آیا لاغری با سونا امکان پذیر است؟

فیت لیدی/ سابقه استفاده از سونا به هزاران سال پیش در اسکاندیناوی به عنوان محلی برای گردهمایی برمی گردد. این مکان ها در آن زمان به شکل حفره هایی داخل زمین بودند که با پوست حیوانات پوشیده می شدند. یک کوره برای سوزاندن هیزم همراه دودکش نیز برای گرم کردن آنها استفاده می شد. آن زمان هیچ کس به لاغری با سونا فکر نمی کرد!

سونا محل خوبی برای ریلکس شدن و تعریق است. امروزه بسیاری از باشگاه ها مجهز به این سیستم هستند. ورزشکاران غالباً بعد از تمرین ورزشی، خصوصاً تمرینات کاردیو که تعریق زیادی را سبب می شود، از آن استفاده می کنند.

یکی از تبلیغات متداولی که برای سونا می شود، ادعای لاغری با سونا است. اما آیا لاغری با سونا ممکن است؟

در این مطلب بعد از معرفی انواع سونا و تاثیرات مثبت و منفی آن بر سلامتی، به بررسی ادعای لاغری با سونا می پردازیم.

انواع سونا

امروزه چند نوع سونا وجود دارد، اما به طور کلی به اتاق هایی با دمای بین 65 تا 90 درجه سانتیگراد سونا گفته می شود. افرادی که به دنبال لاغری با سونا هستند برایشان این سوال مطرح است که کدام نوع سونا موثرتر است. بنابراین بهتر است در ابتدا انواع سونا را بشناسیم.

یکی از انواع دسته بندی به قرار زیر است:

سونای فنلاندی؛ که با عنوان سونای خشک شناخته می شوند.

سونای ترکی؛ که پر از بخار است.

تقسیم بندی دیگری نیز وجود دارد که بر اساس نوع روش گرم کردن سونا است:

گرمایش سوخت چوب: در این نوع از چوب برای گرم کردن سنگ های داخل سونا استفاده می شود. دما در این نوع بالاست اما میزان بخار کم است.

گرمایش به برق: در این نوع نیز گرمایش بالا و بخار کم است.

اتاق بخار: به این نوع “حمام ترکی” نیز گفته می شود. دما پایین اما مقدار بخار و رطوبت 100% است.

مادون قرمز: در این نوع از لامپ های مخصوص برای تولید تولید نور با طول موج کوتاه استفاده می شود. این نور بدون اینکه اتاق را گرم کند باعث بالا رفتن دما بدن می شود. دما در سونای مادون قرمز حدود 60 درجه سانتیگراد است.

اگر چه مقدار دما و بخار (رطوبت) در انواع مختلف سونا متغیر است، اما همه آنها تاثیر مشابهی روی بدن می گذارند. معمولاً تبلیغات برای لاغری با سونا، سونای خشک را پیشنهاد می کنند. در ادامه مقاله خواهید دید که آیا لاغری با سونا خشک موثر است؟

چه مدت باید در سونا بمانیم؟

ممکن است با هدف لاغری با سونا اغوا شوید و بخواهید زمان بیشتری را در سونا بمانید. اما باید بدانید ماندن در سونا محدودیت زمانی دارد. منابعی مانند ACSM و انجمن سونای آمریکا بر اساس سابقه تجربه افراد، مدت زمان استفاده از سونا را تعیین کرده اند:

افراد مبتدی: منظور افرادی است که تاکنون سابقه قرارگیری در سونا را نداشته اند. زمان مناسب برای این افراد کمتر از 5 الی 10 دقیقه است.

بعد از فعالیت ورزشی: بهتر است 10 دقیقه بعد از فعالیت ورزشی صبر کنید و سپس وارد سونا شوید.

حداکثر زمان: در هر وهله نباید بیشتر از 15 دقیقه باشد.

استفاده طولانی تر از 15 دقیقه اگر چه ممکن است مرسوم باشد اما مخاطراتی در پی دارد که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. بنابراین اجازه ندهید اشتیاق لاغری با سونا شما را وسوسه کند و با ماندن طولانی در سونا سلامتی خود را به خطر نیاندازید.

فواید استفاده از سونا

علاوه بر ریلکس کردن و محلی برای دورهمی دوستانه، استفاده از سونا بعد از تمرین ورزشی یا بعد از یک روز کاری می تواند فوایدی برای سلامتی داشته باشد. حتما تعجب خواهید کرد اگر لاغری با سونا را در بین این فواید مشاهده نکنید. عجله نکنید! اجازه دهید ابتدا به فواید سونا بپردازیم:

1) بهبود عملکرد قلب

مطالعات و آزمایش های انجام شده استفاده مکرر از سونا را توصیه می کنند. این کار باعث بهبود عملکرد قلب در افراد با نارسایی قلبی می شود.

2) کاهش خطر سکته مغزی

یک مطالعه دراز مدت برای چند سال روی 1600 مرد و زن فنلاندی انجام شد. بر اساس این مطالعه استفاده مکرر از سونا (بین 3 الی 7 بار در هفته)، منجر به کاهش خطر سکته مغزی می شود.

