یک درصد از مجموع شرکتهای دانش بنیان ثبت شده در صنعت گردشگری فعالیت دارند

ایرنا/ براساس خبرهای واصله، یک درصد از مجموع شرکتهای دانش بنیان ثبت شده در صنعت گردشگری فعالیت دارند.

کارشناسان امر معتقدند هم اکنون صنعت گردشگری کشور دانش محور نیست و به همین خاطر بستر برای ورود شرکتهای دانش بنیان و استارت آپ ها به این صنعت باید فراهم شود.

شرکتهای دانش بنیان در حوزه گردشگری بطور قطع می توانند با ماهیت خلاقیت محور خود، ظرفیت بالقوه گردشگری را شکوفا کنند که در زمان حاضر از دانش روز این شرکتها برای رونق صنعت گردشگری کشور استفاده نمی شود.

صنعت گردشگری ایران در مقایسه با ظرفیت های موجود بسیار عالی متاسفانه بسیار عقب مانده است، بخاطر دانش محور نبودن این صنعت بسیاری از راهبردهای توسعه در این بخش مهم قابلیت اجرایی ندارد که به تاکید صاحب نظران امر باید از مرحله دانش محوری عبور کنیم تا زیرساخت های لازم برای مراحل بعد فراهم شود.

ایران سرزمین چهارفصل است و با هشت سال تاریخ تمدنی درخشان و برخورداری بی نظیر مناظر تاریخی و طبیعی در جهان متاسفانه در بخش صنعت گردشگری نتوانستیم آنطور بایسته نقش واقعی را ایفا کنیم که یکی از مهمترین راهکارها برای حل این مشکلات برای ارائه خدمات همه جانبه و جذب گردشگر، ورود شرکتهای دانش بنیان به این صنعت اشتغالزاست.

به اعتقاد دست اندرکاران امر در زمان حاضر باید از صنعت گردشگری برای توسعه اقتصادی کشور بهره ببریم، چرا که طبق آمار موجود هنوز سهم مان از گردشگری جهان به چهار میلیارد دلار هم نرسیده است.

شرکتهای دانش بنیان در کشورهای موفق گردشگری در جهان با طراحی نرم افزارها در بستر برخط به تولید محتوا شامل متن و عکس و ویدئو در اینترنت به معرفی محصول خود می پردازند و خلاقیت و ایده های نو در تورگردانی ارائه می دهند، خدمات حمل و نقل و خانه های محلی و بومگردی را مطرح می کنند و بطور خلاصه از صفر تا صد فرآیند خدمات گردشگری را در مناطق شهری و روستایی انجام می دهند.

شرکتهای دانش بنیان گردشگری در ایران اگرچه در چند سال اخیر به لحاظ کمی و کیفیت اندک رشدی داشته اند اما تا رسیدن به مرحله مطلوب نیاز به برنامه ریزی و حمایت دارند بطوریکه برای دادن مجوز جهت تاسیس این شرکتها باید کاغذبازی اداری حذف شود تا آنها بتوانند هرچه زودتر با نقشه راه علمی خدمات ارائه کنند.

براساس آمار موجود، هم اکنون 80 نوع گرایش گردشگری در جهان فعالیت دارد که همه در غالب شرکتهای دانش بنیان خدمات ارائه می کنند، درحالیکه این کشورمان از این شمار فقط 6 الی هفت نوع آن فعالیت دارد که این شرکتها در آنها نقش ندارند.

صنعت گردشگری کشور برای رشد و توسعه همه جانبه و بهره مندی از همه ظرفیت های موجود باید به شرکتهای دانش بنیان را فعال کند و از حالت سنتی ارائه خدمات خارج شود و مهمتر اینکه در وزارت میراث فرهنگی نیز مرکز یا دفتر نیز برای ورود و توسعه این شرکتهای دانش بنیان دایر شود.

بنا به تاکید کارشناسان فعالیت شرکتهای دانش بنیان در گردشگری سبب افزایش میزان سرمایه گذاری و بهبود کسب و کارهای کوچک در شهرها و روستاهای کشور می شود و این شرکتها ظرفیت غنی توسعه و اشتغالزایی برخوردارند.

لزوم دانش محور بودن گردشگری قبل از ورود شرکتهای دانش بنیان

در همین پیوند، پژوهشگر و استاد رشته گردشگری در استان مازندران با بیان اینکه صنعت گردشگری کشور دانش محور نیست، گفت: اول باید صنعت گردشگری ما دانش محور باشد و بعد ورود شرکتهای دانش بنیان به این عرصه را برنامه ریزی کنیم.

محمدرضا اورمزی پیرامون اینکه یک درصد از مجموع شرکتهای دانش بنیان ثبت شده در صنعت گردشگری فعالیت دارند، افزود: عبور مرحله دانش محوری صنعت گردشگری ایران اجتناب ناپذیر است و در کشور ما نیز باید منظومه شرکتهای دانش بنیان حوزه گردشگری داشته باشیم که هنوز این اتفاق نیفتاده است.

