بازار بیرجند

بازار بیرجند را باید یکی از بازارهای سنتی و تاریخی ایران بحساب آورد که رابطه تجاری خوبی با هند داشته و از این طریق رونق زیادی در آن دیده می شود. لازم هست بدانید که زمانی این بازار قلب تپنده ای داشت. این بازار در شمال و جنوب رود بیرجند قرار گرفته و دلیل خوبی برای رفت و آمد مردم قدیم به این شهر بحساب می آمد. بافت سنتی بازار قدیم بیرجند در طول گذر زمان تغییر چندانی نکرده و همچنان مانند سالهای ابتدایی داد و ستد خوبی در آن دیده می شود.

بیرجند و جنوب خراسان در مسیر چندین شهر قرار گرفته و برای شهرهایی مانند کرمان، یزد، هرات و سیستان پایگاهی مطمئن و پر رونق برای تجارت و اقتصاد بحساب می آمد. با گذشت زمان و ورود به قرن بیستم، شهرت بازار سنتی بیرجند به هند هم می رسد و بازرگانان این کشور اینجا را برای مبادلات خود با ایران و غرب آسیا انتخاب می کنند. کالاهایی مانند منسوجات پنبه ای و پشمی، قند، شکر و چای بطور خاص از بیرجند مبادله و وارد می شدند. مزیتی که تاجران هندی برای این بازار ایجاد کرده بودند، این بود که فرآورده هایی مانند زعفران، گلیم، گیوه، گندم، جو، عدس، لوبیا، نخود، کتیرا و آنغوزه، ترنجبین، قارچ، توت خشک، برگه هلو و زردآلو در این بازار به وفور معامله می شدند.

همچنین، همسایگی بازار بیرجند و خراسان با مرز کشورهای پاکستان و افغانستان باعث شد که این بازار تجارت خانه شاخص شرق ایران و منطقه باشد. تاجران برای داد و ستد ادویه به این منطقه آمده و برای سالیان طولانی در بازار قدیم بیرجند فعالیت می کردند. بر طبق آماری که بجا مانده، حداقل 30 تاجر هندی در بیرجند فعالیت مستمر داشته اند که نشان از اهمیت روابط تجاری دارد. بازار سنتی بیرجند حدود 300 سال عمر دارد. این مکان بیشتر دفتر کار تاجران، انبار کالا و مرکز خرید و فروش بوده و معماری سنتی و کوچه های تنگی که در آن دیده شده، تاریخ کهن آن را به خوبی نشان می دهند.