آشنایی با زندان دیو | زندانی که موجودی افسانه ای در آن می غرد!

کوه زندان دیو یا زندان سلیمان در استان آذربایجان غربی و در مجاورت شهرستان تکاب واقع گردیده و تقریبا سه کیلومتر تا غرب مجموعه تخت سلیمان فاصله دارد. مردم بومی و محلی منطقه به کوه زندان سلیمان، زندان دیوها هم می گویند. این کوه تقریباً بین 87 تا 108 متر ارتفاع دارد و اگر از بالا به درون آن نگاه کنید، آن را به صورت یک گودال بسیار بزرگ خواهید دید، گودالی که طول آن به 80 متر می رسد و دهانه آن حدوداً 65 متر قطر دارد. این حفره و سیاه چاله بزرگ بسیار تاریک و ترسناک بوده و از همه مهمتر هیچ راهی به بیرون ندارد. به همین دلیل نام آن را زندان دیو گذاشته اند. زندان سلیمان آذربایجان غربی در دوره ای محلی برای نیایش و عبادت زرتشتیان بود و اگر کسی نذری می کرد، حیوان مورد نظر را به این محل می برد و آن را قربانی می کرد. از طرفی باید گفت که این کوه یک کوه آتشفشانی است و خروج گاز و دود از آن امر غیرمعمولی نیست، اما مردم بومی این منطقه اعتقاد دیگری دارند آن ها این دود را نشانه خشم دیو درون سیاه چاله می دانند . خوشبختانه، امروزه ما می دانیم که این ها تنها بخشی از اتفاقاتی بوده که ممکن است در یک کوه آتشفشانی رخ دهد و از دیو خبری نیست.

علت نامگذاری زندان سلیمان یا زندان دیو

در مورد نام این زندان داستان هایی وجود دارند که به اعتقاد مردم بومی این منطقه باز می گردند. تقریباً همه ما با داستان حضرت سلیمان و انگشتری ایشان که به واسطه آن تمامی موجودات تحت فرمان ایشان بودند، آشنا هستیم. مردم این منطقه بر این باورند که آن دسته از موجوداتی که در مقابل این حضرت سرکشی و نافرمانی می کردند، به درون این سیاه چاله افکنده می شدند تا مجازات شوند. همه ما داستان دیوی که انگشتر حضرت سلیمان را دزدید، می دانیم. به عقیده مردم این منطقه، این دیو به درون این سیاهچاله انداخته شده و هیچ راه فراری به بیرون ندارد و این امر باعث شده تا خشمگین و هولناک شود. خشم این دیو افسانه ای به باور مردم محلی و قدیمی به گونه ای است که از دهانش بخار و گازهایی خارج می شوند که سمی بوده و کسانی را که به درون سیاهچاله راه یابند در کسری از ثانیه از بین می برد. این داستان سبب شده تا مردم آن را زندان سلیمان یا زندان دیو بنامند.

چگونگی پدید آمدن کوه زندان سلیمان

طبق تحقیقات انجام شده، منشا کوه زندان سلیمان از آب های زیرزمینی بوده و میلیون ها سال طول کشیده تا از چشمه جوشان آرتزینی پدید آید. پس از تشکیل چشمه و در طی مدتی، دریاچه ای در اطراف چشم پدید می آید و بعدها در طی رسوب گذاری آب و املاح اطراف این دریاچه و در طی سالیان دراز چشمه اولیه مبدل به یک کوه مخروطی شکل می شود. بعدها که این کوه بوجود آمد، دهانه ورودی چشمه بنا به دلایلی بسته شد و این امر موجب گردید که آب درون آن فرو نشسته و کوه به شکلی که امروزه می بینیم یعنی مخروطی شکل تبدیل شود. یکی از نکات مهم و قابل توجهی دیگری که وجود دارد، این است که در اطراف این کوه شما چشمه های آبگرم را می بینید که تعدادشان کم نیست، چشمه های آب گرم گوگردی که حتی بعضی از آن ها خاصیت درمانی دارند و می توانند به عنوان یک جاذبه توریست درمانی شناخته شوند و گردشگران زیادی را از مناطق مختلف به این منطقه بکشانند. در سال های بسیار دور، اقوام ماناها در این مناطق سکونت داشتند. در دوره ساسانی زندان سلیمان آذربایجان غربی به عنوان یک قلعه نگهبانی مورد استفاده قرار می گرفت و البته این موضوع مربوط به زمانی است که آتشکده آذرگشسب رونق یافت. برخی از باستان شناسان، آتشفشانی بودن کوه زندان سلیمان را قبول ندارند. آن ها بر این باورند که در ابتدا دریاچه ای مشابه دریاچه تخت سلیمان پدید آمده که پس از طی دوره های طولانی از میزان آب آن کاسته شده، تا جایی که پس از مدتی کاملا خشک گردیده و به شکلی که امروزه وجود دارد، درآمده است. نکته جالب دیگری که وجود دارد، شباهت ساختار رسوبی زندان سلیمان با مجموعه تخت سلیمان است. همانطور که قبلاً ذکر شد، این کوه تاریخی محلی برای عبادت و نیایش بوده و این موضوع به سال های 660 تا 880 قبل از میلاد حضرت مسیح باز می گردد.