سفر به کرمان | آشنایی با آداب و رسوم مردم کرمان

نام منطقه ای در پارسی باستان: کارمانیا: یکی از پهناورترین استان های ایران در جنوب شرقی کشور جمعیت شهر کرمان طبق سرشماری سال 1395 برابر با 800 هزار نفر بوده است. کرمان با در برگرفتن بیش از 11 درصد از وسعت ایران و با حدود 183285 کیلومترمربع پهناورترین استان های ایران می باشد. نهمین استان پرجمعیت کشور محسوب می شود و از استان های مهم و تاریخی کشور به شمار می آید که جاذبه های گردشگری کرمان زبانزد عام و خاص است. استان کرمان مرکز جنوب شرق کشور است و به نوعی مرجع صنعتی، فرهنگی، سیاسی، کشاورزی دانشگاهی، علمی، مذهبی و سایر شاخص ها در میان استان های منطقه جنوب شرق کشور می باشد. استان کرمان همچنین بیش از 660 اثر ملی ثبت شده دارد و از رتبه نخست ایران را از این حیث دارد. مرکز استان کرمان، کلانشهر کرمان است که مهم ترین شهر جنوب شرق کشور و از شهرهای بزرگ و مهم ایران محسوب می شود. شهر لاله زار در استان کرمان با ارتفاعی بین 2775 تا 3000 متر از سطح دریا بلندترین شهر و بام ایران است و استان کرمان همچنین چندین سال متوالی رتبه نخست صادرات غیرنفتی کشور رااز آن خود کرده است. پس با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید برای اطلاعات بیشتر از آداب و رسوم مردم کرمان و معرفی جاذبه های گردشگری کرمان...

آداب و رسوم مردم کرمان

مردم استان کرمان هم مانند سایر هم وطنان خود سال نو را با آداب و رسوم خاصی آغاز می کنند، برخی از این آداب و رسوم مردم کرمان هنوز در این سرزمین مرسوم هستند اما برخی دیگر در طول زمان به زمان فراموشی سپرده شده اند، خانه تکانی از آداب و مرسوم در بین مردم کرمان است، در روزگار قدیم قبل از عید مردم خانه تکانی می کردند و اگر اتاق ها به علت دود زدگی در ایام زمستان سیاه شده بود حتما مجددا آن را کاهگل می کردند، مردم بر این باور بودند که اگر این کار را انجام ندهند، تا پایان سال جدید همه چیز در زندگی برای آن ها به شکل نامطلوبی اتفاق خواهد افتاد، اماده کردن لباس نو از دیگر موارد مرسوم شب عید است به طوری که در گذشته اگر بزرگترها توانایی خرید لباس نو را برای خودشان نداشتند حتما دست کم برای کودکان یک تکه لباس نو می خریدند. سهن ریختن و پختن کماچ و سمنو از جمله آداب قدیمی و مراسم خاص مردم استان کرمان قبل از ایام عید است. برای این کار گندم را دو سه روز در آب خیس می کردند و سپس آب را خالی کرده یک شب آن را در قابلمه در بسته قرار می دادند تا جوانه بزند سپس جوانه ها را داخل یک سبد یا کیسه قرار می دادند و هر روز آن را خیس می کردند و از آن نوعی کماچ سهن و سمنو می پختند، خیرات کردن شیرینی، غذا و میوه بر مزار مردگان در روز پنج شنبه آخر سال که به آن عید مردگان می گویند از دیگر آیین های قدیمی نوروز در استان کرمان است. مردم استان کرمان از قدیم به هنگام تحویل سال نو سفره پهن می کردند و هرچه در منزل داشتند از کماچ، نان و سبزی گرفته تا شیرینی و آجیل و تخم مرغ رنگی روی آینه تکان می خورد، در گذشته در برخی از نقاط استان کرمان مردم باور داشتند که زمان تحویل سال تمام آب های جاری برای یک لحظه می ایستند اصطلاحا به آن "خواب آب" می گفتند. عید دیدنی کوچکترها از بزرگان فامیل و هدیه دادن بزرگان به بچه ها از دیگر آداب و رسوم عید نوروز است. در برخی شهرستان ها از جمله شهر بابک، سیرجان و بم مردم شنبه اول سال به گردش و تفریح می روند و اقدام به پختن آش می کنند بسیاری از مردم کرمان از عید به تعداد افراد خانواده و بعضی دیگر یک ظرف سبزه درست می کنند.

