بازار قیصریه یکی از بازارهای دیدنی و معروف اصفهان است

ایرنا/ براساس آخرین اخبار بدست آمده، بازار قیصریه یکی از بازارهای دیدنی و معروف اصفهان است.

این تجارتخانه کهن که با نامهای بازار شاهی یا بازار سلطانی نیز شناخته می شود، در بخش شمالی میدان نقش جهان واقع است و میدان امام را به بازار عتیق (کهنه) وصل می کند.

بازار قیصریه یکی از مراکز مشهور صنایع دستی اصفهان بشمار می آید و بزرگترین و مجلل ترین مرکز خرید و فروش در دوران صفویه بوده است.

این بازار بین سالهای 1011 تا 1029 به دستور شاه عباس اول و به دست توانمند استاد علی اکبر معمار اصفهانی ساخته شده که سردر زیبا و پر رمز و راز آن جز آثار جهانی و ملی بشمار می رود و در تاریخ 15 دی سال 1310 به شماره ثبت 103 در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

سردر با شکلی قوس مانند با استفاده از کاشی کاری های باشکوه و نقاشی های رنگ باخته صفوی آراسته شده که ورودی بازار قیصریه محسوب می شود و در گذشته سه طبقه داشت اما امروز دیگر از طبقه سوم که نقاره خانه بود و در آن اوقات روز اعلام میشد، اثری نیست.

سقف داخلی سردر از کاشی هایی به رنگ آجری، گل بهی و سرمه ای با طرح های اسلیمی به صورت مقرنس کار شده که بسیار جلب توجه می کند.

دیوارهای سردر نقاشی های چشم نوازی دارد. دیوار روبرو جنگ شاه عباس با ازبکان را نشان می دهد. دیوار سمت راست نشان دهنده اروپاییان در حال رقص و آواز است. دیوار سمت چپ شکارگاهی را به تصویر کشیده است که با گذشت سالها و نابودی قسمتهایی از نقاشی ها همچنان رنگهایی زنده دارد و زیبایی خود را حفظ کرده است.

در زمان سلطنت قاجار و حکومت مسعود میرزای ظل السلطان بر اصفهان، در جبهه های سردر قیصریه تغییراتی صورت گرفت و یک حاشیه کاشی کاری در امتداد سه جانب سردر اضافه شد.

این سردر باشکوه در حقیقت محور اتصال شهر دوران صفوی و شهر دوران سلجوقی بشمار می رفت که دارای تزیینات و الحاقات منحصر بفردی است که برخی از آنها نظیر برج ساعت که بر فراز سردر قرار داشت، در جنگ ایرانیان در خلیج فارس از پرتغالی ها به غنیمت گرفته شده بود.

در تزیینات کاشی کاری منحصر بفرد سردر تصویری از کمانداری جوان بچشم میخورد که نشانی از طالع شهر اصفهان است.

این بازار در دوره صفویه مرکز فروش پارچه و فرش های گرانبها بوده و شرکتهای تجاری خارجی نیز در آن حجره هایی داشته اند. برخی از این حجره ها با قدمت افزون بر 500 سال همچنان پابرجا و محل کسب روزی بازاریان با فروش تنها یک نوع کالای خاص است.

به نقل از ناصرخسرو و شاردن، نام بازار قیصریه اصفهان برگرفته از قیصریه یا قیساریا در آسیای صغیر یا همان ترکیه امروزی است و دلیل این نامگذاری شباهت بازار قیصریه به قیصریه ترکیه بوده است.

در منابع تاریخی همچنین نقل شده که قیصریه از واژه قیصر یا سزار مشتق شده است. قیصریه به راسته ای از بازار گفته میشد که در آن کالاهای سبک وزن و گرانقیمت به فروش می رسید. این قسمت توسط حکومت یا بازرگانان ثروتمند ساخته میشد و به دلیل توان مالی پیشه وران قیصریه ، به لحاظ ویژگی های معماری و تزیینات، غنی تر و هندسی تر ساخته میشد. قیصریه ها به خاطر وجود همین تزیینات غنی و سازندگان معتبرشان بازار شاهی یا قیصریه خوانده می شدند.

همچنین در اسناد برجای مانده از قرن چهارم هجری در رساله محاسن اصفهان بازار اینگونه توصیف شد: بازاری بود بر دروازه خور (خورشید) که یکی از چهار دروازه مشهور اصفهان در آن زمان بوده و در فصل نوروز عامه مردم اصفهان با انواع خوردنی ها و آشامیدنی ها و آلات و ادوات موسیقی یکی دو ماه را در آن محل به تفریح و عیش و عشرت می گذراندند و بالطبع برای احتیاج این جمعیت از اغذیه، البسه و غیره بازارهایی برپا می کردند و طوافان و بازاریان انواع نعمت ها را در آنجا گرد می آورند.

معماری بازار قیصریه بی بدیل و باشکوه است؛ راسته بازار در 2 طبقه مرتفع ساخته شده که طبقه بالا به امور دفتری و بازرگانی و محل استراحت اختصاص داشت و در طبقه پایین مغازه های گوناگون در کنار یکدیگر مستقر بوده اند. از بازار بزرگ و مجلل قیصریه بازارهای دیگری منشعب می شدند که برخی از آنها همچنان فعال هستند و به اصناف مختلف اختصاص دارند.

نکته جالب اینکه در شرق بازار ضرابخانه ای قرار داشت که در دوره صفویه محل ضرب سکه بود. این مکان در حال حاضر به بانک تبدیل شده است.

در بخش غربی بازار، کاروانسرای باشکوه شاهی با 2 طبقه و 150 حجره قرار دارد که در گذشته این مکان به عنوان محلی برای مدیریت راسته ها بوده است. امروزه کارونسرای شاهی بیشتر با نام سرای ملک التجار در بین بازاری ها شناخته می شود.

در مرکز بازار محوطه بزرگ مدور شکلی معروف به چهارسو وجود دارد که گنبد زیبایی با تزیینات مقرنس های اسلیمی روی آن واقع شده است. این چارسو از جنوب به بازار قیصریه، از شمال به تیمچه ضرابخانه، از شرق به ضرابخانه سلطتنی و از غرب به کاروانسرا محدود می شود.

بازار قیصریه علاوه بر امکان گشت و گذار مفرح، محل مناسبی برای خرید وسایل قدیمی، سوغات و صنایع دستی اصفهان است. قیمت اجناس در این بازار نسبت به دیگر بازارهای اصفهان مناسب تر است. در این بازار مانند قدیم همچنان پارچه قلمکارهای اصفهان نیز به فروش می رسد.