میراث فرهنگی مایه قوام و انسجام ملی است

ایرنا/ براساس سخنان وزیر میراث فرهنگی کشور و آخرین خبرهای بدست رسیده، میراث فرهنگی مایه قوام و انسجام ملی است.

سید عزت الله ضرغامی در نخستین آیین نکوداشت مفاخر میراث فرهنگی ایران در سالن اجتماعات وزارت میراث فرهنگی در تهران گفت: حوزه میراث فرهنگی حوزه هویت ملت ایران و تمدن بشری است. مفاخر و میراث فرهنگی آثار میراث فرهنگی بویژه عناصر ناملموس متعلق به همه جهان است.

وزیر میراث فرهنگی پیرامون اینکه میراث فرهنگی مایه قوام و انسجام ملی است، گفت: اگر نگاه ها را هم جهت کنیم، میراث فرهنگی بزرگترین عامل و ابزار انسجام است. متاسفانه به دلیل برخی ذهنیت های منفی و گاهی کم سوادی و گاهی غرض ورزی در طول تاریخ، میراث فرهنگی را وسیله ای برای دوقطبی سازی و افتراق کردند که اشتباه است.

ضرغامی افزود: بعد از اسلام ارزش های توحیدی و عدالت خواهانه گذشته تعمیق و گسترش یافت. این ارزش ها و آثار در همه جا نشان داده که میراث فرهنگی در سطح ملی مایه قوام و انسجام است.

وی تاکید کرد: باید مروج و مبلغ میراث فرهنگی که شناسنامه هویتی ملت ما است باشیم، در حالی که بسیار از مناطق جهان خالی از این هویت است و هویت های مصنوعی برای ملت خود می سازند.

وزیر میراث فرهنگی بیان کرد: امروز اگر اختلافی هم در کشور وجود دارد، همین میراث فرهنگی و ارزش های فرهنگی و هویتی می تواند عامل دوستی و اتحاد و همگرایی همه اقشار جامعه شود.

ضرغامی پیرامون اینکه میراث فرهنگی مایه قوام و انسجام ملی است، تصریح کرد: بزرگان، چهره ها و مفاخر ما در حوزه میراث فرهنگی به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی «بیت المال» هستند که باید حفظ شوند و به بهترین صورت از دانش و تجربه آنها باید استفاده شود که تکریم و تجلیل و ارج نهادن به مقام این مفاخر یک وجه از وظیفه و ماموریت ما در وزارتخانه است.

بخش بزرگی از آثار موزه ای فله ای انبار شده است

ضرغامی گفت: میراث فرهنگی ایران در سطح جهان جایگاه و نام پیدا کرده است اما ما در تولید محتوا در حوزه فرهنگ تمدن و هویت خودمان کم کاری داشته ایم و دچار عقب ماندگی هستیم که در صورت تداوم این اعتبار و هویت مدفون خواهد شد.

وی به پدیده مخزن در موزه ها اشاره کرد و اظهار داشت: بخش کوچکی از دفینه های ما در موزه به نمایش گذاشته شده است که در شأن و اعتبار آثار نیست و متاسفانه بخش بزرگی در کمدها و مخزن ها سالهاست فله ای انبار شده که فاجعه است.

میراث فرهنگی را روایت نکنیم برای ما روایت خواهند کرد

ضرغامی پیرامون اینکه میراث فرهنگی مایه قوام و انسجام ملی است، تاکید کرد: باید میراث فرهنگی سرزمین را روایت کنیم اگر ما روایت نکنیم برایمان به شکل دیگری روایت خواهند کرد. بزرگان و مفاخر پیشکسوتان به میدان بیایند نهضت تولید محتوا و معرفی میراث فرهنگی ایران را در فضای مجازی را راهبری کنند.

وی گفت: فعالان شبکه های اجتماعی در معرفی میراث فرهنگی ما کم کاری می کنند ملت ایران همیشه مردمی مولد (آپلود) بوده آمد اگر چه امروز به هر دلیلی مصرف کننده (دانلود) شده اند.

ضرغامی گفت: میراث فرهنگی ایران جایگاه برجسته ای در فرهنگ و تمدن منطقه جهان دارد البته ارزش واقعی آنچه که در میراث ملموس ما تجلی کرده روح آن یعنی میراث ناملموس آن است که در آن نهفته است و باید شناخته شود.

رسانه های داخلی در تولید و روایتگری صحیح میراث فرهنگی ضعف دارند

وی افزود: رسانه های داخلی ما در تولید و روایتگری صحیح میراث فرهنگی ایران ضعف دارند و در این جنگ روایت ها رسانه های خارجی می خواهند آثار ما را از روح حقیقی آن خالی کنند و فقط به شکل و ظاهر آن می پردازند.

