جشن سیر سور

«سیر سور» یا جشن سیر پیش و پس از اسلام در نواحی مختلف ایران در روز چهاردهم دی ماه برگزار می شد. به نوشته ابوریحان بیرونی در کتاب آثارالباقیه، ایرانیان جشن سیر یا سیر سور را در روز چهاردهم یا روز گوش از دی ماه برگزار می کنند و در این جشن که از زمان جمشید باقی است، ایرانیان همراه با سیر و شراب خوراک هایی از سبزی و گوشت می خورند تا اندوه و بیماری ها را از خود دور کنند و خود را شفا بخشند. اسطوره کهن ایرانی، روزی که جمشید کشته شد و دیوان چیره شدند، مردمان برای زدودن پلیدی دیوان، همراه با خوراک خود سیر خوردند و در این روز از خوردن چربی پرهیز کردند و این روز بعدها «سیرسور» نامیده شد. به نظر می رسد که در این اسطوره مردم بر بنیان تجربه برای در امان ماندن از بیماری ها (دیوان) از خوردن خوراک های چرب پرهیز نمودند و برای بهره مندی از خواص سیر در درمان بیماری ها از جمله کاهش چربی خون همراه با غذای خود سیر مصرف نمودند.
«ابن خلف تبریزی» در برهان قاطع ، «سیر سور» را با روز گوش یکی دانسته و آن را نام روز چهاردهم از هر ماه شمسی می داند و می گوید که فارسیان در این روز عید کنند و در این روز گوشت و سیر، برادر پیاز، خورند تا خود را ایمن دارند.
بر اساس سنتی که میان برخی از به دینان (زرتشتیان) رایج است، در 4 روز از هر ماه یعنی روزهای دوم (بهمن) و دوازدهم (ماه) و چهاردهم (گوش) و بیست و یکم (رام) از کشتن حیوانات و خوردن گوشت آنان پرهیز می کردند که به این روزها «نَبُر» می گویند. اما او همچنین روایت می کند که ایرانیان در روز سیر سور از خوردن گوشت پرهیز نمی کردند و انواع خوراک ها را با سیر فراوان و سبزیجات و گوشت می پختند. به سخن دیگر در آن زمان مفهوم روز نبُر از این جشن برداشته نشده و در واقع روز سیر سور در سایر روزهای نبر برگزار نمی شد.
زرتشتیان با سیر خوراکی آیینی به نام سیروسدو ( Sirosedow) درست می کردند که از ترکیب سیر و گیاه سداب (Ruta graveolens) و روغن کنجد و سرکه و پیاز و نان تهیه می شد که در گاهنبار و مراسم روز و سال درگذشته به کار می رفت.

سیرسور، جشن ملی تندرستی

سیر گیاه تندرستی نامیده می شود. پژوهش های پزشکی نوین، به وضوح بیان کرده است که مصرف سیر اثر قابل توجهی در کاهش کلسترول کل (TC) و تری گلیسرید خون دارد و به ویژه نوع کلسترول LDL یا به اصطلاح چربی بد خون را کاهش می دهد و از سوی دیگر مصرف سیر، میزان کلسترول HDL یا چربی خوب خون را به سطح قابل ملاحظه ای بالاتر می برد. البته پزشکان توصیه می کنند که در رژیم غذایی، افزون بر سیر از روغن زیتون، میوه ها و سبزی ها نیز به مقدار کافی استفاده شود تا در کاهش کلسترول بد خون موثرتر باشد.
مصرف سیر همچنین میزان گلوکز خون را پایین می آورد و فشار خون را کاهش می دهد. اثرات ضد سرطان، آنتی اکسیدان و تنظیم سیستم ایمنی هم از سیر به اثبات رسیده است.