سنت های نوروز و اطلاع از آفرهای تور وبلیط

در ایران، خانه تکانی در فصل بهار تنها یک بهانه برای در آوردن وسایل هایی که در طول سال بهش نگاه هم نمی کردین و دور ریختن وسایل کهنه نیست، بلکه یک تعطیلات ملی است که ریشه آن به هزاران سال قبل برمی گردد. هر ساله با شروع اولین روز فصل بهار، میلیون ها نفر – ایرانی و غیر ایرانی – در سرتاسر جهان سال نو را با یک خانه تکانی اساسی و شروع یک فصل جدید از زندگی و آرزوی موفقیت برای سال آینده، جشن می گیرند.

برای مشاهده آفرها در عید نوروز روی لینک تور نوروز کلیک نمایید.

در تاریخ 4 اسفند 1388 «روز جهانی نورورز» در مجمع عمومی سازمان ملل، تحت عنوان «فرهنگ صلح» به عنوان یک مناسبت بین المللی به تصویب رسید و در سطح جهان به رسمیت شناخته شد.

عید نوروز پایان سال کهنه و آغاز سال جدیدی است، که این آغاز دقیقا در زمان به اعتدال رسیدن زمین قرار دارد که این اعتدال بین روزهای 28 اسفند تا 1 فروردین اتفاق می افتد.

البته کسی نمی داند که عید نوروز دقیقا از چه زمانی مرسوم شده است، اما بهترین تخمینی که برای آن زده شده به 3000 سال قبل و در زمان زرتشتیان برمی گردد. ایران در زمان دین زرتشت و در 3000 سال گذشته به شکل جغرافیایی الان خود نبوده است و بخش های وسیعی از آسیای غربی و میانه، قفقاز، حوضه دریای سیاه و بالکان را دربر می گرفت و همین امر باعث شده است که، نوروز نیز توسط میلیون ها غیر ایرانی در سراسر جهان جشن گرفته شود.

عید نوروز با گذشتن هزاران سال از پیدایش آن، همچنان محبوب، جهانی و گره خورده با فرهنگ ایرانی است. این عید سنت های سخت و پیچیده ندارد، بلکه از چندین قانون پایه و ساده پیروی می کند، با ما همراه باشید تا با هم به کشف این قانون های دلچسب برویم:

خودتان را برای عید نوروز آماده کنید:

خانه تکانی یکی از رسم های قدیمی، جهت آماده شده برای نوروز است. اگرچه بیشتر خانه های امروزی در طول سال همیشه تمیز هستند اما برای شگونش هم که شده باید از بالا تا پایین خانه را حسابی مرتب و تمیز کرد. در این زمان از سال شما به هرجای شهر خودتان نگاه کنید، فرشهایی بر روی دیوارها می بینید که صاحبان آنها در حال گردگیری آنها می باشند.

هفت سین:

در این روزهای پایانی سال، در کنار خانه تکانی خانواده ها در خانه های خود جایی برای سفره هفت سین باز می کنند. در بسیاری از منابع آمده است که هفت سین در ابتدا و در زمان ساسانیان هفت شین بوده است و بعدها در زمان صفویه به هفت سین تغییر پیدا کرده است، البته دسته ای دیگر اعتقاد دارند که هفت چین در زمان هخامنشیان متداول بوده است که به آن هفت چین یا هفت چیدنی می گفتند، که این اعتقاد زیاد از طرف محققین تایید نمی شود.

هفت شین ها عبارت هستند از: شمع، شیرینی، شهد (عسل)، شمشاد، شربت و شقایق یا شاخه نبات.

و اما هفت سین ...

چیدن سفره هفت سین، فلسفه خاص خود را دارد و هر «سین» که در این سفره قرار می گیرد، معنای نمادینی دارد. اجزایی که بر روی سفره هفت سین قرار می گیرد:

سبزه: نماد تولد و حیات دوباره و برای آرزوی سالی شاد و سرسبز و جشن گرفتن پیوند دوباره انسان با طبیعت.
سنجد: نوعی میوه خشک شده که از درخت لوتوس گرفته می شود و نماد عشق انسان ها به یکدیگر و نشانه سنجیده عمل کردن و گرایش به عقل است.
سیب: نشانه دوری از آسیب و بلا، نماد سلامتی و زیبایی.
سیر: نشانه قناعت و سیری چشم و دل، نماد مناعت طبع. در آیین زرتشتی نماد دوری از آلودگی و گندزدایی است.
سمنو: نوعی پودینگ شیرین که با گندم تهیه می شود. نماد قدرت، نشانه خیر و برکت و نماینده مقاومت، عدالت و صبر می باشد.
سرکه: نمادی از تسلیم بودن ما در برابر سرنوشت و پذیرش ناملایمات زندگی است. نشانه ای بر صبر و خرد.
سماق: نوعی ادویه که از توت های قرمز خرد شده ساخته می شود و نماد یک روز جدید است.
از دیگر اجزایی که علاوه بر موارد بالا در سفره قرار می گیرد:

