فاطمی از فعالیت میزهای تخصصی گردشگری و نتایج بدست آمده خبر داد

ایلنا/ براساس آخرین گزارشات منتشر شده، فاطمی از فعالیت میزهای تخصصی گردشگری و نتایج بدست آمده خبر داد.

مصطفی فاطمی (مدیر کل گردشگری داخلی) گفت: سال گذشته برای تحقق شعار روز جهانی گردشگری بر آن شدیم تا اندیشه های نو را به گردشگری وارد کنیم و نخستین گام ما نیز آن بود که از وزیر میراث و گردشگری درخواست کنیم تا محدویت های سفر در دوران کرونا را بردارد. در نهایت نیز با حضور وزیر در جلسه هیات دولت و درخواستی که ارائه داد، تمام محدودیت های سفر برداشته شد. این آغاز کار بود. در ادامه روز جهانی گردشگری 2022 را داشتیم و اتفاقات خوبی در جریان بود که با اتفاقات سال روبرو شدیم و در پی آن محدودیتهایی برای سفر ایجاد شد و سفر به نوعی تبدیل به اتفاقی بد شده بود.

قبل از آن مردم به سفر می رفتند و تصاویر و عکسهای خود را از جاذبه ها منتشر می کردند اما مدتی به گونه ای شد که یا مردم سفر نمی رفتند و اگر هم می رفتند دیگر عکس و تصویری منتشر نمی کردند. در ادامه بر آن شدیم که در نمایشگاه بین المللی گردشگری تهران روند را تغییر دهیم و به تنوع در گردشگری روی آوریم و موضوعات جدیدی در گردشگری ایران را باز کنیم.

مدیر کل گردشگری داخلی همچنین از تشکیل 40 میز تخصصی برای طرح موضوعات جدید در گردشگری خبر داد و گفت: در میزهای تخصصی 3 کار انجام می شود. نخست آنکه سعی می کنیم تا چالش ها و مشکلاتی که در آن موضوع وجود دارد را رفع کنیم. برای مثال در حوزه گردشگری معدن چالش بزرگی داریم که همان عدم اجازه ورود تور به معدن است. ما این مهم را احصا و موضوع را حل می کنیم. در حوزه گردشگری کشاورزی نیز چالش آن است که مجوز داده نمی شود و وزارت کشاورزی مجموعه فعال را پلمپ می کند. ما با احصا این مشکلات در صدد رفع موانع بر می آییم. چنانکه حدود 180 مجوز گردشگری کشاورزی طی سال گذشته صادر شده است. بیشترین صدور مجوزها هم در استان گلستان است.

او پسرامون اینکه فاطمی از فعالیت میزهای تخصصی گردشگری و نتایج بدست آمده خبر داد، ادامه می دهد: دوم آنکه سعی می کنیم ایده های موجود در آن زمینه را پرورش دهیم و آنچه شدنی است را به نتیجه برسانیم. سوم آنکه سعی می کنیم تا در حوزه های تخصصی تشویق و ترغیب به سرمایه گذاری کنیم. کیفی سازی نیز اهمیت دارد.

فاطمی با تاکید بر آنکه در حوزه طبیعتگردی 4 میز تخصصی از گردشگری معدن و ژئوتوریست گرفته تا اکوتوریست و حیات وحش شکل گرفت، گفت: با توجه به آنکه برای پارکهای طبیعتگردی هیچ آیین نامه ای نداشتیم لذا بر آن شدیم تا چنین آیین نامه ای تدوین کنیم. همچنین چارچوب مفهمومی برای پارکهای طبیعتگردی تعریف کردیم تا براساس آن فعالیتهایی که امروزه باید براساس شعار سال 2023 سازمان جهانی گردشگری که همان سرمایه گذاری سبز است را تعریف کنیم. این کار می تواند همان تحولی که در حوزه بومگردی بوجود آمده را در حوزه پارکهای طبیعتگردی بوجود آورد.

او ادامه داد: در حوزه گردشگری معدن نیز تعدادی از سایتها که امکان تبدیل شدن به مکانی برای توسعه گردشگری معدن دارند از معدن پتاس در منطه خور اصفهان گرفته تا معدن چغارت در یزد را احصا کردیم. توافقی با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) داشتیم و قرار شد شرکتی ایجاد کنند که تورهای گردشگری معدن در قالب آن شرکت برگزار شود. ورود معادنی که درآمدهای هنگفت دارند به حوزه گردشگری معدن کار خوبی است.

از این رو در چند بخش از شکل برداشت گرفته تا بازدید از معادنی که کار بهره برداری در آن به اتمام رسیده را در نظر گرفتیم. یکی از کارهایی که معادن انجام می دهند آن است که بعد از اتمام بهره برداری، برای ایمن سازی هزینه هنگفتی می کنیم و آنچه ساختیم را خراب می کنیم. در صورتی که همان منطقه می تواند تبدیل به جاذبه گردشگری شود همانند آنچه در معدن نمک سمنان شاهد هستیم و بسیار هم مورد استقبال قرار گرفت.