وی اظهار داشت: نوع نگاه شرکتهای دانش بنیان نباید دولتی باشد ضمن این که دولت باید به این شرکتها در زمینه های مختلف از جمله واگذاری زمین کمک بکند تا این امر مهم محقق شود.

این فعال حوزه گردشگری در استان مازندران یادآور شد: کشور فرانسه در زمینه فعالیت شرکتهای دانش بنیان بسیار موفق عمل کرده است و پرسش این است که جایگاه کشور ما در این زمینه کجاست؟ اینکه آیا شرکت های دانش بنیان در این صنعت ضرورتی دارد یا نه هنوز برای مسئولان امر دچار ابهام است، یا بازار هدف برای آن تعریف شده است؟ آیا در صنعت گردشگری می توانیم محصول دانش بینان داشته باشیم و دهها سوال دیگر.

اورمزدی تصریح کرد : اگر یک شرکت دانش بنیان در حوزه گردشگری بخواهد تاسیس شود باید از هفت خان رستم عبور کند که کاغذبازی اداری از جمله دغدغه های فراروی این شرکتهاست که باید حذف شود.

فعالیت 7 نوع گردشگری در کشور از مجموع 80 نوع گرایش گردشگری در جهان

این استاد رشته گردشگری یادآور شد: در همین ارتباط در وزارت میراث فرهنگی باید مرکز یا دفتری دایر شود تا تصمیم گیری و نظارت و معرفی بکند.

به گفته وی در زمان حاضر 80 نوع گردشگری در دنیا در قالب شرکتهای دانش بنیان فعالیت دارد که این رقم در ایران 6 الی هفت نوع گردشگری است که فاقد شرکتهای دانش بنیان هستند و این آمار توسعه صنعت گردشگری کشور ما را نشان می دهد.

اورمزدی خاطرنشان کرد: اکنون مقر سازمان جهانی گردشگری در شهر مادرید اسپانیا مستقر است که هر ساله نمایشگاه جهانی " فی تور" در آن برگزار می شود اما حضور کشور ما با هشت هزار سال سابقه تمدنی و برخورداری چهار فصل و مناظر بی نظیر طبیعی و تاریخی، متاسفانه در این نمایشگاه سنتی است بروز نیست.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس سرای نوآوری گردشگری کشور گفت: با توجه به اهمیت فعالیت شرکتهای دانش بنیان در توسعه گردشگری هم اکنون فقط یک درصد این شرکتهای کشور در صنعت گردشگری فعالیت دارند.

محمد جواد تقی پوریان افزود: شرکت فناور گردشگری در کشور در پنج حیطه فعال از جمله 19 شرکت در حوزه حمل و نقل و اقامت، شش شرکت در حوزه اطلاعات گردشگری، 6 شرکت در خدمات بازدید، 14 شرکت در حوزه فروش بلیط و راهنمای سفر و 14 شرکت در بخش خدمات پشتیبان گردشگری فعال هستند.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به آمار هفت هزار و 459 شرکتهای دانش بنیان تایید شده در کشور ثبت شد که از این تعداد حدود چهار هزار شرکت تولیدی، حدود 2 هزار شرکت نوپا یعنی به درآمدزایی نرسیده و یک هزار و 709 شرکتهای نیز خلاق دانش بنیان است.

وی با توجه به شعار امسال هفته جهانی گردشگری که بازاندیشی است بر ضرورت بازنگری ارزیابی مجدد آموزشها و مهارتها و بکارگیری همه جانبه شر کتهای دانش بنیان در این صنعت شد.

به تاکید تقی پوریان باید تلاش شود تا گردشگری تبدیل به محرک اصلی سه اقتصاد دیجیتال، اقتصاد آبی و اقتصاد سبز شود.

رئیس سرای نوآوری گردشگری کشور به عنوان مثال یادآور شد: با توجه به شرایط اقلیمی مازندران جنگلهای هیرکانی از اقتصاد سبز و وجود دریا و رودخانه ها از اقتصاد آبی برخوردار است و حلقه متصل این 2 اقتصاد می تواند اقتصاد دیجیتال باشد.

تشکیل کمیته تسهیل روند دانش بنیانی شدن شرکتهای فعال گردشگری

وی برای توسعه و پیشرفت گردشگری راه اندازی کمیته تسهیل روند دانش بنیانی شدن شرکتهای فعال گردشگری را خواستار شد و گفت: شرکتهای آموزش گردشگری داریم که میتوان به عنوان شرکتهای خلاق ثبت شوند تا مشاوره تخصصی در حوزه گردشگری به فعالان این بخش ارائه کنند.

تقی پوریان از برگزاری نمایشگاه ملی در هفته کارآفرینی در 25 آبان ماه بنام "داس" مخفف گردشگری دیجیتال، آبی و سبز خبر داد و افزود: با برگزاری این نمایشگاه تخصصی شرکتهای فعال فناور در گردشگری میتوان آینده گردشگری فراتر از وضع موجود گام برداریم.

در این ارتباط همچنین استاد رشته گردشگری دانشگاه علامه تهران از ضرورت حرکت تمامی دست اندرکاران حوزه گردشگری از جمله دولت، کسب و کارها، جوامع محلی و گردشگران به سمت گردشگری پایدار، تاب آور و فراگیر تاکید کرد.