سکه: جدیدترین عضو این سفره که نمادی برای ثروت و در آمد می باشد.
قرآن کریم: ایرانیان مسلمان به نشانه ایمان و توکل خود به پروردگار متعال و درخواست سالی پربرکت و شاد از خالق خود، قرآن را در بهترین قسمت سفره قرار می دهند.
دیوان حافظ
آینه: آینه نماد روشنایی است و حتما باید بالای سفره جای گیرد.
ماهی: رنگ سرخ ماهی به معنی مهر، پیروزی، شادی، سرزندگی و برکت است.
شمع: مظهر فروغ و روشنایی است.
تخم مرغ: نماد زایش و آفرینش و نشانه نژاد و نطفه.
از زمانی که سال تحویل می شود، دید و بازدیدهای عید بین اعضای فامیل و دوست و آشنایان برگزار می شود که در اصلاح به آن عید دیدنی گفته می شود ، در تور نوروز 98 خود حتما از این سفره تهیه کنید و لذت ببرید.

عمو نوروز یا بابا نوروز پیرمردی است سالخورده، با ریش و موهای بلند و پرپشت سفید (در برخی روایت ها حنا بسته) با کلاه نمدی، کمربند ابریشمی آبی، شال سفید، شلوار کتان و گیوۀ تخت نازک که با عصای خود از میان کوه ها به سمت دروازه شهر می آید.

بسیاری از افراد اعتقاد دارند که، عمو نوروز برگفته از بابانوئل است ولی اصلا اینطور نیست. داستان عمو نوروز داستانی عاشقانه است، و بر اساس باورهای قدیمی، دو روایت دارد:

در این روایت عمو نوروز منتظر زنی است به نام ننه سرما که هیچوقت او را نمی بیند، چون در زمانی که عمو نوروز به شهر می رسد، ننه سرما در اثر چشم انتظاری خسته می شود و خوابش می برد، چرا که اینقدر خانه را مرتب و تمیز می کند که خسته می شود. زن بانوی خانه است و مرد همیشه مسافر و این سفر ادامه دارد و بنابر افسانه های باستان، اگر این دو همدیگر را ببینند دنیا به آخر می رسد.
روایت بعدی می گوید، عمو نوروز درآخرین شب سال، ننه سرما را می بیند و با آمدن او و بعد از سپری شدن این شب، ننه سرما را تنها می گذارد و تا دوباره او را در سال آینده و در همین شب ملاقات کند.
استاد میرجلال کزازی می گوید: عمو نوروز نماد زمان و یادآور زروان باستانی یا زال شاهنامه است. همسر او ننه سرما است و در آخرین شب سال او را می بیند و با دیدن او حقیقتا عمر ننه سرما به پایان می رسد، به گونه ای که دیدار همسرش برای او دیداری غمناک و همراه با مرگ است.

مفهوم واقعی و معنای حاجی فیروز مبهم است. در برخی از رسومات قدیمی حاجی فیروز را میر نوروزی می نامند که یک شخصیت کمدی بود که برای اداره شهر در 5 روز آخر سال انتخاب می گردید، که در آن 5 روز اغلب با گروهی از خوانندگان و رقصندگان در سطح شهر برای جشن های نوروزی، رژه می رفتند.

مرحوم دکتر مهرداد بهار، عقیده داشت که این شخصیت از مراسم و افسانه های مربوطه به حماسه شاهزاده سیاوش گرفته شده است و بعدها عنوان کرد که صورت سیاه حاجی فیروز نماد بازگشت او از جهان مردگان است و لباس قرمز او نشانه خون سیاوش و رهایی از قربانی شدن توسط خدایان می باشد و شادی او برای تولدی دوباره همراه با برکت و روزی است. وی همچنین عنوان می کند که پس از شهادت سیاوش، از خونش گیاهی می روید که باعث برکت و رویش است. سیاوش به صورت نوشتاری در پهلوی سیاوخش و در اوستا سیاروشن است که به دارنده اسب سیاه یا قهوه ای معنا می شود، اما دکتر بهار با تحقیق در آیین سیاوش معنای آن را به نام مرد سیاه یا سیه چرده تعبیر کرده است که اشاره به رنگ سیاهی است که در سوگ سیاوش به صورت می زدند یا از نقاب هایی سیاهی که به چهره می زدند، دارد. این مطلب شگفت انگیز باعث می شود که مراسم حاجی فیروز به دوران آیین تموز، ایشتار بابلی و یا حتی قدیمی تر از آن به آیین های سومری برگردد.

شیوا جلیلوند که بر روی لوح اکدی فرود ایشتار کار کرده است، به نکته ای برخورده است که سندی بر ادعای دکتر مهرداد بهار می باشد.