فاطمی ادامه داد: معادنی که قابلیت استفاده بعد از اتمام بهره برداری را دارند، شناسایی شده اند و درحال حاضر تعداد آنها حدود 20 معدن است. معادن فیروزه، نمک و…در زمره این معادن هستند. با توجه به آنکه تغییرات مدیریتی در ایمیدرو زیاد بود نتوانستیم کارها را پیش ببریم و اکنون به دنبال عقد تفاهم نامه جدید هستیم.

مدیر کل گردشگری داخلی همچنین درخصوص مدیریت سفرهای طبیعت محور گفت: یکی از کارهای انجام شده در حوزه آفرویدها بود تا مدیریت روی این بخش بوجود آید. پلتفرمی دراین خصوص درست شده تا از طریق آن بتوان مانند اسنپ، خودرو آفرویدی سفارش داد اما محور مشخص است و دارای برچست هستند. البته قصدی برای برخورد با تورهای انفرادی و…در حوزه آفروید را نداریم بلکه باید مدیریت را اجرا کنیم و سپس بخش های دیگر را تحت این مدیریت قرار دهیم. با راهنمایی و رانندگی تفاهمی داشتیم تا خودروهایی که دارای برچست هستند، بتوانند فعالیت کنند. این ماشین ها جی پی اس دارند و آموزش های لازم را از کمکهای اولیه گرفته تا استفاده درست از محیط زیست را دیده اند.

او درخصوص فعالیت میز حیات وحش و قرقگاه ها نیز گفت: در بحث قرقگاه ها و شکار مشکلات بسیار زیادی داشتیم. این کار مدیریت نشده بود از این رو قرار شد تا در قالب تورهای مشخص بتوانیم از قرقگاه در حوزه گردشگری استفاده کنیم. هماهنگی این امر کار بسیار سختی بود. بحث پرنده نگری و حیات وحش در یک کارگروه مشخص کار خود را شروع کرد. از هرمزگان و بوشهر گرفته تا خوزستان تورهای پرنده نگری فعال شده اند و آژانس های خدمات مسافرتی نیز در این حوزه ورود کرده اند.

فاطمی همچنین از ورود میزهای تخصصی طبیعتگردی به حوزه مراکز تفریحی و آموزشی حیوانات خبر داد و گفت: این بخش بلاصاحب بود و کسی به آن ورود نمیکرد. حتی بحث باغ وحش ها و تبدیل آن به محل هایی که متناسب با محیط زیست باشد را در نظر گرفتیم. مشکلی که در حوزه حیوانات با آن روبروییم آن است که به دلیل تابو بودن بحث حیوانات در کشور ما هیچ کس مسئولیت این بخش را برعهده نمی گرفت. همه خودشان را کنار می کشند و سبب می شود شاهد اتفاقاتی باشیم که در باغ وحش ها می افتند.

این بزرگترین مشکل ماست. وقتی مسئله ای تابو می شود کسی ورود نمی کند. رها می شود و بدتر می شود. آیا باغ وحش در کشور ایجاد نمی شود؟ بله می شود اما به جای آنکه حیوانی که در یک باغ وحش دیگر در حال مرگ را به باغ وحش جدیدی که امکانات بیشتری دارد انتقال دهیم، می رویم از خارج از کشور حیوان وارد می کنیم. مسائل متعددی در این حوزه وجود دارد. باید نمونه های خوب را شناسایی، جدا کنیم و آموزش دهیم و به سمت پایداری ببریم و سایر مجموعه ها را به سمت این بخش ها بکشانیم.

او ادامه داد: در حوزه گردشگری روستایی نیز 3 میز تخصصی راه اندازی شده از عشایر، کشاورزی گرفته تا احصا رویدادهای گردشگری را در دست داریم. همچنین در حوزه روستاهای هدف گردشگری ورود کردیم و بازبینی انجام دادیم. در نگاه نخست 670 روستا در کل کشور انتخاب و قرار است به 200 روستا برسد. تمام دستگاه های مربوطه در حوزه روستا در این میز حضور خواهند یافت. بنیاد مسکن، بنیاد علوی، بنیاد برکت، سازمان شهرداری ها و دهیاری ها…در میز گردشگری روستا حضو دارند و انتخاب روستاهای هدف گردشگر با نظر مشورتی این دستگاه ها و فعالان بخش خصوصی صورت می گیرد. شاخص هایی در نظر گرفته شده تا از فعالیتهای موازی کاسته شود.

مدیر کل گردشگری داخلی با اشاره به آنکه انتخاب روستاهایی که با شاخص های جهانی همخوانی داشته باشند را نیز در نظر گرفتیم، گفت: در مرحله نخست 15 روستا را انتخاب کردیم که در نهایت تعداد آنها به 8 روستا رسید. کندوان در آذربایجان شرقی، میمند در کرمان، بیشه در لرستان، قاسم آباد در گیلان، کندلوس در مازندران، سهیلی در هرمزگان، ابیانه در اصفهان و پالنگان در کردستان به سازمان جهانی میراث فرهنگی ارسال شدند تا به شبکه جهانی روستاها بپیوندند.