برخی از مشاهیر استان کرمان

- ابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانی (ریاضی دان و منجم قرن سوم ه .ق)
- شاه شجاع (شهباز بلند پرواز عرصه عرفان قرن سوم ه. ق)
- ابوحامد کرمانی (مورخ، شاعر، فیلسوف و پزشک قرن ششم ه.ق)
- خواجوی کرمانی (شاعر و عارف بزرگ قرن هشتم ه.ق)
- عماد فقیه کرمانی (عارف و شاعر قرن هشتم ه .ق)
- شاه نعمت الله ولی (صوفی و شاعر بزرگ قرن هشتم ه.ق)
- ابواسحاق کوهبنانی (فیلسوف نامدار و افتخار آفرین قرن نهم ه .ق)
- میرزا رضا کرمانی (آزادیخواه بزرگ دوره قاجاریه)
- خواجه عبدالله مروارید (خطاط و موسیقیدان و دانشمند قرن 10 هجری)
- ترکان خاتون (شاعر و موسس قبه سبز دانشگاه 750 ساله کرمان)
- ملابمانی راجی (شاعر حماسه سرا معروف به فردوسی دوم، شاعر حمله شاعری)
- میرزا آقاجان (آزادیخواه و نویسنده)
- بی بی جان حیاتی (شاعر و عارف بزرگ دوره قاجار، از بزرگترین شاعران تاریخ ادبیات فارسی)
- محمد جواد حجتی کرمانی (اولین امام جمعه کرمان، عالم، نویسنده و فعال سیاسی معاصر و منادی وحدت ملی)
- احمد یزدان پناه دیلمقانی (کار آفرین و خیر معاصرین)
- علی اکبر صنعتی (نقاش و مجسمه ساز و خیر بزرگ معاصر)
- روح الله خالقی (موسیقی دان معاصر و آهنگساز سرود ای ایران)
- احمد بهمینار (آزادیخواه و از رهبران جنبش مشروطه در ایران)
- ایرج بسطامی (خواننده موسیقی سنتی معاصر)
- دکتر محمود روح الامینی (پدر علم مردم شناسی ایران)
- آیت الله صالحی کرمانی (از مبارزان انقلابی بزرگ کرمان و احیا کننده حوزه علمیه کرمان)
- مرحوم آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی (رییس جمهور اسبق مجمع تشخیص مصلحت نظام)
- شهید محمد جواد باهنر (نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران)
- سردار قاسم سلیمانی (فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)
- محمد علی موحدی کرمانی (عالم بزرگ و فعال سیاسی و عضو مجلس خبرگان رهبری)
- دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی (مورخ و نویسنده بزرگ معاصر)
- هوشنگ مرادی کرمانی (نویسنده بزرگ معاصر)
- دکتر احمد ناظرزاده کرمانی (نویسنده، شاعر و استاد فرزانه)
- طاهره صفارزاده (شاعر و نویسنده بزرگ معاصر)
- پروفسور مهدی رجبعلی پور (ریاضی دان بزرگ معاصر)

سوغات سنتی و خوراکی کرمان

انواع پسته، خرما (رطب)، قاووت، کماچ سهن سمنو، کلمپه، پالوده کرمانی
انواع عرقیات و گلاب
زیره، حنا، سدر، کتیرا
آش رشته، کشک بادمجان، کشک کدو،
قاتق گوشت، برقرمه، شولی و...

صنایع دستی استان کرمان

مسگری، قالی بافی، شال بافی، گلیم بافی، پته دوزی، حصیربافی، جاجیم بافی، شال بافی، ترمه بافی، سیس بافی، قلم زنی (مس)، معرق چوب، چاقوسازی و...

جاذبه های گردشگری کرمان (مجموعه بازارها)

1) مجموعه گنجعلی خان: بازار گنجعلی خان، ضرابخانه گنجعلی خان (موزه سکه)، حمام گنجعلی خان، مدرسه گنجعلی خان، مسجد گنجعلی خان، چهارسوق گنجعلی خان، آب انبار علیمردان خان
2) مجموعه ابراهیم خان: بازار ابراهیم خان (بازار زرگرها)، مدرسه ابراهیم خان، حمام ابراهیم خان
3) مجموعه وکیل: حمام وکیل، بازار وکیل، کاروانسرای وکیل، موزه بانو بی بی جان حیاتی
4) مجموعه جاج آقا علی: مسجد حاج آقا علی (مسجد چهل ستون)، بازار حاج آقا علی، آب انبار حاج آقا علی
5) مجموعه بازار: بازار میدان ارگ، بازار نقاره خانه، بازار سراجی، بازار سرتاسری کرمان

جاذبه های گردشگری کرمان

1) بازار مسگرها
2) بازار ارگ
3) بازار قلعه محمود
4) بازار اختیاری
5) بازار مظفری
6) کاروانسرای هنود (هندوها)
7) سرای گلشن
8) مسجد جامع مظفری
9) مسجد امام (ملک)
10) مشتاقیه
11) قبه سبز (پایگاه علم و دانش 750 ساله)
12) گنبد جبلیه
13) مقبره خواجه اتابک
14) امامزاده شاهزاده محمد
15) قلعه دختر و قلعه اردشیر
16) آتشکده کرمان
17) یخدان مویدی
18) کتابخانه ملی کرمان
19) تخت درگاه قلی بیک
20) باغ فتح آباد
21) باغ موزه هرندی
22) موزه صنعتی
23) موزه شهید باهنر
24) موزه دفاع مقدس
25) مزار شهدا
26) موزه ارتش
27) موزه صنعت برق

میراث جهانی ثبت شده استان کرمان

1) بم و چشم انداز فرهنگی آن 2016 (اولین شهر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو)
2) باغ شاهزاده ماهان 2011
3) میمند شهر بابک 2015
4) قنات جوپار 2016
5) قنات اکبرآباد 2016
6) قنات قاسم آباد بروات 2016
7) کویر لوت استان کرمان 2016 (به عنوان اولین اثر طبیعی ایران که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت گردید. درفش 5 هزار ساله شهداد که قدیمی ترین درفش جهان است. از این منطقه کشف گردید.)

تلفن های ضروری

آتش نشانی: 125
اورژانس: 115
پلیس: 110
اطلاعات مخابرات: 118
اطلاعات راه آهن: 139
اطلاعات پرواز: 199
اطلاعات فرودگاه: 32110031
اطلاعات راه: 141
راهنمای شهر: 137
هواشناسی: 134
کرمون گردن: 33341275