منظر فرهنگی بم و خطر خروج از فهرست میراث جهانی

شهر بم و منظر فرهنگی آن در سال 2004 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. بم نخستین شهر ایران بود که به همراه منظر فرهنگی آن به ثبت رسید، اما در سال های اخیر، این شهر هم همپای شهرهای دیگر، سودای توسعه به سر دارد و ساخت و سازهایی در منظر فرهنگی این شهر صورت گرفته که افزایش میزان این ساخت و سازها می تواند این شهر تاریخی را در معرض خروج از فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دهد. در همین رابطه معاون میراث فرهنگی کشور با انتقاد از وجود ساخت و سازهای ناهمگون در شهر بم و منظر فرهنگی آن گفت: «باید نظام ساخت و سازهای خشتی نهادینه شود و کسانی که با بلوک دیوارچینی می کنند، توبیخ شوند.» محمدحسن طالبیان در نشست بازنگری طرح جامع تفصیلی شهرهای بم و بروات با رعایت قوانین و معیارهای میراث جهانی با اشاره به اینکه شهرستان بم دارای ظرفیت های گردشگری مختلفی مانند بستر آبی مناسب، نخلستان ها، قنوات و شهری که منظر فرهنگی آن ثبت جهانی شده، افزود: «مسئولان این شهرستان اعم از استانداری، شهرداری، شورای شهر و از همه مهمتر مردم شهرستان باید برای حفظ هرچه بیشتر استانداردهای این ظرفیت ها بکوشند تا منظر فرهنگی بم از فهرست میراث جهانی خارج نشود.»

او با اشاره به اینکه برای حفظ و مدیریت شهر بم و منظر فرهنگی آن باید همه با هم به یک نتیجه برسیم، اظهار کرد: «از آنجایی که موضوع حفاظت از میراث فرهنگی امری مهم و ضروری در توسعه پایدار به شمار می رود، بنابراین پیش از هر توسعه ای لازم است که میراث فرهنگی در معنای جامع آن بررسی شود و مورد توجه قرار گیرد.»

طالبیان با بیان اینکه شهر بم دارای سند مدیریتی مهمی است که مطالعات زیادی پشتیبان آن است، اظهار کرد: «در حال حاضر، ضوابط فقط ارتفاع نیست و تعداد زیادی معیار و مولفه از جمله تبادل و تعامل شهر قدیم و جدید در منظر فرهنگی بم وجود دارد که باید در این زمینه به یک نوع یکپارچگی و همگونی برسیم.»

او با اشاره به اینکه برای رسیدن به شهری پویا و منسجم باید از تجربیات جهانی این چنین مناظری در دنیا استفاده کرد، افزود: «دیگر شهرهای دارای منظر فرهنگی نیز دچار این گونه چالش ها بوده اند که با یک اراده قوی توانستند به یک مدیریت جامع دست یابند که خوشبختانه، این اراده در مسئولان این شهرستان وجود دارد.»

معاون میراث فرهنگی کشور با اشاره به اینکه در قسمت هایی از شهر بم ساخت و سازهای ناهمگون دیده می شود، تصریح کرد: «مردم به دنبال فضایی مناسب برای بدست آوردن اقتصادی پایدار هستند، که این خواسته منوط به همکاری و همدلی مسئولان است.»

او به آمادگی معاونت میراث فرهنگی کشور برای حضور در جلسات آسیب شناسی مدیریت بم و منظر فرهنگی آن اشاره و اظهار کرد: «حضور مشاورانی که در خصوص طرح جامع بم مطالعاتی داشته اند، بسیار مهم و الزامی است.»

طالبیان به برگزاری کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران در شهرستان بم اشاره کرد و افزود: «امسال این کنگره با حضور بسیاری از نخبگان، فرهیختگان، اساتید حوزه معماری و شهرسازی و همکاری میراث فرهنگی، راه و شهرسازی، استانداری، شهرداری، شورای شهر برگزار می شود.»

او به اشاره به اینکه این کنگره در 31 استان کشور برگزار شده که استان کرمان یکی از این استان هاست، افزود: «کتاب تعدادی از این کنگره ها آماده و چاپ شده است.» معاون میراث فرهنگی کشور با بیان اینکه در شهرهای تاریخی دنیا مرمت ها و حفظ سیمای شهری در درجه اول قرار دارد، افزود: «باید در شهر بم شاهد معماری و شهرسازی بم باشیم که متاسفانه شاهد اسکلت های فلزی ناتمام و رها شده در سطح شهر هستیم که این نشانه بی تدبیری است.»

منبع: ایلنا