استراتژی ترکیه برای جذب توریست خارجی

مهمترین دستاوردهای گردشگری ترکیه، حاصل ایجاد «زیرساخت های حرفه ای و مدرنی» است که در شهرهای مختلف این کشور ایجاد کرده اند.

ترکیه با داشتن اماکن تاریخی، تفریحی و میراث غنی فرهنگی یکی از «کانون های گردشگری جهان» به شمار می آید و در چند دهه اخیر صنعت گردشگری رشد فزآینده ای در اقتصاد این کشور داشته است. در سال 2018، کل تولید ناخالص ملی در ترکیه حدود 51/ 766 میلیارد دلار بود که سهم گردشگری از تولید ناخالص داخلی ترکیه 6/ 95 میلیارد دلار حدود 1/ 12 درصد بود.

درآمد صنعت گردشگری ترکیه بعد از کاهش در سال 2016 به دلیل حملات تروریستی و کودتای نافرجام، در دو سال اخیر رشد چشمگیری داشته و رشد مناطق تفریحی و تاریخی، افرایش خدمات هتل داری و رستوران ها، آژانس های هوایی، گردشگری حلال و اشتغال زایی، ایجاد فرصت های تجاری و گردشگریسلامت، سواحل آبی و اسکله ها و زمین های گلف با استانداردهای بین المللی، ترکیه را به جایگاه هشتم صنعت گردشگری جهان رساند. گردشگری ترکیه در سال 2016 با کاهشی 30 درصدی، به شدت آسیب دید و حملات تروریستی و کودتای نافرجام 2016 و مقابله با آن از طریق اعلام وضعیت فوق العاده از سوی دولت و نیز تنش روابط ترکیه با کشورهای غرب موجب کاهش ورود گردشگران خارجی به ترکیه در سال های 2016 و اوایل 2017 شده، اما برخلاف انتظار در اواخر 2017 شمار گردشگران خارجی به شدت افزایش یافت و در سال 2018 رکورد بی نظیری را ثبت کرد.

حدود 40 میلیون گردشگر خارجی در سال 2018 یعنی 22 درصد بیش از سال 2017 وارد ترکیه شدند و نسبت به سال های ناموفق 2016 و 2017 با 25 و 32 میلیون گردشگر، افزایش چشمگیری داشته است و پیش بینی می شود در سال 2019 میزبان حداقل 45 میلیون گردشگر خارجی باشد. وزارت گردشگری ترکیه هدف خود را برای سال 2023 مصادف با صدمین سال تاسیس جمهوری در این کشور، جذب 70 میلیون گردشگر خارجی قرار داده است. علاوه بر تعداد گردشگران خارجی، درآمد صنعت گردشگری ترکیه از توریسم رشد چشمگیری داشته است؛ به طوریکه در سه ماه دوم سال 2019 به حدود 8 میلیارد دلار رسید که 88 درصد آن از توریست های خارجی به دست آمده است. تعداد مسافران خارجی در این فصل 15درصد افزایش یافته و به حدود 13 میلیون نفر رسیده است. درآمد صنعت گردشگری ترکیه در سال 2018 رقمی بالغ بر 5/ 29 میلیارد دلار یعنی 12 درصد بیش از 2017 بوده و پیش بینی می شود تا پایان سال 2019 دست کم به 34 میلیارد دلار برسد.

بزرگترین گروه گردشگری خارجی در ترکیه را گردشگران روس، آلمانی و بلغارها به خود اختصاص داده اند و پس از آن گردشگران انگلیسی و گرجستانی در جایگاه چهارم و پنجم قرار دارند. آلمانی ها تا سال 2017 در سفر به ترکیه رکورددار بودند، اما بعد از بهبود روابط سیاسی ترکیه و روسیه، روس ها جایگاه بزرگترین گروه گردشگری ترکیه را به دست آوردند. تعداد گردشگران آلمانی در سال 2018، چهار و نیم میلیون نفر و روس ها 6 میلیون نفر بود. ترکیه همچنین برای کشورهای اروپای شرقی نیز از کشورهای جذاب و محبوب گردشگری به شمار می آید و تعداد گردشگران مجار 55درصد، کروات ها 87 درصد، چک ها 90درصد و لهستانی ها حدود 118 درصد افزایش داشته است. صنعت گردشگری در ترکیه، با حدود 20 میلیارد دلار درآمد ارز خارجی و ایجاد فرصت های اشتغال مستقیم و غیرمستقیم برای حدود 3 میلیون نفر یک شاخص بزرگ اقتصادی برای این کشور به شمار می آید.

