مسجد و مدرسه صالحیه

مسجد و مدرسه صالحیه قزوین به استناد کتیبه ای که بر سردر آن بوده، در سال 1248 هجری قمری توسط حاج محمد صالح برغانی قزوینی از علمای پارسا و پرهیزگار قزوینی ساخته شده است. این بنا با وسعتی حدود 4670 متر مربع یکی از بزرگترین مدارس علمیه ایران و از عظیم ترین مدارس فلسفی شیعه در قرن سیزدهم هجری به شمار می رفت. از جمله دانش آموختگان این مدرسه میتوان سید جمال الدین اسدآبادی، میرزای شیرازی و سید اشرف الدین حسینی را نام برد.

مسجد و مدرسه صالحیه در جانب غربی بازار قزوین و در محله دیمج در غرب خیابان مولوی واقع شده که از محدوده های بسیار ارزشمند بافت تاریخی شهر قزوین به شمار می رود. مسجد در شمال مدرسه قرار گرفته و ورودی آن از خیابان مولوی هست. مدرسه دارای میانسرا (حیاط) بزرگی بوده که فضاها در اطراف آن آرایش پیدا کرده اند. این بنا سه اشکوبه بوده و اشکوبه زیرین به صورت گودال باغچه ساخته شده است. در اشکوب میانی و فوقانی حجره ها با یک ایوانچه رو به میانسرا قرار گرفته اند. فضاهای اصلی بنا که در واقع همان مدرس ها بوده هم در محورهای اصلی بنا جای گرفته اند.

پروژه مرمت از ابتدای سال 1388 آغاز شده که در دو بخش دنبال می شود؛ بخش اول شامل مرمت مسجد مدرسه با رویکرد احیا کاربری اصلی بناست. بخش دوم هم با رویکرد پاسخگویی به نیازهای معاصر و ارتقای کیفیت آموزش علوم اسلامی و با توجه به ضابطه های سازمان میراث فرهنگی طراحی شد. این بخش شامل فضاهایی همچون کتابخانه، سالن اجتماعات، کلاس درس و پارکینگ بوده که در مراحل آتی پروژه اجرا خواهد شد.