کاروانسرای فخر داوود یکی از جاذبه های دیدنی خراسان رضوی است

سیری در ایران/ براساس آخرین گزارشات واصله، کاروانسرای فخر داوود یکی از جاذبه های دیدنی خراسان رضوی است.

کاروانسرای فخر داوود در محل یکی از توقفگاه های کاروانیان در راه قدیم مشهد به نیشابور بنا شده است. رباط یا کاروانسرای فخر داوود در سده 9 ه.ق در دوره تیموری ساخته شده و در شهرستان مشهد، روستای فخر داوود واقع شده است. این بنا که در 18 شهریور 1377 با شماره ثبت 2108 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده، به عنوان کاروانسرای برون شهری و بدون حیاط در مسیر نیشابور به مشهد در نزدیکی شهر جدید بینالود قرار دارد.

این بنا یکی از کاروانسراهای ارزشمند و مهم تاریخی ایران است که در گذشته در مسیر جاده ابریشم از راه نیشابور به توس قرار داشت. کاروانسرای فخر داوود با گستردگی 853 متر مربع از نوع کاروانسراهای کوهستانی و زمستانی است که بصورت سرپوشیده ساخته شد. ویژگی منحصر بفرد آن محل تیراندازی در بخش بالایی، شاه نشین ها و اتاق هایی است که در ضلع جنوبی قرار دارند. نمای بیرونی کاروانسرا علاوه بر دیوار اصلی دارای برج های دیده بانی است. اقامت کاروانیان با وجود داشتن آب انبار که در مجاورت ایوان ورودی قرار داشت، ممکن شده بود.

ساختار برج های نگهبانی و وجود ایوان رفیع و نحوه چیدن آجرها از ویژگی های معماری رباط فخر داوود بوده که بیانگر معماری دوره تیموریان است. در لوحی که در قسمتی از داخل این رباط نصب شده، آمد: فخر داوود منزلی بر کناره شاهراه نیشابور به توس (جاده ابریشم) و بعد از منزل قدمگاه قرار داشته است. منزل فخر داوود در حدود یکصد سال پیش قلعه ای مستحکم با صد خانوار جمعیت بود و مهمترین بنای فخر داوود کاروانسرای سرپوشیده ای بود که از بناهای دوره تیموری است. در دوره صفویه مرمت شده و در دوره قاجاریه تا سال 1302 هجری قمری دو بار به وسیله محمد ولی میرزا پسر فتحعلی شاه و امیرنظام الدوله تعمیر شده است.

در ادامه این لوح برنزی چنین آمد: حرکت سریع وسایل نقلیه موتوری، تأسیسات رفاهی کناره راههای کاروان رو از جمله کاروانسراها را که روزگاری در شمار مهمترین ابنیه عام المنفعه بوده اند، از اهمیت عاری کرد. این بنا در سال 1371 نیز مرمت گردید و در حال حاضر، به عنوان دفتر فرهنگی شهر بینالود از آن استفاده می شود. ساعات مراجعه به این کاروانسرا در زمان اداری و روزهای غیر تعطیل هفته است. قیمت بلیط آن نیز در طول سال متغیر هست. متاسفانه، به دلیل عدم مدیریت خیلی از اوقات درب این مجموعه تاریخی به روی بازدید کنندگان بسته است.