تاکنون هیچ روستایی در ایران نداشتیم که بتواند در شبکه جهانی روستاها جای گیرد. این ثبت بیشتر از ثبت جهانی آثار تاریخی برای ایران مفید فایده و در معرفی ایران و جاذبه های آن تاثیرگذار خواهد بود. ثبت های جهانی آثار تاریخی به صرف حفاظت انجام می شود اما معرفی روستاهای جهانی که از سوی سازمان جهانی گردشگری معرفی می شود مستقیم در لیست تمام آژانس های گردشگری دنیا قرار می گیرد.

او تاکید کرد: در منطقه خاورمیانه تنها یک روستا که آن هم در کشور عربستان قرار دارد توانسته در شبکه جهانی روستاها ثبت شود و ایران تاکنون نتوانسته هیچ کدام از کاندایدهای خود را ثبت کند. امیداریم امسال حداقل یک روستا را بتوانیم ثبت کنیم.

فاطمی درخصوص چرایی عدم توانایی ایران برای ثبت یکی از روستاهای خود در شبکه جهانی روستاها گفت: شاخص های سختی برای ثبت جهانی وجود دارد و برخی از این شاخص ها را نتوانستیم در ایران فراهم کنیم. از آن جمله میتوان به حضور در وبسایت های جهانی مانند Tripadvisor، Booking. com اشاره کرد که به دلیل تحریم ها نتوانستیم این کار را انجام دهیم. همچنین پهنای باند باید مشخص باید و در روستاها امکانات کامل گردشگری وجود داشته باشد. سعی کردیم 8 روستای ایران که از همه مشهور تر هستند و گردشگری سالهاست در آن جریان دارد را انتخاب کنیم. با توجه به شرایط پیش رو در مرحله نخست تنها یک روستا از ایران انتخاب شد و سایرین رد شدند. مرحله دوم نیز بزودی برگزار می شود و امیدواریم این تنها کاندیدای ایران بتواند در شبکه روستاهای جهانی ثبت شود.

مدیر کل گردشگری داخلی درخصوص میز گردشگری شهری نیز گفت: توجه به پارکهای موضوعی را مد نظر قرار دادیم. در اصفهان، کیش، تهران و ملایر این پارکهای موضوعی شکل گرفته اند و به زودی در مشهد پارک موضوعی جدیدی را خواهیم داشت. سعی داریم محورهای گردشگری شهری را احصا کنیم. البته هنوز برنامه ای برای راه اندازی پارکهایی مانند دیزنی لند نداریم و پیشنهاداتی برای پارکها با موضوع میراث فرهنگی و آثار تاریخی داریم. قرار بود پارکی شبیه به دیزنی لند داشته باشیم اما تاکنون بنابر دلایلی متوقف باقی مانده و بعید می دانم که تا چند سال آینده هم محقق شود.

او همچنین از آماده سازی اطلس تجاری و خرید خبر داد و گفت: رویدادهای گردشگری شهری احصا شده و شاخص هایی برای شهرهای جهانی گردشگری درآوردیم که با توجه به آنکه هنوز این اتفاق در سازمان جهانی گردشگری نیفتاده شاید بتوانیم در این حوزه پیشقدم باشیم. با توجه به آنکه طرح شهر گردشگر رها شده درصدد احیای آن برآمدیم. آن طرح موفق نبود، چرا که با تغییر مدیریت ها شاهد رها شدن نیمه کاره طرح ها هستیم. سعی کردیم این طرح را در قالب جدید و با مدیریت و ایده قبلی احیا کنیم. بخش هایی که قابل اجراست را اجرا می کنیم که فکر کنم حدود 20 تا 25 درصد آن قابل اجرا باشد.

فاطمی با اشاره به آنکه یکی از بزرگترین دلایل عدم موفقیت در حوزه گردشگری شهری نبود تعریف محور گردشگری شهری است، گفت: در این حوزه آدم متخصص نداریم. عمده شهرها هزینه های زیادی برای محور گردشگری کرده اند اما محورها درست بسته نشده اند، چرا که هنوز تعریف درستی نداریم و بعضا براساس میراث و آثار تاریخی بسته می شود. برای مثال همدان برای آنکه ثبت جهانی شود، محور گردشگری را خطی بسته که اصلا از نظر اصول محور بستن اشتباه است. بعضی از محورهای گردشگری نیازمند تعریف و ایجاد جاذبه های جدید هستند. یزد، اصفهان، لرستان و…درصدد کامل کردن محور گردشگری خود هستند. عمده محورهای پیاده محورهای حلقوی هستند و محورهای سواره خطی هستند که باید در کنار جاذبه ها پارکینگ و سرویس بهداشتی در نظر گرفته شود.