موزه فرش میزبان گنبدهایی از فرش های دستبافت
گنبدهایی از فرش های دستبافت مناطق مختلف ایران که ابوالفضل ابوشاهی خالق آن ها است، این بار در فضای موزه فرش تهران به نمایش گذاشته شده است. این خبر شما را هر چه بیشتر با فرش های دستبافت و گنبدهایی از فرش های دستبافت آشنا می سازد.
ابوالفضل ابوشاهی درباره اثرش با عنوان گنبد ایدری گفت: در کنار کارهای دیگر، مدتی هم در حوزه فرش فعالیت می کردم و حتی فرش های دستبافت با مضمون ترانه هایی که قالیبافان پشت دار قالی می خواندند، طراحی کرده بودم و کارهای مربوط به مرمت فرش های دستبافت را نیز انجام می دادم؛ به همین دلیل همیشه این ایده که چطور می توان فرش را از مفروش بودن درآورد و از فرش هایی که زیرپا افتاده اند، استفاده کرد، همراه من بود بنابراین سعی کردم فرش های دستبافت را با معماری ایرانی ترکیب کنم. هنر هم ترکیب کردن مواد اولیه متفاوت است که در نهایت منجر به مجموعه گنبد ایدری شد.
ابوالفضل ابوشاهی درباره توضیح ایدر بیان کرد: ایدر به معنای اینجایی است. در معماری به مصالحی که از مکانی برداشته می شود، ایدری می گویند. حتی ناصر خسرو هم به این عبارت در شعرهایش اشاره کرده است. ایدر در اصطلاحات معماری هم کاربرد داشته که البته در حال حاضر فراموش شده است. سعی کردم قالی که به عنوان بارزترین هنر ایرانی در طول تاریخ است را با معماری و گنبدهای مساجد و بناها ترکیب کنم که در نهایت اثری شکل گرفت و مورد توجه قرار گرفت.
ابوالفضل ابوشاهی افزود: فرش های دستبافت استفاده شده در این اثر از فرش هایی با طرح های اصیل ایرانی هستند که از نواحی مختلف کشور پیدا کرده ام. این فرش ها از شهرهای مختلف از جمله همدان، کاشان و بازار تهران جمع آوری شده است. تعمدی هم برای به کارگیری قالی های کهنه ایرانی داشتم زیرا اغراق ایرانی بودن موجب جلب توجه می شود. ارائه این فرش در قالب جدیدی مثل شکل گنبد باعث شگفتی مخاطب می شود که تا کنون بازخوردهای متفاوت و جالبی هم از آن دریافت کرده ام.
ابوالفضل ابوشاهی ادامه داد: درست است که در حالت عادی گنبد یا فرش ایرانی می تواند برای یک گردشگر خارجی جذاب باشد اما اینکه آثار برای یک ایرانی در قالب جدید ارائه شود، غریب به نظر می رسد. به زعم بسیاری از اهالی هنر، کار هنر این است که آشنازدایی کند، اثری خلق کند تا مخاطب سورپرایز شود و تکرار کارهای قبلی نباشد و بتواند جریان جدیدی ایجاد کند که راهگشا باشد.
او درباره سختی های کار و شکل دادن به قالی دستبافت، توضیح داد: با دوستان و هنرمندانی که با فرش کارهای تزئیناتی انجام می دادند، مشورت هایی کردم. ماکت گنبدها که از جنس آلومینیم ساخته شده، چند سالی در گوشه ای از کارگاهم مانده بود و همیشه احساس می کردم ایده ای که برای آن دارم هنوز پخته نشده تا اینکه در این باره به نتیجه رسیدم و اجرای این مجموعه حدود پنج ماه زمان برد و به مرحله ای رسیدم که احساس کردم این اثر قابل نمایش است.
ابوشاهی با بیان اینکه یکی از گنبدها هیچ نظمی ندارد و نیمه کاره رها شده، اعلام کرد: زیرا نیمه کاره رها شدن را در معماری نیز داریم. در گذشته معمول بود که صاحب خانه یا معمار بخشی از کار را رها کند زیرا به پایان رساندن، استعاره ای از تمام شدن عمر بوده است. به همین دلیل یک تکه از گنبد نیمه کاره مانده است. اجرای این اثر تکنیکی بوده و انتقال ایده آن مهم بود و همچنین اجرای آن نیز با آزمون و خطا به دست آمد.
این هنرمند با بیان اینکه این مجموعه مناسب فضای محیطی و موزه ای است، اظهار کرد: موزه ها شرایط مالی مناسبی برای خریداری یا سفارش چنین آثاری ندارند و در حال حاضر این آثار در یک تور در فضاهای محیطی می چرخد تا ذهن مردم با آثاری که مواد اولیه آن صنایع دستی و سنتی است، آشنا شود. معمولا هنرمندان ما یا مدرنیسم هستند و از مواد اولیه سنتی در کارهایشان استفاده نمی کنند، هنرمندان صنایع دستی نیز به صورت تخصصی در حوزه خودشان کار می کنند. امیدوارم بتوان این دو رشته را به هم نزدیک کرد زیرا ما پیشینه بسیار طولانی در هنرهای سنتی داریم و هیچ کجای دنیا در تعدد رشته های صنایع دستی با ما قابل مقایسه نیست.
او درباره اینکه چرا جای صنایع دستی و هنرهای سنتی یا هنرمندان این حوزه در فضای شهری خالی است، توضیح داد: هنرمندان حوزه صنایع دستی بیشتر روی هنرهای کاربردی کار می کنند و برای آنکه بخواهند اثری برای فضای شهری خلق کنند آموزش ندیده اند. یک مسگر کرمانی یا چاقو ساز زنجانی، سال های سال است که هنر خود را ادامه می دهد. هنرمندان هنرهای مدرن باید از هنرهای بومی در کارهای خودشان استفاده کنند که به نظر می رسد آن ها نیز از سنت گریزان هستند. این مشکل در همه حوزه ها وجود دارد.
ابوشاهی بیان کرد: این مجموعه پیش از این در فرهنگستان هنر، اوقاف و خانه هنرمندان تهران نیز به نمایش درآمده و در حال حاضر در موزه فرش به نمایش گذاشته شده که فکر می کنم بهترین فضا برای نمایش آن باشد. این مجموعه پیش از نمایش نیز در فضای کویر مرکزی عکاسی شد.
این هنرمند با بیان اینکه چهار اثری که در موزه فرش به نمایش گذاشته شده، بخشی از مجموعه گنبد ایدری است، گفت: در چیدمانی که در این موزه داشتیم فکر کردیم برای آثار دیگر این مجموعه فضای کافی وجود ندارد و به همین دلیل به چیدمان چهار اثر اکتفا کردیم. به احتمال زیاد این مجموعه تا نوروز 1398 در موزه فرش نمایش داده شود.
موزه فرش تهران در خیابان خیابان کارگر شمالی، تقاطع دکتر فاطمی قرار دارد. علاقمندان برای بازدید از این موزه می توانند همه روزه به جز ایام سوگواری از ساعت 9 تا 17 به آن مراجعه کنند.
منبع: ایسنا