وزیر میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: اگر اورامانات یا هورامان ثبت جهانی شده است به دلیل سختکوشی مردمان آن منطقه در چند هزار سال است که در آن طبیعت خاص خاک را بر روی صخره های سخت برده اند و باغ هایی درست کردند که بی نظیر است.

وی تاکید کرد: باید روح میراث فرهنگی را تقویت کنیم باید نهضت معرفی میراث فرهنگی را ایجاد کنیم و عقب ماندگی ها را جبران کنیم حضور اساتید و پیشکسوتان در این نهضت ارزشمند و مفید است.

ضرغامی گفت: پیشکسوتان و مفاخر حوزه میراث فرهنگی زحمات زیادی اعم از فعالیت مطالعاتی پژوهشی اجرایی در حوزه تمدنی ما کارهای بسیار ارزشمندی انجام داده اند.

باید از میراث فرهنگی برای هدایت جامعه و تربیت نسل های جدید بهره ببریم

وزیر میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: باید ضمن تکریم و تجلیل از پیشکسوتان حوزه میراث فرهنگی همواره آنها را در صدر مجالس بنشانیم تا جایگاهشان برای همه ما و مردم بیشتر روشن شود.

ضرغامی تصریح کرد: باید تلاش کنیم با همکاری و راهبری پیشکسوتان و مفاخر میراث فرهنگی نهضت تبیین و معرفی صحیح میراث فرهنگی را در جامعه نهادینه کنیم بویژه در فضای مجازی که با خلأ حضور متخصصان این عرصه، مملو از تولیدات و روایت های ناصواب است.

وی گفت: جهاد تبیین و معرفی در حوزه میراث فرهنگی وظیفه ملی همه ماست، باید روایت درست از فرهنگ دیرین خود را داشته باشیم، زیرا همه این مواریث ارزش های توحیدی، اسلامی، ملی، فرهنگی و انسانی سرزمین ما هستند.

ضرغامی گفت: باید از میراث فرهنگی برای هدایت جامعه و تربیت نسل های جدید بهره ببریم. با نهضت معرفی و جهاد تبیین می توانیم ریشه های هویتی جامعه را مستحکم تر کنیم و با اتکا به این ارزش ها بویژه در حوزه فرهنگ ناملموس، می توانیم رفتار و سبک زندگی درست را که از همین فرهنگ های ریشه دار نشات گرفته، در جامعه تقویت کنیم.

میراث فرهنگی ایران متعلق به بشر است

ضرغامی اظهار داشت: امروز برای من توفیقی شد تا در محضر استادان و بزرگان باشم. از آخرین مراسمی که در سازمان صداوسیما با عنوان "همایش چهره های ماندگار" برگزار کردیم، همواره آرزو داشتم یک مراسم دیگر را شاهد باشم تا بتوانم حق کمی از افرادی که زندگی خود را وقف مردم کردند بجا بیاورم و توفیق تجلیل از آنها را داشته باشم.

وی افزود: در هر جای دنیا که سخنرانی و دیدار دارم به آنها یادآوری می کنم که مفاخر متعلق به همه هستند. میراث فرهنگی بزرگترین عامل انسجام بشری است، آن چیزی است که همه انبیا و مشعل داران هدایت به دنبال آن بودند.

ضرغامی یادآور شد: من پیشتر نیز این را گفته ام که پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک مصداق کاملی برای عمل صالح است که در قرآن آمده است.

اهمیت به چهره های ماندگار بخشی از مدیریت داشته هاست

ضرغامی به اهمیت و ارزش مفاخر و پیشکسوتان اشاره کرد و افزود: در بازدید از گنبد سلطانیه دست استاد مرمتگر را می بوسم یا در قره کلیسا به خانم ارمنی که آنجا همکار ما است، احترام میگذارم. خارجی هایی که برای بازدید به این کلیسا می روند، می بینند که از بیت المال مسلمانان کلیسا را مرمت می کنند و برای آنها جالب توجه است.

مرمت آثار تاریخی نظر اسلام است

وی گفت: در بین مرمتگران ایرانی یک فرد روحانی به نام حاج آقا فولادی را می شناسم که جز پیشکسوتان است و از 15 سالگی کار مرمت انجام می دهد، از جمله این که آتشکده مرمت کرده و من وقتی درباره انگیزه او برای مرمت آتشکده پرسیدم، او با آیات قرآن پاسخ مرا داد و من قانع شدم و دریافتم که صیانت از میراث فرهنگی و مرمت آثار تاریخی از نظر اسلام پسندیده است.

