ستون ها زمزمه هایی را که در گوشه هایشان نجوا میشود به ستون مقابل پژواک میکنند. این ویژگی صوتی فقط یکی از شگفتی های معماری این مسجد کهن است. این مسجد پیش از سلجوقیان (416-573 هجری خورشیدی ) در دامغان بنا شد.

مسجد جامع اصفهان نمونه کامل مسجد چهار ایوانی دوره سلجوقی و یکی از زیباترین بناهایی است که مجموعه کاملی از تزئینات اسلامی ایران را دارا هست. این مسجد در عهد سلجوقی و به دستور ملکشاه سلجوقی در محل مسجد قدیمی ساخته شد. در دوره های بعد بارها تغییراتی را در آن داده اند و مسجد توسعه یافت. از مسجد قدیمی اث

مسجد جامع ورامین یا مسجد جمعه ورامین مسجدی مربوط به دوره ایلخانی بوده و یکی از قدیمی ترین ساختمانهای شهر ورامین است. ساخت مسجد در دوره سلطان محمد خدابنده آغاز و در دوره پسرش، ابوسعید بهادر خان در 722 هجری به پایان رسید. نقشه بنا مستطیلی به ابعاد حدود 66 متر در 43 متر است.مسجد امروزه به شکل تقریباً ک

مسجد جامع همدان به سبک مساجد دوره فتحعلی شاه قاجار در تهران، قزوین و چند شهر دیگر ساخته شده و امکان دارد شروع ساخت این بنا در زمان فتحعلی شاه یا آغاز سلطنت محمد شاه قاجار بوده باشد. مسجد بنای قدیمی تری داشته و بعدها تعدادی از شبستان های آن تجدید بنا شده است. شبستان شمالی و مناره های ایوان شمالی و هم

مسجد اعظم ارومیه در خیابان عسگرآبادی، جنب بازار و میدان گندم فروشان واقع شده. این مسجد که قبلاً به نام مسجد بازارباش نیز خوانده می شد، دارای شبستان و صحن داخلی مستطیل شکلیه که در وسط آن، گنبد اصلی بر روی هشت پایه و ستون که از مرمر سفیدکار شده، قرار داره. قسمت پایین گنبد سرتاسر شیشه ای و نورگیر

این مسجد به مسجد عبداللهی نیز معروف است که همان ایسپی مزگت است. در میان جنگل های انبوه ، انتهای جنوب شرقی پارک گیسوم و در کنار رودخانه دیناچال رود با قدمت بیش از هزار سال قدیمی ترین مسجد در گیلانه که بر جای مانده. این بنا که احتمال می ره باقی مانده عبادتگاه مهرپرستان قبل ازاسلام باشه ، پس از اسلام ه

مسجد جامع ملایر همین گونه که از آثار ملی پیداست قدمتی دیرینه دارد و همواره مورد توجه اقوام مختلف ساکن در این منطقه بوده است . سادگی و بی پیرایشی این مسجد به زیباییهای این مسجد افزوده است . در قسمت های سر در اصلی مسجد، در زیر قوس اصلی سر در مسجد، همچنین دو ستون تزیئنی که از دو طرف قوس تا بالا و رأس آ

این بنا در محله خواجه خضر کرمان قرار داره و ظاهرا بنای اولیه ش به روزگار فرمانروایی قراختاییان در اوایل قرن هفتم هجری قمری بر می گرده که متاسفانه در زلزله تیرماه 1361 شمسی ویران و بنای جدیدی جایگزینش شد. محله خواجه خضر کرمان از محل های بسیار قدیمی شهر کرمان هست که آثار تاریخی فراوانی داره . در سال 1

این بنا در روستای گلابر و در 52 کیلومتری جنوب زنجان واقع شد. در این روستا آثاری از قلعه زیبایی در بالای کوه مشرف بر روستا دیده شده و در دامنه غربی این ارتفاعات، تل تاریخی مسجد جامع قلابر واقع شده است. این مجموعه از یک مسجد و یک خانقاه که احتمالا بقعه هم می تواند باشد، تشکیل شد. نقشه مسجد مربع نسبتا

