بنای گوبکلی تپه در ترکیه | کهن ترین پرستشگاه جهان

در جنوب کشور زیبا و تاریخی ترکیه در نزدیکی مرز سوریه و در استان شانلی اورفه تپه ای در نوک قله ای خشک قرار دارد که در روی آن تجمعات مذهبی صورت می گرفته است و مشرف به دشت های جنوبی و کوه های اطراف می باشد و در واقع از عجیب ترین کشفیات بشر تا به امروز می باشد، موقعیت دقیق این تپه در 10 کیلومتری شانلی اورفه می باشد. این سایت باستان شناسی به نام بنای گوبکلی تپه در ترکیه شناخته می شود و به گفته محققان و باستان شناسان قدیمی ترین پرستشگاه جهان است که قدمتی در حدود 11 هزار ساله دارد. در گوبکلی تپه ترکیه می توان معابدی را دید که ساخت آن به دوران نوسنگی یعنی در حدود 13 هزار سال پیش باز می گردد و از شگفتی های این مجموعه ی عظیم این است که در آن سازه هایی را مشاهده می کنید که تنها به واسطه داشتن ابزار آلات پیشرفته می توان به دانش ساخت انها دست یافت و این درحالی است که در زمان نئولیتیک تکنولوژی ها و ابزارهای موجود فقط برای ساخت وسازهای کوچک می توانست به کار برده شود. گویی که موجوداتی از آن سوی زمین و از فضا این مجموعه ی عظیم را ساخته باشند.
دین و مذهب از دیرباز در زندگی انسان ها نقش اساسی و مهمی داشته است و باعث تحولات مهمی در طول تاریخ شده است، انسان ها برای اینکه ویدیو های معنوی و روحی خود را برطرف کنند با توجه به زمانی که در آن زندگی می کردند و آیین و مذهبی که می پرستیدند برای خود پرستشگاه ها و عبادتگاه های متعدد و متنوعی را ساخته اند که امروزه ما می توانیم با تحقیق و اکتشاف در آن به برخی از رازها و شگفتیهای آنها پی ببریم یکی از این پرستشگاه های تاریخی در کشور ترکیه قرار دارد که مورد مطالعه ما در این مطلب می باشد. در ادامه همراه ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید تا شما را بیشتر با آثار گوبکلی تپه و قدیمی ترین پرستشگاه بشر آشنا کنیم...

کشف گوبکلی تپه ترکیه (Gobekli)

با دیدن بنای گوبکلی تپه در ترکیه مطمئنا متعجب خواهید شد که چگونه انسان های اولیه سنگ هایی با وزن 30 تا 60 آن را و با چه ابزاری توانستند جابجا کنند و بر روی هم قرار بدهند و این مجموعه باشکوه را بسازند دانشمندان و محققانی که در روی این تپه تحقیق کردند دریافتند که اینجا بیشتر یک مکانی برای تجمعات مذهبی بوده که مردم آن زمان در آن به دور هم جمع می شدند.
عجیب و شگفت آور است که چنین بنایی در زمانی توسعه داده شده است که هنوز ابزارهای فلزی و سفالی در ابتدای کار بودند و این امر برای باستان شناسان به صورت یک راز است که در پی کشف آن هستند. آنها این پدیده که بتوان این همه انسان را در یک مکان واحد جمع کرد و چنین عبادتگاه بزرگی را ساخت، یک انقلاب بزرگ و بی سابقه در معماری به حساب می آورند که تاکنون با توجه به شواهدی که باستان شناسی فعلی به آنها دست یافته است در طول تاریخ شناخته نشده است .
نظریات مختلفی در مورد آثار گوبکلی تپه وجود دارد و اکتشافاتی که درطول سال های اخیر در این منطقه صورت گرفته سبب شده است که بتوان در نظریه های قبلی تجدید نظر کرد. تا به امروز فرض بر این بود که یکجانشینی و به تبع ان شهر نشینی به دلیل رونق کشاورزی صورت گرفته است و خط و نگارش نیز بعد از پیدایش شهرها به وجود آمده است و بدین ترتیب دین های سازمان یافته را می توان شاهد بود که در جوامع انسانی در طول دوران گذشته بوجود امده است و تا به امروز ادامه داشته است اما تحقیقاتی که بر روی این سایت باستان شناسی در گوبکلی تپه ترکیه صورت گرفته و نتایجی نیز به دست آمده است شاهد این امر می باشد که دین و مذهب خیلی قبل تر از یکجانشینی و شهرنشینی به وجود آمده زیرا که این نیایشگاه با قدمتی 11 هزار و ششصد ساله نظریه قبلی را کاملا رد می کند و اثبات می کند که دین و مذهب خیلی قبل تر از این ها وجود داشته است.
خرسنگ هایی که در بنای گوبکلی تپه در ترکیه کشف شده اند دارای قدمتی به دوران نوسنگی میباشند که در واقع سنگ های غول پیکر و به صورت ستونی به ارتفاع 6 متر می باشدند این که این خرسنگ ها چه کاربردی داشته است کاملا مشخص نیست و جزو کهن ترین خرسنگ های دنیا به حساب می آیند. ولی ظاهرا برای پرستش و عبادت از آنها استفاده می شده است.کشف بنای گوبکلی تپه در ترکیه تپه توسط تیمی به سرپرستی کلاوس اشمیت صورت گرفته است و این کشف از مراسم مذهبی حکایت دارد که در طول هزاره های هشتم تا دهم قبل از میلاد در این منطقه برگزار می شده است.