دو عامل اصلی رشد علاقمندان به گردشگری در ترکیه این بوده که در سال های گذشته ارزش لیر ترکیه در برابر یورو و دلار کاسته شده و شرکت های مسافرتی ترکیه برای جلب مشتری بیشتر از بهای خدمات خود کاسته اند. همچنین ائتلاف های سیاسی جدید نیز تاثیر بسیاری بر تعداد گردشگران خارجی به ترکیه داشته است. تعداد مسافران قطری به ترکیه در سال 2018 تقریبا دو برابر شد؛ در مقابل گردشگران ایرانی به عنوان یکی از مشتریان اصلی به ترکیه کاهشی 20 درصدی داشته که البته از مهمترین عوامل کاهش آن افزایش قیمت ارز و دلار در ایران بود. ترکیه برای افزایش ورود گردشگران خارجی و جذب سرمایه بیشتر، به بخش رسانه و تبلیغات رسانه ای توجه ویژه ای دارد و با ساخت مستندات و فیلم های گوناگون از جاذبه های توریستی خود به زبان های مختلف و معرفی آن در شبکه های بین المللی در جذب بیشتر توریست موفق بوده است.

همچنین ایجاد شرایط سرمایه گذاری و رفع محدودیت های اقتصادی برای سرمایه گذاران خارجی و دعوت از آن ها برای اشتغال و سرمایه گذاری به ویژه در املاک و مستغلات، بر رشد تعداد گردشگران خارجی و توسعه صنعت گردشگری تاثیرگذار بوده است. ترکیه در گردشگری سلامت نیز درآمدهای بسیار بالایی به دست آورد و در سال 2018 بیش از یک میلیارد دلار درآمد خالص داشت. به دلیل کیفیت برتر، قیمت مناسب و رعایت استانداردهای کمیسیون بین المللی (JCI)، ترکیه با 48 بیمارستان دارای استاندارد و شرایط (JCI) در رتبه ششم جهان قرار دارد و خدمات پزشکی گسترده ای در حوزه های گوناگون درمانی ارائه می دهد. این امر موجب شد ترکیه از مسیر گردشگری سلامت، درآمد بیشتری در کنار گردشگری طبیعت کسب کند.

مهمترین دستاوردهای گردشگری ترکیه، حاصل ایجاد «زیرساخت های حرفه ای و مدرنی» است که در شهرهای مختلف این کشور ایجاد کرده اند، از ساخت شهرک های توریستی گرفته تا احداث هتل هایی با استانداردهای بین المللی. ترکیه در سه دهه اخیر موفق به ایجاد تنوع در گردشگری خود شد و علاوه بر گردشگری ساحلی خود «سه گانه خورشید، دریا و شن» – از مهمترین جاذبه های آن- انواع دیگری از گردشگری مانند گردشگری سلامت، ورزش های طبیعی، تفریحات زمستانی و ماجراجویی و بازدیدهای تاریخی را به این صنعت گردشگری افزود. آب و هوای مدیترانه ای و طبیعت ترکیه به ویژه در آنتالیا و بدروم، سواحل آبی و اسکله ها، زمین های گلف با استانداردهای بین المللی، تاریخ و فرهنگ غنی و اماکن و بناهای تاریخی و باستانی بسیار در ترکیه، رشد صنعت هتلداری به ویژه هتل های لوکس آنتالیا، گردشگری حلال به عنوان کشوری مسلمان و ایجاد فرصت های تجاری برای سرمایه گذاران خارجی به ویژه در املاک و مستغلات که ترکیه را به یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان تبدیل کرده، از جمله عوامل افزایش ورود گردشگران خارجی و جذب سرمایه و افزایش درآمد اقتصادی ترکیه است.

منبع: دنیای اقتصاد