مسجد خسروآباد گروس در شهرستان بیجار واقع شده است. این اثر در تاریخ 25 اسفند 1378 با شماره ثبت 2607 بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. بنای مسجد مربوط به دوران قاجار بوده و با توجه به نامش احتمالا توسط خسروخان اردلان ساخته شد. این مسجد پلان شبستانی دارد که با شش ستون مدور و قطور آجری و پانزده

مسجد سنگی ترک یکی از مساجد تاریخی استان آذربایجان شرقی است که در شهر ترک از توابع شهرستان میانه و در 25 کیلومتری شهر میانه واقع شد. اغلب قسمت هایی آن از سنگ ساخته شده است. مسجد ترک از آثار بسیار مهم آذربایجان شرقی بوده و از شگفتی های منحصر بفردی برخوردار است. شیوه معماری و مصالح ساختمانی که در آن بک

مسجد هفتاد و دو تن یا مسجد شاه مربوط به سده 9 ه‍. ق هست و در ابتدای بازار بزرگ واقع شده. بنای امروزی، ابتدا مقبره ای بوده که امیر غیاث الدین بین سال های 807 تا 817 برای خودش بنا کرده و در دوره های بعد به مسجد تبدیل شده. این بنا مشتمل بر فضای چهار طاقی گنبد دو پوش، دو مناره سرشکسته و یک ایوانه. در حا

این مسجد عصر صفوی به دلیل کاشیکاری های زیبا و خطوط متنوعش یکی از شاهکارهای معماری اسلامی بحساب می آید. امروزه جز سر در این مسجد چیزی از آن باقی نمانده است. در نمای این سردر اختلاف سطح ها را با نوعی ملات پر کرده بودند که بعد از پاک کردن آن طرحهای جالبی نمایان شد. این سردر باشکوه که 1000 سال قدمت داشت

مسجد جامع کاشان مربوط به دوره سلجوقیان است و در خیابان بابا افضل، محله میدان کهنه واقع شد. این اثر در تاریخ 30 خرداد 1315 با شماره 252 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در لایه برداری های اخیر از گچبری های محراب دوره سلجوقی، آثار و تزئیناتی متعلق به دوره آل بویه کشف و شناسایی شد. در ش

مسجد جامع اهل سنت بندرعباس یا مسجد جامع دلگشا یکی از مساجد قدیمی شهر بندرعباس است. این مسجد که در بلوار طالقانی قرار دارد، دارای دو طبقه، یک مناره، صحن و 12 ستون بوده که از طرح قدیمی این مسجد باقی مانده است. این بنا با شماره 1599 به ثبت آثار ملی ایران رسید. در این مسجد هر هفته مراسم نماز جمعه اهل سن

ساختمان امامزاده در دوران قبل از اسلام ساخته شد اما مناره و یک بخشی از ساختمان را در دوران سلجوقی ساختند. بقعه و رواق و صحن این مجموعه را هم در دوران صفویه ایجاد کردند. قبلا در کنار این بناها بازارچه و طلبه خانه وجود داشت.

مسجد حیدریه قزوین (جامع صغیر) بنایی قدیمی در شهر قزوینه. با وجود بازسازی بدستور امیر خمار تاش (وزیر سلطان ملکشاه سلجوقی) پس از زمین لرزه سال 498 هجری شمسی، اساس و بنیان این بنا به دوران قبل از اسلام برمی گرده، زمانی که این مکان یک آتشکده زردتشتی بود. امروزه این بنا در داخل و قسمتی از یک مدرسه پسرانه

مسجد کریستالی یا شیشه ای در کوالالامپور مالزی، یکی از زیباترین مساجد جهان است که هرساله توریست های زیادی از آن بازدید می کنند. اما این نام کریستالی تنها استعاره ای از زیبایی این مسجد نیست بلکه به خاطر نوع ساخت آن است زیرا همه قسمتهای آن از کریستال ساخته شده "میزان زین العابدین" که در سال 2006 پادشا