مرتضی خزایی ادامه داد: ابعاد و شاخص های مختلفی در حوزه گردشگری مطرح است که موضوع نوآوری با رویکرد کارآفرین های نوآور در صنعت گردشگری از جایگاه ویژه ای برخوردار است.

ضرورت نگاه نوآورانه در صنعت گردشگری

وی با اشاره به وجود 11 فرصتهای گردشگری از جمله اقامت، خدمات گردشگری، حمل و نقل، ماجراجویی، تفریح، رویدادها، بهداشت، فرهنگی، ارتباطات و اطلاعات، غذا و نوشیدنی، محیط زیست و آموزش گفت: از این فرصت ها کارآفرین های گردشگری می توانند استفاده کنند و با خلق فرصت و ریسک دست به نوآوری برای توسعه گردشگری بزنند.

وی اظهار داشت: بررسی های صورت گرفته براساس تمایز محصول کارآفرین گردشگری می توانند متفاوت بوده و در سه دسته کارآفرین گردشگری از جمله کارآفرین مبتکر، تقلیدی و کارآفرینی گردشگر نوآور است که با خلاقیت و نوآوری روی محصولات و خدمات موجود به ایجاد افزایش ارزش می پردازد.

استاد گردشگری دانشگاه علامه تهران به ضرورت نگاه نوآورانه در گردشگری کشور تاکید و اضافه کرد: امروز در دنیا خیلی از فرصت های موجود گردشگری را شناسایی و از آن استفاده می شود همچون پلهای شیشه ای در چین، گردشگری مجازی در ژاپن، گردشگری خلاق تجربه محور و گردشگری روستایی در اندونزی.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرستان چالوس گفت: بازنگری و بازاندیشی اساسی در حوزه صنعت گردشگری کشور باتوجه به اتفاقات چند سال گذشته و با هدف توسعه این صنعت اجتناب ناپذیر است.

یوسف تقی پوریان گیلانی افزود: برای ترمیم صنعت گردشگری در کشور به مدت پنج سال نیاز به بازنگری داریم که بنا به اظهار کارشناسان تا اثرات منفی این بخش خنثی شود و سال به سال وضعیت بهتر می شود.

وی خاطرنشان کرد : آمار جهانی 250 میلیون گردشگر در پنج ماهه نخست میلادی نشان می دهد که نیاز به بازاندیشی در این حوزه است با توجه به ظرفیت موجود و بالقوه و مهارت های گردشگری صورت گیرد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرستان چالوس خاطرنشان کرد: این دانشگاه برای تحقق این امر مهم می تواند بازوی نوآوری در کنار راهبرد های صنعت گردشگری استان مازندران عمل کند تا در توسعه این صنعت نقش آفرینی کند.

تقی بوریان گیلانی با بیان اینکه برای نخستین بار مجوز تشکیل سرای نوآوری گردشگری کشور بنام مازندان (دانشگاه آزاد چالوس) ثبت شد، یادآور شد: سرای نوآوری گردشگری مدلی از مدل فناورانه پارک علم و فناوری در حوزه گردشگری است که تمامی بازیگران کسب و کار گردشگری در یک مکان با دیدگاه جدید کنار هم جمع می شوند با خروجی دانش بنیان را خواهیم داشت.

رئیس دانشگاه آزاد واحد چالوس گفت: برای توسعه و پایداری هر کسب کاری، خلاقیت و نوآوری لازمه آن است و باید بپذیریم که اگر نیازمند به رونق صنعت گردشگری هستیم، باید دست به ابتکارات ویژه در ارائه خدمات به گردشگران بزنیم.

تقی بوریان گیلانی ادامه داد: گردشگر نیازمند دریافت خدمات مناسب با کیفیت مطلوب است که میتوان با امکانات و ظرفیت های موجود این خدمات را به نحو شایسته ای با فعال شدن شرکتهای دانش بنیان در این حوزه ارائه کرد.

به گفته وی بسیاری از مراکز خدماتی که در زمینه گردشگری فعال هستند به دلیل عدم نوآوری در ارائه خدمات نمی توانند درآمد کافی از کسب و کار خود داشته باشند که نیازمند به تغییر روش مدیریتی هستند.

وی اظهار داشت: یکی از حلقه های مهم مفقوده در زمینه ارائه خدمات به گردشگران بویژه در نوار ساحلی کشور، خلاقیت و نوآوری است.

طبق گزارش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از مجموع 6 هزار و 32 واحد اقامتی و گردشگری در کشور، سهم بومگردی ها با 2 هزار و 63 واحد بیشتر از سایر اقامتگاه ها در کشور بوده است.

در سال گذشته یک میلیون و 957 هزار نفر گردشگر خارجی به ایران سفر کردند که بیشترین آنها از کشورهای همسایه بودند و در سه ماه نخست سال جاری، 715 هزار و 519 مسافر خارجی با عنوان گردشگر به ایران آمدند که بیشتر مسافران از کشور عراق بودند.