جامعه بدون حافظه تاریخی در حالت تعلیق است

علی دارابی، قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و معاون میراث فرهنگی گفت: گذر تاریخ در این سرزمین شاهد مردمانی بوده است که شمول رحمت الهی را در زندگی خود با خلق آثاری تبلور داده اند که امروز برای ما نه آن آثار بلکه روایت نهان در آن میراث فرهنگی نام گرفته است.

وی ادامه داد: مردمانی باورشان از فیض و ارزش های الهی را در قالب آثاری تبیین و تجسم کرده اند که امروز به عنوان مصادیق هویت و فرهنگ این سرزمین به ما به امانت رسیده است. صحنه زندگی علم، ادب و هنر ایران زمین تبلور و تجسم حضور مردان و زنان بزرگی است که طی ادوار مختلف تاریخ ایمان، علم و عمل را به هم پیوند زده و تداوم و قوام را در زیست مادی و معنوی معنا بخشیده اند.

قائم مقام وزیر میراث فرهنگی زیست متعالی در این سرزمین را نیازمند پیوندی پویا بین گذشته و حال دانست و گفت: این زیست کیفی نیازمند باور، دانش، علوم و تجربه از گذشته تا به امروز است. مظاهر این انتقال همان است که امروز میراث فرهنگی می نامیم. این مظاهر تا خوانش نشوند تداوم پیدا نمی کنند و تا روایت نشوند قوام نمی یابند، زیرا وقتی از میراث فرهنگی سخن می گوییم، مرادمان همه چیزهای ارزشمندی است که به فرهنگ یک مملکت تعلق دارند.

قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این میراث را حاصل تلاش مردمانی عنوان کرد که در گذشته زندگی کرده اند و آن ارزش ها را از نسلی به نسلی انتقال داده اند و افزود: این خوانش و روایت و این تداوم و قوام کار مردمان عادی و فعل روزمره نیست. مردان و زنانی را می خواهد که به مرتبه ای از وجود رسیده باشند که قدرت خوانش فیض جاری در زمان را دارا باشند و به مرتبه ای از بروز و ظهور رسیده باشند که آن را روایت کنند.

وی با بیان اینکه آنان همان بزرگانی هستند که از جهد و تلاش و ایثار بسیار در عرصه فرهنگ، علم و دانش به اجتهاد عملی و نظری رسیده اند، افزود: این مفاخر نمادهایی زنده اند از پویایی یک ملت در مسیر شناخت و حفظ فرهنگ خود. این مفاخر معاصر حلقه اتصال گذشته و آینده هستند.

معاون میراث فرهنگی کشور تصریح کرد: زنان و مردانی که هر یک به سهم خود، در تکمیل دانش و زیست جوامع و توسعه فرهنگی نقش بسزایی داشته اند. اینان مرارت ها و زحمات زیادی را به جان خریده اند تا چراغ فروزان و مشعل دار راه سایر انسان ها باشند. بسیاری از ناشناخته ها را شناسایی کرده اند و بسیاری از پرسش ها را پاسخ داده اند تا دنیای مجهولات را برای ما معلوم تر کنند.

دارابی با اشاره به اینکه آسمان علم و فرهنگ، دانش و خرد این سرزمین پر از چنین ستارگانی است، ادامه داد: وقتی از ایران عزیز سخن می گوییم از مجد و عظمت، تمدن و فرهنگ و تاریخ آن با افتخار یاد می کنیم، یعنی از حکیم طوس به بلندای شاهنامه، به بزرگی حافظ و سعدی، از زکریای رازی، بوعلی سینا، رودکی و ملاصدرا و از عظمت مولانا، خواجه نصیر، ابوریحان و فارابی و دیگران می گوییم.

قائم مقام وزیر میراث فرهنگی ادامه داد: این پهنه و قلمرو ایران فرهنگی بزرگ است که مرزها را درنوردیده است. از ایران با سابقه 7 هزار ساله که به قدمت تاریخ پهلو می زند، می گوییم. فرهنگ و تمدن ایران در طول تاریخ همواره پویا، مانا و سازنده بوده است. مهمترین نشانه آن همین است که امروزه اثری از بسیاری از اقوام و ملل کهن جهان روی زمین نیست، اما ایران در برابر تندباد حوادث و شکست ها و پیروزی های گوناگون پایدار و سرافراز مانده است.

