مجموعه شاه زنده Shah-i-Zinda

مجموعه زیبا و دیدنیه شاه زند تشکیل شده از مقبره ها و آرامگاه هاییِ که تو منطقه جنوب تپه به اسم افراسیاب قرار گرفته. این مجموعه نمونه آثار معماری قرون چهاردهم و پانزدهم میلادیِ. مقبره قثم بن عباس از خاندان پیامبر هم که از قدیمی ترین مقبره هاست در همین مجموعه قرار گرفته. این شخص سال 676 م به همراه سپاه عرب به سمرقند اومد تا دین اسلام رو تبلیغ کنه و لی در هیمن شهید و مدفون شد و به خاطر احترام و اعتقاد، مردم سمرقند لقب شاه زند رو بهش دادن. یه روایت دیگه هم هست که گفته شده لقب شاه زند به این دلیل به قثم بن عباس داده شده که بر طبق قولی این شخص با سپاهی که همراه بود در جنگ با کفار شهید شد و وقتی که سر از بدنش جدا شد، سر خودش رو در دودست گرفت و درون چاهی فرو رفت. معمار این آرامگاه استاد یوسف شیرازی بوده که بر سر درو برودی چنین نوشته ای به چشم می خوره: قثم بن عباس از سیرت و صورت وقتی وارد آرامگاه میشین دو مسجد تابستانی و زمستانی قرار گرفته و بعد مقبره ها. بعد از مسجد ها 39 پله قرار داره و مردم شهر عقیده دارن هر کسی این پله ها رو اشتباه بشماره گناه کارِ ولی اگه در رفت و برگشت هر دو بار به یک عدد برسه، آرزویش برآورده میشه. حاشیه سقف چوبی مسجد تابستانی هم این شعر فارسی به چشم می خوره: گرچه ما بنده ایم شرمنده از گناهان کرده لیل و نهار لیک امیدوار از کرمت لطف تو عام عفو تو بسیار از ساعت 9 صبح تا 7 شب هم امکان بازدید از این مجموعه دیدنی وجود داره.