هورامان را میتوان پیشروترین بخش از استان کرمانشاه در بحث گردشگری تلقی کرد
میراث آریا/ براساس اخبار بدست رسیده، هورامان را میتوان پیشروترین بخش از استان کرمانشاه در بحث گردشگری تلقی کرد.
از ویژگی های شاخص این منطقه میتوان به طبیعت زیبا، معماری منحصر بفرد ابنیه، سبک زندگی، پوشش زیبا و گویش غنی مردم و بسیاری موارد دیگر اشاه کرد که هر کدام به تنهایی می تواند در جذب گردشگر در این مناطق مؤثر تلقی شود. در طول دهه گذشته رشد مفهوم گردشگری در منطقه هورامان سبب شد علاوه بر تقویت زیر ساخت های گردشگری تعامل بالایی میان جامعه میزبان و میهمانان برقرار شود.
منطقه هورامان یک گستره بزرگ جغرافیایی است که بخش اعظم آن در استان کرمانشاه و قسمتی نیز در استان کردستان قرار دارد. همچنین بخش کوچکی از این منطقه در خاک اقلیم کردستان عراق قرا گرفته است. در حوزه استان کرمانشاه چهار شهرستان روانسر، پاوه، جوانرود و ثلاث باباجانی جزئی از هورامان محسوب می شوند.
مسافرانی که قصد عظیمت به منطقه هورامان را دارند چیزی در حدود 70 کیلومتر که از مرکز استان کرمانشاه به سمت شمال غرب استان حرکت کنند به شهرستان روانسر می رسند که در بدو ورود به عنوان دروازه هورامان معرفی شده است. در همین مکان میتوان اولین نشانه های فرهنگی هورامان را در پوشش مردم مشاهده کرد. خوشبختانه بسیاری از مردم با حفظ سنت های دیرین خود در مقابل هجمه تغییرات فرهنگی مقاومت کرده اند و همین سبب شده تا شاهد صحنه های منحصر بفردی از مظاهر فرهنگی در هورامان باشیم.
شهرت گردشگری شهرستان روانسر بیشتر بواسطه آثار طبیعی آن یعنی سراب روانسر، قله شاهو و غار قوری قلعه است. هر چند بواسطه وجود تپه موسایی و گوردخمه روانسر نمیتوان از هویت تاریخی منطقه چیزی نگفت.
در فصل بهار بویژه ماه دوم سال بساط عرضه گیاهان دارویی و خوراکی و بسیاری از محصولات روستایی و عشایری که حاصل موهبت طبیعت به مردم این منطقه است یک جاذبه گردشگری جذاب در حاشیه سراب روانسر بشمار می آید. موهبتی که خبر از نزدیک شدن به مناطق کوهستانی هورامان می دهد. یکی از بلندترین قله های کوهستانی استان کرمانشاه یعنی قله شاهو با شهری زیبا در دامان آن به همین نام و روستاهای مستتر در میان جنگل های بلوط زاگرس جاذبه های شگرفی را رقم زده است که سرآمد همه آنها غار آبی قوری قلعه است، جایی که مقصد قریب به اتفاق گردشگرانی است که به هورامان سفر می کنند.
اما یکی از مهمترین مناطق گردشگری ایران و به نوعی مرکز منطقه هورامان شهرستان پاوه است. در مسیر روانسر به پاوه پس از دیدن غار شگفت انگیز قوری قلعه، سبک معماری روستاها در اثر جغرافیای منطقه رفته رفته عوض می شود بگونه ای که در کل شهرستان و بخش های باینگان و نوسود عموماً خانه ها بصورت پلکانی ساخته شده اند یعنی حیاط هر خانه بام خانه دیگر است. اوج این معماری پلکانی را میتوان در شهر پاوه جست شهری که بواسطه تعدد خانه های پلکانی به هزار ماسوله معروف است.
به صورت کلی این شهرستان دارای تنوع شگرف انگیز طبیعی بالایی است بگونه ای که اکوتوریسم و بویژه روستاگردی در آن بسیار رواج دارد. روستاهایی نظیر هجیج، داریان، شرکان، نجار، خانقاه، نسمه، زردویی، ساتیاری و بسیاری دیگر با ایجاد امکانات زیر ساختی قابل قبول برای گردشگران همه ساله پذیرای خیل عظیم گردشگران هستند. لذت قایق سواری در سد داریان به همراه تلطیف روح هنگام گذر از آبشار کانی بل آدمی را سر ذوق می آورد. البته در سفر به این مناطق نباید از دیدن غار دستکند حسین غافل شد. جایی که حاصل دست و پنجه نرم کردن یک پیرمرد با سنگ خشن کوه در طول سالیان عمرش بوده است.
شهرستان پاوه مرکز انار غرب ایران است بگونه ای که به هنگام چیدن انار در پاییز مراسم خاصی در آن جریان دارد. خوشبختانه در سالیان اخیر توجه به احیای فرهنگ و سنن قدیمی همچون آتش نوروز نیز در منطقه جلب شده و بسیاری از مناطق همجوار را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
در روستاهای پاوه صنایع دستی همچون گیوه بافی، شال بافی و ارغوان بافی که به نوعی از ظروف چوبی گفته می شود رواج دارد به گونه ای که علاوه بر محصولات باغی و ارگانیک، این صنایع دستی نیز در سبد خرید مهمانان جای دارد.
در ادامه سفر در هورامان زیبا شهرستان جوانرود با فاصله 25 کیلومتری شهر روانسر قرار دارد. این شهرستان از گذشته های دور مرکز تحولات بزرگ سیاسی و اجتماعی منطقه بوده است بگونه ای که دایره این تحولات در بسیاری از مناطق کردنشین ایران و عراق تأثیرگذار بوده است. مراودات مردم جوانرود با سایر مناطق سبب شده تا اقتصاد شهر بر مبنای تجارت پایه ریزی شود بگونه ای که همین امروز هم مهمترین جاذبه گردشگری این شهرستان بازارچه مرزی جوانرود است که سالانه افراد زیادی را به منطقه می کشاند. همجواری با کوهستان شاهو سبب بوجود آمدن مناطق بکر طبیعی بیشماری همچون غار کاوات، تفرجگاه شبانکاره، باغستان بیله ای، منطقه سپید برگ و بسیاری مناطق دیگر شده که چشمان طبیعت گردان را به دنبال خود دارد. نوع پوشش و گویش مردم منطقه همچنان بر جذابیت های آن می افزاید.
در ادامه مسیر جاده ای جوانرود به سمت غرب استان کرمانشاه و شهرستان سرپل ذهاب منطقه ای قرار دارد که شاید در سالیان دور کمتر مورد توجه بوده است و همین سبب شده تا بتوان یکی از بکرترین مناطق غرب کشور را در ثلاث باباجانی پیدا کرد. منطقه ای که صدها سال پیش در متون یونان باستان مورد اشاره بوده است. بطور کلی این شهرستان دو بخش کوهستانی و گرمسیری دارد که بخش کوهستانی آن تازه آباد در مجاورت جوانرود و بخش گرمسیری آن یعنی ازگله در مجاورت سرپل ذهاب قرار داد. وجود کوههای مرتفعی همچون بمو با دورنمایی از ارتفاعات دالاهو محل توجه بسیاری از عاشقان طبیعت است، چشمه ریزه و… برخی از جاذبه های این شهرستان محسوب می شوند.
نویسنده: حمیدرضا کرمی | راهنمای گردشگری استان کرمانشاه