عمارت باغ سپهدار (موزه کشاورزی)

عمارت باغ سپهدار کوشکی آجری در دو طبقه است که در خیابان فلسطین غربی، محوطه باغ تاریخی هزار جریب قرار دارد و در دوره قاجار ساخته شده است. عمارت باغ سپهدار قزوین منسوب به محمد ولی خان تنکابنی ملقب به سپهدار اعظم، شخصیت معروف دوره قاجار هست. این بنا ملهم از عمارت کلاه فرنگی (کاخ چهل ستون) و مهمانخانه بزرگ قزوین بنا شده است. الگوبرداری از دو بنای شاهانه و مجلل دوره های صفوی و قاجار نمایانگر طبع قدرت طلب سپهدار بوده که برای نمایش اقتدار و جایگاه خود در قزوین ساخته شده است. تاریخ احداث آن را میتوان به سالهای 1323 تا 1327 هجری قمری نسبت داد. عمارت در جنگ جهانی اول مورد استفاده نظامیان روس و انگلیس قرار گرفت و چون محمد ولی خان تنکابنی به دولت بدهکاری مالیاتی پیدا کرد، این بنا مانند دیگر املاک ایشان به تصرف دولت درآمد. بنا به سبب عدم رسیدگی دچار آسیب گشت تا اینکه در سال 1335 مرمت شده و در اختیار اداره کشاورزی قرار گرفت و بعد در زمره آثار ملی به ثبت رسید.

نمای ضلع شمالی این بنا رو به سمت خیابان فلسطین است. این عمارت شبیه کوشک ساخته شده و ایوانی به صورت غلام گردشی دور آن قرار دارد. در طبقه همکف این عمارت، یک راهرو یا سالن مرکزی و تعدادی اتاق با کاربری خدماتی و در طبقه بالای آن یک تالار مستطیل شکل کشیده و تعدادی اتاق قرار گرفت. ضلع شرقی و غربی این بنا دارای هفت ستون و دو ستون مشترک در تقاطع اضلاع است و در اضلاع شمالی و جنوبی آن پنج ستون وجود دارد. همچنین کف عمارت اندکی بالاتر از کف حیاط قرار گرفته است.

عمارت باغ سپهدار اکنون به صورت موزه کشاورزی مورد استفاده قرار گرفت. برای فضاسازی و تجهیز این موزه که از مصوبات سفر سوم هیئت دولت به قزوین است، با مشارکت اداره کل میراث فرهنگی و سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین هفت میلیارد ریال اعتبار هزینه شد. در موزه کشاورزی قزوین ابزار و ادوات قدیمی کشاورزی از جمله سم پاشی، گاوآهن، خرمن کوب، ترازو، حوزهای سنگی جهت آبش خور چهارپایان در باغستان های سنتی، انواع داس، اره، ظروف مسی، کوزه های سفالی، قفل و شیرآلات و سنگ های آسیاب در فضای تاریخی و زیبا در معرض دید عموم قرار گرفته است. باغ سپهدار در تاریخ 3 اسفند 1377 با شماره 2227 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.