3) کاهش خطر زوال عقلی و آلزایمر

یک مطالعه دراز مدت دیگر با آزمایش بر 2315 مرد و زن فنلاندی روی این مساله کار کرده است. نتایج نشان داد افرادی که به طور مکرر از سونا استفاده می کنند احتمال ابتلا به زوال عقلی و آلزایمر در آنها کاهش می یابد.

4) کاهش التهاب و کوفتگی عضلات

عروق خونی در سو نا ریکلس و گشاده می شوند. این مساله باعث افزایش جریان خون به عضلات می شود.

نتایج حاصل از چند مطالعه نشان داده اند استفاده از سونای مادون قرمز بر کاهش کوفتگی عضلانی بعد از تمرین ورزشی موثر است. استفاده مکرر آن (2 الی 5 بار در هفته) می تواند التهاب های سیستمیک را کاهش دهد.

کاهش التهاب و کوفتگی عضلانی می تواند در ریکاوری بعد از تمرین ورزشی نقش مهمی داشته باشد. در صورتیکه بسیاری از افراد که صرفاً هدفشان لاغری با سونا است از این موضوع آگاه نیستند.

5) کاهش علائم روماتیسم و آرتریت (کاهش ورم و درد مفاصل)

درنتیجه گشاد شدن عروق، خون رسانی به مفاصل نیز افزایش می یابد. از این جهت سونا می تواند برای کاهش دردهای مزمن آرتریت (ورم و درد مفاصل) مفید باشد.

در مطالعه ای که روی بیماران مبتلا به “آرتریت ریماتوئید” و “روماتیسم ستون فقرات” انجام گرفت، نشان داد چهار هفته استفاده از سونا در بهبود درد، محدودیت حرکتی و خستگی موثر است.

6) آرام و ریلکس شدن

افزایش دمای بدن در سونا باعث تحریک سیستم عصبی سمپاتیک می شود تا دمای بدن را متعادل کند. غدد درون ریز نیز در این فرآیند درگیر می شوند.

بدن در واکنش به گرما، نسبت به درد هوشیاری کمتری دارد. بنابراین احساس آرامش بیشتری خواهد داشت.

از طرف دیگر گرما باعث ریکلس شدن عضلات صورت و گردن می شود. این عضلات در طول روز درگیری شدید دارند.

تمام این موارد شما را آرام و ریلکس می کنند. توصیه می شود در سونا از تکنیک های مدیتیشن استفاده شود. چرا که وقتی جسم شما ریلکس باشد، احساسات به راحتی جریان می یابند. این کار باعث طولانی تر شدن اثر آرامبخشی سونا می شود و شب نیز به راحتی به خواب می روید.

خطرات احتمالی سونا

1) دهیدارته شدن

دهیدراته شدن به معنی از دست رفتن آب بدن است. به طور متوسط هر فرد در سونا حدود 4 لیتر آب را از طریق تعریق از دست می دهد. بنابراین مهم است که هم قبل و هم بعد از جلسه سونا مقدار آب کافی بنوشید.

بیشتر از زمان مجاز در سونا نمانید. دهیدراته شدن بدن اگر به حد بحرانی برسد می تواند سلامتی شما را به خطر بیاندازد. این موضوع می تواند یکی از خطوط قرمز در لاغری با سونا باشد که در جای خود به آن خواهیم پرداخت.

عوارض دهیدارته شدن شدید به قرار زیر است:

افت فشار خون

گرمازدگی

نارسایی کلیه

شوک هایپوولمیک (شوک ناشی از کم شدن حجم خون)

حمله صرع

بیهوشی

کما

برای جلوگیری از دهیدارته شدن باید علائم آن را بشناسید. به محض دیدن علائم زیر از سونا خارج شوید:

خشکی دهان

احساس تشنگی شدید

سردرد

سرگیجه

احساس سبکی سر

غلیظ شدن ادرار

خطر دهیدراته شدن در افراد مبتلا به مشکلات کلیه و نارسایی قلبی بسیار بالا است. اگر بیماری خاصی دارید بهتر است قبل از استفاده سونا با پزشک خود مشورت کنید.

خطر دهیدارته شدن موضوعی حیاتی است که افراد با هدف لاغری با سونا نیز باید به آن توجه داشته باشند.

2) ناباروری در مردان

در بین متقاضیان لاغری با سونا تعداد آقایان کم نیست. مطالعات انجام شده توانسته اند یافته هایی حاکی از وجود رابطه بین استفاده از سونا و ناباروری در مردان را بیابند. یکی از این مطالعات که روی مردان فنلاندی انجام شد 2 بار در هفته و هر بار به مدت 15 دقیقه از سونا استفاده کرده بودند. نتایج نشان داد که تولید اسپرم در این مردان به مقادیر معناداری کاهش یافته بود.

اما خبر خوب این است که این اثر موقت و برگشت پذیر است.

3) موارد منع استفاده

افراد زیادی برای لاغری با سونا مشتاقانه به سراغ سونا می روند بدون اینکه عواقب خطرآفرین آن را درنظر گرفته باشند. در برخی شرایط خاص سونا می تواند مشکل ساز باشد. اگر در هر یک از شرایط زیر هستید بهتر است ابتدا با پزشک خود مشورت کنید:

آسم یا سایر بیماری های تنفسی

مشکلات قلبی

بارداری

صرع

فشار خون بالا یا پایین

مصرف نوشیدنی های الکلی

مصرف داروهای مسکن و برانگیزاننده