خلیج فارس گنجینه فرهنگ همزیستی متمدنانه به شمار می رود

ایسنا/ براساس آخرین گزارش های منتشر گشته، خلیج فارس گنجینه فرهنگ همزیستی متمدنانه به شمار می رود.

ناخدا عبدالرسول غریبی، یکی از پیشکسوتان حوزه دریانوردی سنتی در خلیج فارس است و تا کنون سه کتاب «جفره ماهینی»، «قهوه خانه ساحلی» و «جمو» از وی به چاپ رسیده است. به مناسبت روز ملی خلیج فارس، رازهای مودت و صمیمیت مردم ساحل نشین حاشیه این خلیج مهربان را از زبان این ناخدا هنرمند می خوانید.

«از کودکی در کنار ساحل زیست و زندگی کرده ایم و کارمان ماهیگیری و دریانوردی بوده است. اولین سفرها را به کویت و سپس بحرین شروع کردیم. سفرها به بحرین مستمر شد، چرا که رابطه تجاری خوب و اشتراکات اقلیمی و فرهنگی بسیار زیادی با بوشهر از دیرباز داشته اند. دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله امارات نیز دیگر کشورهایی بوده اند که به آنها سفرهایی داشته ام. در کنار ماهیگیری، مراتب مختلف کار بر روی لنج مثل جاشویی، سکانی و ناخدایی را در این سفرها تجربه کرده ام.

روابط مردم شمال و جنوب خلیج فارس در سالهای دور، بنا به نحوه زندگی مردم یک رابطه تنگاتنگ بویژه در حوزه های فرهنگی و اقتصادی بوده است. در بخشی از فصول سال، مردم همین شهر بوشهر برای ماهیگیری به سمت آب های داخلی کویت می رفتند و بیش از دو ماه در این کشور به کار ماهیگیری می پرداختند، چرا که به دلیل نبود سیستم های برودتی در آن دوران، کار ماهیگیری درآمد چندانی در شهرهای بسیار گرم نداشته است.

در دورانی حدود 70 سال پیش، بخش مهمی از درآمد مردم جنوب ایران از طریق غواصی برای صید مروارید بدست می آمده است. این صید در بحرین، کویت و بوشهر (جزیره خارک) رونق زیادی داشته است و نقش تعیین کننده ای در تجارت خلیج فارس داشته است. بسیاری از غواصان مروارید از عسلویه، نخل تقی، بوشهر و خارک بوده اند و در کشورهای مختلف خلیج فارس مشارکت داشته اند. همچنین ناخدایان بنادر ساحلی تنگستان، از جمله خورشهاب، رستمی، عامری، بوالخیر و...فرماندهان و ناخدایان به نام کشتی های کویتی در سفرهای دور از جمله اقیانوس هند، شبه جزیره هند و سواحل شرق آفریقا و زنگبار بوده اند که این نشان دهنده توانایی و امین بودن ناخدایان این منطقه است.

با ظهور نفت نیز، حضور مردم بوشهر و فارس در این کشورها منجر به توسعه روابط در این منطقه شد. به این ترتیب به مرور زمان، بخشی از ساکنین و بومیان این کشورها در واقع مهاجرین ایرانی هستند که در طول زمان در دو سوی خلیج سکنی گزیدند. در این نوع روابط، نفع هر دو جامعه تامین میشده و لازمه زیست در آن برهه از زمان محسوب میشده است. همانطور که بخش مهمی از محصولات کشاورزی و میوه جات کشورهای جنوب خلیج فارس از طرف ایران تامین میشده و تا امروز نیز هیچ کشوری نتوانسته در این زمینه جای محصولات ایرانی را برای مردم این کشورها پر کند.

متاسفانه در سالهای گذشته بویژه پس از جنگ ایران و عراق و اشتباهات آن کشورها در حمایت از صدام و همچنین فضای شیخ و سلطانی که در این کشورها بوجود آمد، نگاهی با خصومت به میان آمد. این نوع نگاه به سردی روابط میان کشورهای شمال و جنوب خلیج فارس منجر شد و طبعاً جوامع دو سوی خلیج فارس از این موضوع متضرر شده و بیگانگان از آن نفع بردند. باید علاقمندی و برادری خودمان را با یکدیگر نشان دهیم و ثابت کنیم، چرا که به سود همه مردم منطقه خواهد بود.

بهترین چیزی که در خلیج فارس می توانیم برای میراث آیندگان نگه داریم، همین نزدیکی فرهنگی، روابط برادرانه و منافع منطقه ای است. در واقع منافع مردم شمال و جنوب خلیج فارس به هم گره خورده و نمیتوان آن را به اختلافات سیاسی حکمرانان خلاصه کرد. باید همیشه پیش از وقوع تنش ها، به فکر مردم دو سوی این آبراه باشیم، چرا که اولین ضرر را مردم ساحل نشین کشورهای اطراف خلیج فارس خواهند کرد. بهترین تصمیم این است که با اشتراکات منطقه ای و منافع دو جانبه بویژه ظرفیت های اقتصادی موجود در خلیج فارس به حفظ این خلیج بپردازیم.

روابط حسنه دو سوی خلیج فارس منجر به رشد بیشتر بخشهای اقتصادی ما در حوزه تجارت و دریانوردی، خدمات بندری، کشاورزی و کارگری خواهد شد و بازار کار ما را سالم و پویا خواهد کرد. این در حالی است که خدشه دار شدن این روابط تاثیر منفی بزرگی بر بخش های مذکور خواهد داشت. همانطور که می دانید، خلیج فارس یک آبراه بسته و محدود است و مسائل مربوط به صید و صیادی و زیست محیطی آن باید از طریق یک مدیریت منطقه ای دنبال شود.

ناهمگن بودن قانونگذاری حوزه دریا در دو سوی خلیج فارس منجر به تضعیف منابع طبیعی این منطقه خواهد شد. حفظ تجدید شوندگی آبزیان و منابع طبیعی، بهترین میراث ما برای آیندگان است، چرا که نفت و گاز به اتمام خواهد رسید، اما این منابع در کنار تجارت می تواند آینده این منطقه را تضمین کند.