مسجد جامع گرگان از بناهای تاریخی شهر گرگان است. این مسجد در کنار بازار اصلی نعلبندان این شهر قرار دارد. این مسجد در عصر سلجوقیان ساخته شده و دارای مناره های کروی است که روی آنها کتیبه ای به خط کوفی قرار دارد. مسجد جامع گرگان با مناره ای گرد و آجری، منبر منبت کاری شده دوره تیموری و دو لنگه درب چوبی ب

مسجد جامع ساری مربوط به سده های اولیه دوران های تاریخی پس از اسلام دوره قاجار بوده و در ساری، محله چناربن، داخل بازار نرگسیه واقع شد. این اثر در تاریخ 8 اسفند 1377 با شماره ثبت 2272 بعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. بنای کنونی مسجد جامع ساری حاصل بازسازی های مکرر در دوران قاجاریه و پهلوی است

مسجد جامع فرخ شهر مربوط به اواخر دوره صفویه ست و در شهرکرد، مرکز شهر واقع شده و این اثر در تاریخ 22 فروردین 1356 با شمارهٔ ثبت 1363 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.

مسجد گله داری از جمله آثار قدیمی و دیدنی موجود در شهر بندرعباس بوده که تاریخ ساختش مربوط به 1296 هجری قمری هست. این مسجد دارای صحن، شبستان و مناره بوده که شبستان بزرگ مسجد دارای 36 ستون مزین به گچبری هست. این مسجد در خیابان امام خمینی بندرعباس و در محله قلعه شاهی واقع شد. مسجد گله داری از مستحدثات ح

مسجد جامع اردبیل مربوط به دوران سلجوقیان است، در کنار آتشکده ای قرار گرفته و ساختمان قبلی مسجد مربوط به آتشکده بوده است. مسجد شامل حیاط، ایوان و طاق باشکوهی بوده که در حمله مغول ها تخریب شد و فعلا قسمتی از مسجد سالم است. این مسجد بازمانده مسجد عظیم، گسترده و کم نظیری است که در دوره های مختلف اسلامی

مسجد صاحب الامر یکی از مساجد قدیمی و کهن شهر تبریز است که در مرکز این شهر و در میدان صاحب آباد قدیم شهر تبریز واقع شد. این بنا توسط ابوالنصر حسن بیک معروف به سلطان حسن بایندر، حسن پادشاه و اوزون حسن بنیاد نهاده شده و در آغاز مسجد سلطنتی متعلق به وی بوده است. بنای صاحب الامر مربوط به دوره آق قویونلوه

مسجد جامع آمل مربوط به دوره صفوی است و در آمل، راسته بازار، مسجد جامع آمل واقع شد. این اثر در تاریخ 9 بهمن 1386 با شماره 20666 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. از مساجد جامع قدیمی ایرانی است که طبق منابع ذکر شده، در سال 1106 به دستور شاه سلطان حسین صفوی ساخته شد و بعد از گذر از زلزله و آت

مسجد جامع زنجان در قلب بافت تاریخی شهر زنجان قرار گرفته است. این مسجد از ضلع غربی با بازار قیصریه، از ضلع شرقی با معبر موصوف به کوچه مسجد سید و از ضلع شمالی با خیابان امام و سبزه میدان در ارتباط است. مجموعه مسجد و مدرسه سید توسط عبدالله میرزا دارا، پسر یازدهم فتحعلی شاه قاجار در هنگام حکمرانی بر زنج

مسجد جامع هندوالان مربوط به دوره تیموریان است و در استان خراسان جنوبی، شهرستان درمیان، روستای هندوالان واقع شد. این اثر در تاریخ 11 مرداد 1376 با شماره 1893 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مسجد باشکوه ترین بنای تاریخی مذهبی شهرستان در میان هست. مهمترین عناصر معماری آن هم سردر ور

مسجد شاه که پس از انقلاب مسجد امام خمینی نامیده شد و در قدیم مسجد سلطانی نیز گفته می شده، در منطقه بازار تهران قرار داره و از بناهای دوره قاجار است. این اثر در تاریخ 1 مهر 1363 با شمارهٔ ثبت 1667 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده.