همگان در برابر اردان سکوت می کنند

روستای اردان از توابع شهرستان تفت در استان یزد که به دلیل تشابه اسمی با روستای «ارنان» شهرستان مهریز در این استان، غالباً اشتباه گرفته می شود، روستایی تاریخی است که به دوران قبل از اسلام نسبت داده شده، اما در غبار فراموشی و بی توجهی زنگار گرفته است. روستای اردان تفت که از توابع دهستان دهشیر شهرستان تفت است، در گودی یک دره و در نزدیکی روستاهای تاریخی شواز و توران پشت واقع شده است. اردان از نظر تاریخی روستایی غنی است، اما افراد زیادی هنوز روستای اردان یزد را نمی شناسند و پای قدمت تاریخی آنکه وسط می آید، سکوت می کنند در حالیکه برخی مورخان قدمت آن را متعلق به دوران قبل از اسلام ذکر می کنند و آن را از قدیمی ترین روستاهای یزد و ایران می دانند. محمد علی اینانلو، باستان شناس و یکی از ایران شناسان معروف نیز قدمت این روستا را به دوره ساسانی و هخامنشی نسبت داده و قلعه روستای اردان تفت را از منحصرفردترین قلعه های جهان می داند. خصوصیات بارز این قلعه که روستائیان به منظور محافظت از خود در مقابل حمله راهزنان بنا کرده بودند، منظره زیبایی است که از اردان به تصویر می کشد و دلیل آن هم قرار گرفتن این دژ باشکوه بر بالای ناحیه بلند و مشرف به روستاست. این قلعه به دست اجداد اردانی ها که پایه گذاران روستای اردان یزد بودند و با مشقت های بسیاری ساخته شده، چرا که در آن دوران، بردن مصالح و ابزار بر روی این بلندی بسیار مشکل بوده است. البته از طرفی مکانی که قلعه در آن بنا شده، نیز کاملاً ناهموار بوده و این خود بر سختی کار معماران توانمند اردانی اضافه کرده بود به ویژه اینکه کارشناسان میراث فرهنگی استان یزد، مشکل ترین قسمت ساخت این بنا را پی و ستون هایی می دانند که روی سنگ های سخت و ناهموار منطقه بنا شده است.

روستایی با یک ابرسازه تاریخی

به گفته رئیس شورای اسلامی روستای اردان یزد، این قلعه تاریخی که در سال 1386 به شماره 21715 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، امروزه پس از گذشت سال ها در نگاه کارشناسان یک ابر سازه تاریخی به شمار می آید.

«غلامرضا اردانی» در گفت و گو با خبرنگار ایسنا با اشاره به حضور قریب 1500 گردشگر در ایام نوروز امسال در این روستای تاریخی اظهار می کند: این روستا هر چند که میزبان تعداد زیادی از گردشگران است اما هنوز آنچنان شناخته شده، نیست و غالباً به لحاظ تشابه آوایی با روستای ارنان مهریز اشتباه گرفته می شود و این در حالی است که این روستا اگرچه ارنان نیست، اما از نظر تاریخی کمتر از ارنان هم نیست. وی با بیان اینکه روستای اردان از نظر تأسیسات گردشگری نیز روستایی برخوردار است، بیان می کند: این روستا دارای یک اقامتگاه بومگردی برای اسکان و پذیرایی از گردشگران است که می تواند با مهیا شدن شرایط بهتر گردشگری، مورد بهره برداری بهینه قرار گیرد. این مسئول همچنین اضافه می کند: این روستا دارای قلعه تاریخی باغستان، دو تفرجگاه «تل غلی» و «تل پدا» است که گردشگران زیادی را به خود جذب می کند. وی با اشاره به وجود امکاناتی مانند مسجد، چهار قنات که همچنان دو قنات آن احیا است، باغستان و کشتزار در این روستا تاکید می کند: این روستای تاریخی همچنان با 200 نفر جمعیت ثابت، یکی از روستاهای فعال و خوش آب و هوا و ییلاقی استان یزد به شمار می رود. اردانی، توسعه زیرساخت های گردشگری این روستا را مستلزم همت میراث فرهنگی عنوان می کند و می گوید: قلعه تاریخی این روستا که در سنوات گذشته وعده عنایت و مرمت آن را داده بودند، همچنان به حال خود رها شده و در بارش های اخیر نیز بخشی از آن تخریب شده است. دهیار روستای اردان اضافه می کند: این قلعه، نماد تاریخی این روستاست و در صورت حمایت میراث فرهنگی می توانیم، بخش خصوصی را نیز به منظور توسعه زیرساخت های گردشگری به کار بگیریم، هر چند که امکانات فعلی روستا نیز جوابگوی نیازهای گردشگران و بازدیدکنندگان خواهد بود.

روستاهای تاریخی ماقبل اسلام در اولویت گردشگری

سید مصطفی فاطمی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نیز در رابطه با این روستا به خبرنگار ایسنا می گوید: روستای اردان تفت، یکی از روستاهای تاریخی مربوط به دوران اولیه اسلام است که البته به دوران قبل از آن نیز نسبت داده می شود. وی اضافه می کند: این روستای تاریخی به واسطه آثاری که از روستاهای تاریخی و قبل از اسلام «شواز» و «توران پشت» به جا مانده، عمدتاً به دوران ساسانی نیز نسبت داده می شود. این مسئول، پرداختن به روستاهای تاریخی قبل از اسلام و قدیمی را اولویت توسعه گردشگری و در نهایت معرفی و تبلیغات در مورد آن ها می داند و می گوید: در حال حاضر روستاهای تاریخی و با قدمت زیادی همچون شواز که کمتر نیز به معرفی و توسعه آن ها توجه شده، در اولویت میراث فرهنگی قرار دارند، اما در حین حال معرفی روستای اردان تفت از طریق برگزاری رویدادها و جشنواره های گردشگری را مدنظر داریم. وی در رابطه با مرمت قلعه تاریخی روستای اردان یزد نیز تصریح می کند: بارش های اخیر منجر به آسیب دیدن قلاع تاریخی روستاهایی همچون فهرج و اردان شد، اما متأسفانه تاکنون اعتباری در راستای مرمت و ترمیم این بناها به میراث فرهنگی تعلق نگرفته، لذا در شرایط کنونی برنامه ای در مورد این بناها نداریم. فاطمی از تعداد بناهای تاریخی و ارزشمند در استان یاد کرده و می گوید: بیش از 200 هزار اثر تاریخی و بیش از 20 هزار اثر تاریخی ثبتی در استان یزد وجود دارد که با توجه به اعتبارات محدود، ناچار به اولویت بندی آن ها و جلب مشارکت بخش خصوصی برای مرمت و نگهداری از آن ها هستیم.

منبع: ایسنا