هدف از ساخت گوبکلی تپه ترکیه

این که گوبکلی تپه ترکیه برای چه به وجود امده است هنوز به طور دقیق نمی توان اظهار نظر نمود کلاوس اشمیت کاشف این مجموعه معتقد بود که این مکان پناهگاه دوران نوسنگی اولیه به شمار می آمده است وی از سال 1996 تا سال 2014 که فوت کرد بر روی این تپه حفاری هایی را سرپرستی کرد .
یک نظریه بر این باور دارد که تمدن ها به واسطه کشاورزی به وجود آمده اند یعنی زمانی که انسان روی به کاشت و داشت محصول از زمین آورد مجبور شد که یکجانشینی را انتخاب کند و به مرور زمان با سازماندهی جوامع به سبب وجود موادغذای کافی و وجود نیروی کار لازم که به جای این که وقتش را در پی شکار و به دست اوردن غذا بگذراند به ساخت دیوارها و بناها سوق داد و کم کم شهر ها و تمدن ها به وجود آمد.

معماری و ویژگی های گوبکلی تپه ترکیه

باستان شناسان این مجموعه و آثار گوبکلی تپه را یک انقلاب بزرگ در معماری به حساب می آورند. این که این نیایشگاه توسط انسان هایی ساخته شود که ابزار آلات و لوازم پیشرفته نداشتند واقعا تعجب انگیز و حیرت آور می باشد. باستان شناسان اعتقاد دارند که اینجا یکی از کهن ترین پرستشگاه ها ی جهان می باشد جایی که با ستون های سنگی بر افراشته شده انسان را به یاد خدایان و یا شمایل انسانی می اندازد ستون هایی از سنگ و سنگ هایی که بر روی آنها می توان نقش برجسته جانوران و حیوانات را مشاهده کرد. چگونه ممکن است سنگی هایی با وزن 16 تن از دل زمین بیرون آورده شود بعد ان را برش و شکل داده و صدها متر جابه جا شود. شگفتی این نیایشگاه در این است که هنوز چرخی اختراع نشده بود تا از آن کمک گرفته شود. وجود چنین پرستشگاه هایی در دیگر جاهای ترکیه نیز دیده شد که دومینشان چیزی بیش از ده هزار سال قدمت دارد.
دایره های بزرگی از ستون های T مانند در زمان نوسنگی پیش از سفال یعنی نوسنگی اولیه به وجود امدند در این منطقه وجود 20 حلقه و 200 ستون وجود دارد که با بررسی های ژئوفیزیکی کشف شده است ستون هایی که ارتفاعشان به 6 متر می رسد و وزنی بالع بر 7 تا 10 تن دارند. در مرحله دوم نوسنگی آثار گوبکلی تپه، ستون های کوچکتر وجود دارند، این ستون ها بستر سنگ را با بندگاههای که به ان تجهیز شده بودند قطع می کردند و در اتاق هایی که کف ان ها با آهک جلا خورده و به شکل هندسی مستطیل می باشند قرار داده شده اند. دو ستون T شکل را که به شکل لُنگ و دست و بازو حجاری شده است را در وسط محوطه های باقی مانده می بینیم که بزرگتری ستونش وزنی بیش از 16 تن دارد و تعجب انسان را بر می انگیزد که چگونه و با چه تعداد انسان و نیروی کار و غذا برای حمل و نقل این ستون 16 تنی به فاصله های نسبتا دور انتقال داده شده است. در 200 کیلومتری گوبکلی تپه در ترکیه سکونتگاه انسانی پیدا شده که ستون های کوچکتری با معماری و نمادهای حک شده مشابه در آن وجود دارد. که این نظریه را قوت می بخشد که آثار گوبکلی تپه به عنوان یک عبادتگاه جامع و بزرگ بوده و دیگر مکان های با معماری مشابه به عنوان عبادتگاه های محلی می باشند. در میان مخروبه های این محوطه باستان شناسی می توان استخوان شکسته حیواناتی چون نیاگاوها، غزال ها را دید که بیش از 10 ها هزار استخوان می باشد داخل این محوطه های سنگی را در زمان ساخت با استخوان حیوانات و سنگ و خاک پر می کردند و به مرور زمان و با گذشت قرن های متمادی بر روی این خاکریز مصنوعی سازه های جدیدتری ساخته شد. یافته های بیشتری باستان شناسان نشان می دهد که در میان آثار گوبکلی تپه و مخروبه های این تپه ی تاریخی می توان مخزن سنگی بزرگی را دید که ظرفت نگهداری 40 گالون مایع را دارد.

دسترسی به گوبکلی تپه

گوبکلی تپه خوشبختانه امروز بسیار مشهور شده است و به همین دلیل دیگر نیاز نیست که جاده های خاکی و صعب العبور را برای رفتن به این مکان و دیدن شگفت انگیزترین عبادتگاه جهان طی کنید با سرمایه گذاری هایی که در زمینه معرفی این جاذبه توریستی در این چندین سال اخیر صورت گرفته است سبب شده که این مجموعه باستان شناسی روز به روز در دنیا شناخته شده تر شود و گردشگران زیادی برای دیدن ان به ترکیه سفر کنند.امروزه نمی توان سوار اتوبوس شد و به دیدن این مکان اسرار امیز رفت. همچنین می توانید از تورهای متنوع و ویژه ای که آژانس های مسافرتی ترکیه برای سفر به این مکان تدارک می بینند استفاده نمایید. امکانات این منطقه برای رفاه حال گردشگران و مسافران روز به روز در حال افزایش است برای نمونه می توان به یک فروشگاه هدیه، همچنین افتتاح موزه بزرگ باستان شناسی و پارکینگ بزرگ برای پارک ماشین ها اشاره کرد که می توانید با خیال راحت به بازدید از آثار مکشوفه از این سایت باستان شناسی بپردازید.