ایشتار یا ایشتر که در ایران باستان، الهه جنگ و حاصلخیزی، باروری است به جهان مردگان سفر کرده و دیگر بازنمی گردد. همراه با رفتن او زایش و باروری در زمین باز می ایستد. خدایان در صدد چاره جویی بر می آیند و سرانجام با بدست آوردن آب زندگی و پاشیدن آن بر ایشتار، موفق می شوند. بر اساس قانون دنیای مردگان، ایشتار باید جایگزینی در این دنیا داشته باشد. ایشتار شوهر خود «دوموزی» که از بازگشت او ناراضی بود را بر می گزیند. لباسی قرمز بر تن او می کند و روغن خوشبویی به بدن او می مالد و نی لبکی را به او می دهد و او را به جهان مردگان می کشاند. دوموزی هم -خدای گیاهان نباتی- که با رفتن او به سرزمین مردگان، گیاهان خشک می شوند که در اثر آن خدایان تصمیم می گیرند، خواهر دوموزی به نام «گشتی ننه» نیمی از سال را به جای برادرش در سرزمین مردگان قرار گیرد تا برادر او به زمین بازگردد تا گیاهان دوباره رشد کنند (اشاره به تغییر فصل ها). برگشتن دوموزی و شروع رویش گیاهان با فرارسیدن بهار و عید نوروز ایرانی ها، مقارن می باشد. دوموزی در آن هنگام به همراه دیگر مردگان بالا می آید و سال نو آغاز می شود، ایرانیان نیز به استقبال روح درگذشتگان خود که به خانه و کاشانه خود بازگشتند، می روند و مراسم دینی را آغاز می کنند و در این حین حاجی فیروز با لباسی قرمز و صورتی سیاه و با یک دایره زنگی، فرارسیدن بهار را اعلام می کند.

آیا این لباس قرمز رنگ حاجی فیروز همان لباسی نیست که بر تن دوموزی کرده اند و در بازگشت به جهان زندگان آن را هنوز بر تن داشته است؟ آیا چهره سیاه حاجی فیروز نشان از تیرگی جهان مردگان ندارد؟ و آیا دایره زنگی او و نی لبکی که همراه با او می نوازد، همان نی و سازی نیست که به دست دوموزی داده اند؟ به گفته شیدا جلیلوند، همه این موارد تاییدی است بر نظریه مرحوم دکتر مهرداد بهار درباره بومی بودن این بخش از آیین های نوروزی و بهاری.

امروزه هم حاجی فیروز را با لباس قرمزی، گیوه نوک تیز و صورتی سیاه از یک هفته مانده به تحویل سال در گوشه و کنار شهر، شاهد هستیم که با تنبک و دایره زنگی خود در حال خواندن شعر هستند و پیام آور نزدیک شدن فصل بهار و یک تحول عظیم در زمین می باشند.

برخی با حاجی فیروز امروزی مخالف بوده و ادعا می کنند که باعث رواج گدایی در جامعه می شود، اما با اندکی مطالعه در این زمینه به فلسفه آن پی می بریم. در زمان های قدیم مردم برای طی کردن سرما و زمستان بدون آسیب و خطر و اینکه بلایی بخواهد برای کسی اتفاق بیافتد، به کسی که پایان این دوره را به مردم مژده می داد، هدیه ای می دادند که این رسم از قدیم به امروزه رسیده است.

در باورهای مذهبی مسلمانان، حاجی فیروز جایی ندارد، ولی بازتابی از قدمت بالای تاریخ ایران باستان می باشد که به امروزه رسیده است و چون کاری بسیار شاد است و مفهوم زیبایی دارد همچنان در میان مردم خصوصا، کودکان و نوجوانان، جایگاه خود را حفظ کرده است.

سفر در عید نوروز:

عید نوروز زمانی بسیار مناسب برای رفتن به یک تعطیلات آرامش بخش بعد از یک سال کاری و کلی خانه تکانی و دید و بازدیدهای عید است. نکته مهمی که برای این تعطیلات وجو دارد این است که اکثر مردم در هنگام تعطیلات عید تصمیم می گیرند برای چند روز یا کل تعطیلات به مسافرت داخلی یا خارجی بروند و چون جمعیت بسیار زیادی تصمیم به این کار می گیرند باید به خاطر داشته باشید که: از قبل - حدود 1 یا 2 ماه قبل - اقدام به برنامه ریزی برای تعطیلات خودتون بکنید و حتی اقدام به خرید بلیط هواپیما داخلی و خرید بلیط هواپیما خارجی خودتون به صورت قطعی بکنید؛ چون علاوه بر اینکه واقعا واقعا شلوغ میشه، حتی این امکان هم هست که نتوانید بلیط ارزان هواپیما گیر بیارید و یا اصلا بلیط هواپیما در کار نباشه و همه صندلی ها پر شده باشند!

شما می تونید به صورت گروهی یا انفرادی اقدام به برنامه ریزی تعطیلات خودتون بکنید و می تونید از آژانس سام سیر برای تنظیم و برنامه ریزی مسافرتتون مشاوره بخواید و از تورهای انفرادی و گروهی سام سیر برای نوروز 1398 استفاده کنید.