جنگل دیزمار در کجا قرار دارد؟

در کشور ایران، جنگل ها و مناطق طبیعی متعددی وجود داشته که هر کدام مامن گونه های گیاهی و جانوری کثیری است. یکی از این جنگل ها و مناطق محافظت شده که در بطن استان آذربایجان شرقی جای گرفته، جنگل دیزمار هست؛ منطقه ای که در 30 اردیبهشت 1403 رئیس جمهور ایران و هیئت همراه ایشان در حادثه سقوط بالگرد در آنجا کشته شدند. با ما در مقاله جنگل دیزمار در کجا قرار دارد همراه شده تا شما را از وسعت جنگل دیزمار و ویژگی های آن بیش از پیش آگاه کنیم.

دیزمار کجاست؟

دیزمار نام منطقه ای کوهستانی و جنگلی بوده که در حوزه استحفاظی شهرستان های خداآفرین، ورزقان و جلفا در شمال استان آذربایجان شرقی قرار دارد و در سال 1390 هم به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی گشت. متصل شدن به مناطق حفاظت شده کیامکی در غرب، ارسباران در شرق و همچنین پارک ملی زاگاتای جمهوری آذربایجان و ارمنستان در شمال، این منطقه را به یک کریدور مهم حیات وحش در سطح محلی، ملی و بین المللی تبدیل کرد. همچنین، جریان رودخانه ارس از این منطقه بسیار برای رونق گردشگری در آن مهم بوده است.

ویژگی های بوم شناختی دیزمار

منطقه جنگلی دیزمار طی مصوبه شماره 349 شورای عالی محیط زیست به تاریخ 13 مهر 1390 با وسعت 68602 هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ایران پیوست. در منطقه دیزمار 849 گونه گیاهی شناسایی شده که 76 گونه آن بوم زاد بوده و به دلیل تنوع تیپ اراضی (کوهستانی، کوهپایه ای و تپه ای)، زیستگاه آبی (ارس و دیگر رودها) و خشکی و همچنین وضعیت پوشش گیاهی موجب تنوع و غنای زیستی در منطقه، هر کدام از نظر علمی و بوم شناسی دارای اهمیت است.

گونه های جانوری منطقه حفاظت شده دیزمار حدود 320 گونه با وجود گونه های منحصر بفردی نظیر سیاه خروس و شوکا به ثبت رسیده و سایر جانوران این منطقه هم شامل کل و بز وحشی، گراز، خرس قهوه ای، سیاه گوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، پلنگ، روباه، شغال و گرگ هستند. از پرندگان سیاه خروس قفقازی، کبک، کبک دری، دراج و قرقاول ارسباران را میتوان نام برد.

پروژه ثبت جهانی جنگل دیزمار

ایران در تلاش است تا جنگل دیزمار به پرونده میراث جهانی جنگل های هیرکانی الحاق شود و آن را ثبت جهانی کند. پرونده جنگل های دیزمار کار مشترک وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و منابع طبیعی ایران است که به شکل مشترک با یک سایت از کشور جمهوری آذربایجان موسوم به پارک هیرکان تدوین و در سال 1399 به دبیرخانه یونسکو ارسال شد.

در چهل و پنجمین کمیته میراث جهانی یونسکو در شهر ریاض عربستان سعودی، ایران به جز الحاق جنگل دیزمار به پرونده جنگل های هیرکانی، دو پرونده کاروانسراهای ایرانی و منظر فرهنگی ماسوله را در دستور بررسی این اجلاس یونسکو داشت که در نهایت، با ثبت جهانی پرونده کاروانسراها موافقت شد و پرونده های ثبت جهانی منظر فرهنگی ماسوله و الحاق جنگل دیزمار به جنگل های هیرکانی ناموفق بود. در بررسی پرونده دیزمار تصمیم گرفته شد که به دلیل اشتراک زیاد این جنگل ها با جنگل های ارسباران، در آن پرونده الحاق شده و در قالب پرونده میراث طبیعی جنگل های ارسباران برای ثبت جهانی ارائه گردد.