسانی که در چهل سال اخیر از این شهر دیدن کرده اند؛ چهار باغ را با همین نیمکتها به خاطر می آورند.

بعد از آنکه چهار باغ زیرورو شد تا به اصطلاح چهار باغ صفوی احیا شود، نیمکتهای خاطره ساز آن هم برای همیشه برداشته شدند تا جایشان را نیمکتهایی بگیرند که کارشناسان معتقدند هزینه بر و تزئینی اند تا اصولی و زیربنایی.

چهار باغ در این سالها با انگیزه احیا دگرگون شد. سالهای زیادی طرح پیاده راه سازی چهار باغ بدلایل متعدد اجرا نشد اما بعد از آنکه عاقبت این اتفاق افتاد، انتقادات زیادی را هم در پی داشت؛ از نبود کاوشهای اصولی باستان شناسی و اجرای پیاده راهی که از نگاه مهندسان معمار حرکت آسان پیاده در آن دیده نشد تا استفاده از سنگهای بی کیفیت در طراحی حوضها و اجرای سنگفرشی که به زعم کارشناسان تنها تحمیل هزینه و دوباره کاری بود.

محمود درویش، عضو انجمن مهندسان معمار اصفهان پیرامون خداحافظی با نیمکت های دیدنی چهار باغ اصفهان معتقد است در خیل اشکالات طرحی که در چهار باغ عملیاتی شده، ماجرای نیمکتهای این خیابان گم است اما درعین حال تاکید کرد نیمکتها می توانستند با متریال ساده تر و سبک تری طراحی شوند.

وی اظهار داشت: سعی شد نیمکتهای جدید چهار باغ با فرمهای مختلف ساخته شود ولی گاهی اوقات توجه بیش از حد به یکسری مسائل تزیینی، مسائل اصولی و زیربنایی را تحت شعاع قرار می دهد.

نیمکتهای مدور و شاخص چهار باغ گذشته از سادگی و سبکی، برای بیننده زاویه دید بهتری از چهار باغ دست می داد بگونه ای که افراد را بیشتر به تماشای چهار باغ و عناصر آن دعوت می کرد تا ارتباط با افراد و همنشینان نیمکت. درویش در این باره گفت: پیشتر این نیمکتها در چهار باغ نبودند اما برای نسلهای جوان تر خاطره ساز شد و به همین دلیل تغییر نیمکتهای چهار باغ برای آنها سخت است؛ اما اشکال نیمکتهای سابق این بود که افرادی که روی آن می نشستند نمی توانستند یکدیگر را به راحتی ببینند.

نیمکتهای تایید شده برای چهار باغ از جنس سنگ است و لایه ای از چوب روی سطح آن را پوشانده است. نظر درویش اما درباره نیمکتهای جدید این است که سنگ دست تراش با این ضخامت برغم اینکه روی آن چوب شده است به دلیل اینکه گرما و سرما را در خود نگه می دارد آسیب پذیر است و با کمترین جابه جایی و ضربه می تواند بشکند و دوباره هزینه سنگینی را تحمیل کند.

نیمکت های چهارباغ می توانستند سبک تر طراحی شوند

سوال اصلی درویش از مجریان بهسازی چهارباغ این است که چرا حجم سنگین سنگ یا بتن باید در چهار باغ مصرف شود؟! و اینکه نیمکتهای چهار باغ می توانستند مثل همه جای دنیا سبک تر طراحی شوند، وی گفت: با این وجود در مقابل مسائلی که در عملیات کف سازی برای چهار باغ پیش آمده ماجرای نیمکتها در درجه چندم اهمیت است، در واقع نداشتن برنامه از اول و دوباره کاری هایی که برای سنگفرش ها شد به نظرم مساله مهمتری بود.

به نظر می رسد نیمکتهای جدید هم در ادامه بخشهای مختلف عملیات بهسازی چهار باغ بر مدار آزمون و خطا می چرخد. درویش بر این باور است که طرح کف سازی و بهسازی چهار باغ درگیر دوباره کاری های هزینه بر است، وی افزود: حرف ما از همان ابتدا این بود که قبل از اقدام عجولانه سعی کنید برنامه مشخص، کامل و سنجیده ای با تمام جزییات برای چهار باغ داشته باشید که همزمان عمل شود؛ نه اینکه یک روز سنگ کنید بعد کامیون برود روی سنگفرش ها و خورد شوند؛ دوباره فرش کنید و بعد همه سنگها را بریزید بالا تا سیم کشی و لوله کشی انجام شود، چیزی که همه مردم ناظر بودند و مردم عادی هم به آن معترض بودند چه برسد به متخصصین.

اما سعید سهرابی، مدیر طرح چهار باغ گفت: کمیته ای مرکب از کارشناسان، استادان دانشگاه و مجریان شهرداری طراحی مبلمان شهری و از جمله نیمکت های چهار باغ را انجام داده است.

طرح نیمکت های چهار باغ با نظارت کمیته راهبری انجام شد

این مدیر شهرداری اصفهان گفت: طرحهای مختلف طی جلساتی بررسی و چکش کاری شدند و در نهایت به این طرح رسیدند، در واقع طرح نیمکتهای چهار باغ نظر یک یا دو نفر نبوده بلکه با نظارت کمیته راهبری بود.

سهرابی در پاسخ به چگونگی کیفیت اجرای نیمکت های چهار باغ افزود: نظارت اجرای نیمکتهای چهار باغ برعهده سازمان زیباسازی شهرداری است و کارشناسان هم تخصص خودشان را دارند و در این باره نظارت می کنند. اولین باری نیست که سازمان زیباسازی کار سنگ در اصفهان انجام داده است، بنابراین با جنس خوبی که در نیمکتهای چهار باغ بکار رفته است، بعید می دانم با مشکل برخورد کنیم.

وی یادآور شد: با شکل و شمایل جدیدی که وسط چهار باغ می گرفت بطور قطع نمی توانستیم از نیمکتهای مدور استفاده کنیم و هرجا هم آنها را می گذاشتیم با مشکل برخورد می کردیم. تلاش زیادی کردیم که از نیمکتهای مدور استفاده کنیم اما با تغییرات محور میانی چهار باغ، امکانپذیر نبود و قرار دادن آنها در گوشه ها هم کاربرد چندانی نداشت.

طراحی محور میانی چهار باغ براساس طرح و تصاویر سفرنامه هاست که گفته می شود دخل و تصرف در آنها وجود داشته است. براساس تصاویر به جا مانده از چهار باغ، معبر میانی این گردشگاه تاریخی آبراهه ای سنگی بوده به همراه هفت حوض که از جلوی کاخ جهان نما شروع و به سی و سه پل می رسید.

چهار باغ اصفهان اما از صفوی تا قاجار و از پهلوی تا امروز دستخوش تغییرات زیادی بوده و در همه ادوار پوست انداخته است. چهارصد سال از عمر چهار باغ گذشته و در هر دوره ای متناسب با شرایط دگرگون شد و حالا هم در پی تغییرات شهرداری و حاشیه های زیاد باید دید عاقبت با حافظه جمعی مردم از چهار باغ چه خواهد شد!

با باور کارشناسان چهار باغ اصفهان از صفوی تا قاجار و از پهلوی تا امروز دستخوش تغییرات زیادی بود و در همه ادوار پوست انداخته است، گرچه چهارصد سال فراز و فرود زیادی را پیمود اما اکنون برآنچه مدیران شهری اتخاذ می کنند، گردن نهاده و شهروندان این شهر موزه منتظرند ببینند عاقبت با حافظه تاریخی آنها از چهار باغ چه می کنند.