کاروانسرای خوشاب

کاروانسرای «خوشاب»، بنایی تاریخی مربوط به دوره قاجار است. این کاروانسرا در بخش مرکزی شهرستان فردوس و کیلومتر 55 جاده فردوس - بشرویه، نرسیده به پاسگاه دو راهی دیهوک واقع شده است. کاروانسرای «خوشاب»در گذشته دارای فضایی پر از شور و حال و رفت و آمد و نیز وقایع گوناگون بوده که در مسیر عبور جاده قرار داشته و امنیت و استراحت کاروان ها را تامین می کرده است. علت نامگذاری آن شاید به دلیل چشمه آب زلالی باشد که در مجاورت کاروانسرا جاری بوده لذا آن را «خوش آب» نامیده اند. کاروانسرای خوشاب، از کاروانسراهای «دو ایوانه» است که دو ایوان آن کاملاً روبروی هم قرار گرفته و بنا کاملاً قرینه است. خود بنا یک طبقه است و دارای یک پلان مستطیل شکل است. ایوان ورودی کاروانسرا دارای طاق گنبدی شکل است که با آجرکاری خفته راسته زیبایی کار شده و در طرفین ایوان نیز ایوان طاق نما و سکویی برای نشستن قرار دارد. نوع قوس طاق نماهای موجود در نمای خارجی و نماهای شرقی و غربی داخلی است و قوس های موجود در نمای شمالی نیز از نوع سه قسمتی کند است. سردر بنا در ضلع جنوبی قرار دارد و دارای در چوبی بزرگی مزین به گل میخ های فلزی است. در دو طرف سردر چهار طاق نما قرار دارد که به واسطه صفه هایی از زمین جدا شده است. دور تا دور حیاط را ایوانچه هایی فرا گرفته که به اتاق های نشیمن راه دارد. به لحاظ امنیتی نیز روی دیوار جان پناه حفره های تیرکش تعبیه شده که هنگام نیاز می تواند مورد استفاده واقع شود. مصالح عمده به کار رفته در کاروانسرای «خوشاب» شامل آجر، خشت خام، گچ و ملات های آهکی است . کاروانسرای «خوشاب» در تاریخ 12 دی 1386 با شماره ثبت 20485 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در کنار کاروانسرای خوشاب، کاربات سنگی خوشاب قرار دارد که این بنا نیز تماماً از سنگ ساخته شده است. این بنا دارای یک حیاط و دو اتاق است که مقابل هم قرار دارند و در سال 1386 با شماره ثبت 20486 در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفته است.