شاه قاجار با این دروازه عکس دارد
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان از دروازه ارگ تاریخی سمنان به عنوان یکی از بناهای تاریخی زیبای استان نام برد و گفت: این دروازه تنها بخش باقیمانده از ارگ دولتی سمنان است. این خبر مرتبط با ساخت دروازه ارگ تاریخی سمنان توسط ناصرالدین شاه هست.
تنها دروازه تاریخی باقی مانده
مهدی جمال در گفت وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: آنچه امروز به عنوان ارگ در میدانی به همین نام در شهر سمنان وجود دارد، تنها دروازه ارگ تاریخی سمنان است.
وی با بیان اینکه تاریخ اتمام کار بنای دروازه ارگ تاریخی سمنان براساس کتبه آن مربوط به سال 1302 هجری قمری است، افزود: این اثر در زمان سلطنت ناصرالدین شاه در زمان حکمرانی انوشیروان میرزا حاکم سمنان و توسط حاجی بهمن میرزا بهاءالدوله فرزند فتحعلی شاه بنا شده است.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با بیان اینکه این دروازه تنها بخشی از ارگ تاریخی سمنان بوده، افزود: دروازه ارگ ورودی شمالی شهر و دروازه ارگ حکومتی سمنان نیز محسوب می شده است.
تعریض خیابان بهانه تخریب بنا
مهدی جمال با بیان اینکه بقایای ارگ حکومتی در زمان پهلوی و به دنبال توسعه شهر و تعریض خیابان های آن از بین رفته، گفت: دروازه شمالی ارگ تنها بخشی از ارگ حکومتی است که حفظ شده و با توجه به اینکه در خیابان کشی ها در وسط خیابان واقع شده به یک میدان شهری تبدیل شده است.
اهمیت به ارگ تاریخی فقط در عهد قاجاریه
جمال با بیان اینکه دارالحکومه یا ارگ تاریخی سمنان مجموعه ای از بناها بوده که در زمان قاجار ساخته شدند، اظهار کرد: تصاویری از ارگ حکومتی سمنان در گذشته ثبت شده که گویای تعدد ابنیه و آثار این مجموعه بوده است.
وی با بیان اینکه ناصرالدین شاه قاجار در یکی از سفرهای خود به شهر مشهد سه شب را در این ارگ حکومتی گذرانده، خاطرنشان کرد: گویا در همان سفر بوده که دستور ساخت دروازه شمالی و افزودن آن به دارلحکومه را می دهد.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با بیان اینکه این دروازه به دستور پادشاه ساخته شده بیان کرد: در سفر بعدی ناصرالدین شاه به مشهد که از قضا علاقه بسیاری به عکاسی داشته، عکس هایی از دروازه تازه تاسیس ثبت کرده است.
معماری بی نظیر ارگی تاریخی
مهدی جمال با بیان اینکه ارگ دولتی سمنان در آن زمان در برگیرنده 12 برج با بناهای مختلف بوده، ادامه داد: معمولا دارالحکومه ها شامل بناهایی مختلفی مانند آب انبار، قراولخانه، حمام، حسینیه بوده و ارگ دولتی سمنان نیز طبیعتا دارای چنین ابنیه ای بوده است.
جمال در پاسخ به پرسشی در خصوص ارزش ها و ویژگی های خاص دروازه ارگ تاریخی سمنان گفت: این دروازه بی تردید یکی از دروازه های زیبای تاریخی به جا مانده در سطح کشور است، ضمن اینکه این دروازه از تزئینات و کاشی های زیبایی برخوردار است که ارزش تاریخی بالایی دارند.
وی از کاشیکاری نبرد رستم و دیو سفید که بر بالای این دروازه قرار دارد، به عنوان یکی از ویژگی های ممتاز این بنا نام برد و گفت: تصاویری از سربازان دوران قاجار که سلاح و ابزار نظامی آن زمان را با خود دارند از زیبایی ها و ویژگی های ممتاز دیگر این بنای تاریخی است. علاوه بر این کاشی های هفت رنگ و تزییناتی که در منارهای دروازه به کار برده شده، از دیگر جاذبه های ارگ تاریخی سمنان است.
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان سمنان با بیان اینکه این دروازه در هر دو نمای شمالی و جنوبی دارای جاذبه هایی است، گفت: در نمای شمالی تصویر نبرد رستم و دیو سفید، تصویر سربازان و افسران قاجاری، نشان شیر و خورشید است و در بالای نمای جنوبی علاوه بر برخی تزئینات عبارت "السلطان بن سلطان بن السلطان ناصرالدین شاه صاحبقران" آمده است. وی ادامه داد: طرح گل و برگ های اسلیمی، نقوش هندسی زیبا و نقش و نگارهای اساطیری در کاشی کاری ها از دیگر زیبایی های دروازه ارگ تاریخی سمنان است که نمای بیرونی و شمالی آن به واسطه اینکه ورودی شهر نیز محسوب می شده، از زیبایی و جذابیت بصری بیشتری برخوردار است. در کتیبه این ارگ به زمان ساخت دروازه اشاره شده است.
در این کتیبه آمده است "بر حسب امر قدر بندگان سکندرشان اعلی حضرت القدس همایون شاهنشاه جم جاه فلک بارگاه و ملجاء السلاطین و الخاقان ابن الخاقان بن الخاقان ناصر الدین شاه قاجار خلد الله ملکه و دولته به سعی و اهتمام جناب اشرف ضیاء الدوله انوشیروان میرزا حکمران سمنان اتمام همت پذیرفت، فی شهر محرم الحرام سنه بیچی ئیل خیریت دلیل» و با خطی ریزتر و در کنار همین سطر نوشته شده است"« هزار و سیصد و دو . عمل استاد حبیب الله، ولد استاد علی کاشی پر کاشانی کتیبه محمد باقر ولد حاجی سید مهدی الطباطبائی السمنانی"
منبع: ایسنا