وی تصریح کرد: آنچه که ما را امروز گرد هم آورده است، گفتن و شنیدن از ایران و اسلام و مفاخر این مرز پرگهر است. سرزمین ایران، مردان و زنان بزرگی را به شایستگی و بزرگی به خود دیده که تاثیر حضورشان تا به امروز جاریست. این بزرگی امروز در قامت مردان و ایثارگرانی چون شهید بزرگوار حاج قاسم سلیمانی و دیگر شهدای بزرگ تبلور یافته که حافظ یک ملت هستند و حافظه تاریخی جامعه را پر از حضورشان می کنند.

دارابی تکریم از مفاخر را ادای دین به سرمایه های ملی و اجتماعی عنوان کرد و ادامه داد: الگوها و اسوه هایی که به مثابه حافظه تاریخی یک ملت هستند. گذشته را چراغ راه آینده خوانده اند، زیرا ملتی که گذشته خود را نشناسد، آینده ای نخواهد داشت. ملتی که تاریخ، سرنوشت و پیشینه خود را نشناسد، دچار بی هویتی، گسست فرهنگی و بی قانونی می شود، چرا که گذشته، حافظه تاریخی یک ملت است.

وی جامعه بدون حافظه تاریخی را جامعه ای در حالت تعلیق دانست و افزود: معاونت میراث فرهنگی با این نگاه و رویکرد نخستین همایش نکوداشت مفاخر و چهره های ماندگار میراث فرهنگی ایران زمین را برگزار می کند، با این هدف که فرهنگ قدرشناسی و صدر نشاندن مفاخر، معرفی اسوه های حقیقی، انتقال تجارب برای جامعه و قدردانی از خدمات و تلاش های آنها را به سهم خود ادای وظیفه کرده باشد و چه نیکوست که تکریم این عزیزان در زمان حیات پربارشان انجام شود.

دارابی با بیان اینکه معاونت میراث فرهنگی در دوره وزارت و مدیریت آقای ضرغامی در سنگر صیانت، حفاظت، احیا، معرفی و آموزش میراث فرهنگی 54 برنامه ویژه را طراحی و تدوین کرده، ادامه داد: ضبط تاریخ شفاهی، تشکیل انجمن خیرین میراث، جشنواره تولیدات چند رسانه ای و اینک نکوداشت مفاخر میراث فرهنگی. کمیته بررسی و انتخاب مفاخر زیر نظر معاون میراث فرهنگی از میان ده ها چهره، استاد و فرزانگانی که عمده فعالیت آنها در مجموعه میراث فرهنگی بوده، برای نخستین دوره 12 نفر را انتخاب کرده است.

از میان این همه سرآمد و مفاخر در گستره علوم مرتبط با حوزه میراث فرهنگی اعم از باستان شناسی، معماری، مرمت، علوم اجتماعی و علوم انسانی گزینش و انتخاب تعداد محدود امری دشوار است، اما بی تردید با برگزاری نخستین دوره و تداوم آن در سالهای دیگر فرصتی برای تجلیل از سایر مفاخر و سرآمدان خواهد بود که این ما را به آینده امیدوار می کند.

تجلیل از 12 پیشکسوت حوزه میراث فرهنگی

در مراسم نخستین نکوداشت مفاخر میراث فرهنگی ایران از 12 استاد و پیشکسوت این حوزه به پاس یک عمر خدمت برای پاسداری از فرهنگ ایران زمین تجلیل بعمل آمد.

محمدرضا اولیا، عبدالله جبل عاملی، حمیده چوبک، علی اکبر سعیدی، محمدحسن سمسار، محمدرحیم صراف، باقر آیت الله زاده شیرازی، فائق توحیدی، رجبعلی لباف خانیکی، مهدی مجابی، محمدحسن محب علی و محمدمیرشکرایی 12 پیشکسوتی بودند که در این آیین مورد تجلیل قرار گرفتند.

همین قدر که خداوند از ما راضی باشد کافی است

عبدالله جبل عاملی، پیشکسوت حوزه میراث فرهنگی پس از دریافت لوح سپاس با بیان اینکه به شاگردی دکتر شیرازی مفتخر است، گفت: از او بسیار آموخته ام. ما در قبال وظیفه ای که انجام می دهیم نباید انتظار دیگری داشته باشیم. همین قدر که خداوند از ما راضی باشد، کافی است. وی در ادامه با اشاره به فراموش شدن بناهای تاریخی شهر اصفهان که در طول جنگ تخریب شده اند، افزود: باید این بناهای تاریخی تخریب شده بازسازی و به عنوان یک جنایت تاریخی به دنیا معرفی شوند.