احترام به زمین راهی به سوی گردشگری پایدار است
میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارشات منتشر شده، احترام به زمین راهی به سوی گردشگری پایدار است.
از شاخه های پرطرفدار صنعت گردشگری میتوان به اکوتوریسم (طبیعت گردی، بوم گردی) اشاره کرد. معمولا از اکوتوریسم به عنوان توریسم پایدار، گردشگری سبز (پاک)، گردشگری دوستدار محیط زیست و گردشگری مسئولانه یاد می شود.
گردشگری محیط زیست
براساس مقاله احترام به زمین راهی به سوی گردشگری پایدار است باید بدانید که از گردشگری محیط زیست گاهی به عنوان سفر متعهدانه به محیط طبیعی با رعایت اصول حفاظت از محیط زیست و کیفیت زندگی اهالی تعبیر می شود. این نوع از گردشگری یک سفر متعهدانه است که بازدیدکنندگان نسبت به تاثیر رفتار خود بر فرهنگ و محیط مقصد آگاهند و حفاظت از آن را مدنظر دارند.
گردشگری محیط زیست سفری با هدف دوستی با محیط است که تاکید بر دیدار و حفاظت از ساکنان طبیعی و گنجینه های تاریخی یک مقصد دارد که ابزاری است برای محافظت از محیط زیست.
جامعه بین المللی گردشگری محیط زیست، این نوع گردشگری را سفری هدفمند به مناطق طبیعی تعریف می کند که برای درک فرهنگ و تاریخ طبیعی محیط با رعایت انسجام محیط زیست و ایجاد فرصت های اقتصادی برای محافظت از منابع طبیعی برای ساکنین محلی انجام می پذیرد.
تعریف گسترده گردشگری محیط زیست مفهومی فراتر از محافظت از محیط را داراست. در این تعریف گردشگری محیط زیست نوعی از سفر است که پاسخگوی نیازهای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی منطقه است.
گردشگری محیط زیست نوعی سفر است که موجب غنای درک فرهنگی، تاریخ طبیعی می شود و ایجاد فرصت های اقتصادی، حفظ تمامیت و محافظت از سیستم محیط زیست و منابع طبیعی را در بردارد.
توسعه و پایداری زیست محیطی از چالش های جهانی است و برآینده بلند مدت تاکید دارد و تمرکز توسعه، باید مردم محور باشد، این چالش برای رسیدن به تساوی درون نسلی و بـین نسـلی است؛ توسعه باید برای همه افراد و نسلهای آینده منصفانه و عادلانه باشد.
گردشگری پایدار است که ضمن پاسخ به نیازهای نسل امروز نیازهای نسل آتی را نیز مورد توجه قرار دهد و سبب بهبود فرصت های موجود برای نسل های بعدی شود. مدیریت باید به صورتی باشد که تمام نیازهای جامعه میهمان و میزبان را پوشش داده و سبب منفعت طرفین باشد.
در سفرهای کاری و تفریحی ضوابط گردشگری محیط زیستی برای جامعه دفاتر خدمات مسافرتی به قرار زیر است:
- مراقب آسیب پذیری کره زمین باشید در نظر داشته باشید که بدون یاری جمعی برای حفاظت و نگهداری از زمین، این مقاصد گردشگری زیبا برای استفاده آیندگان دوام نخواهد داشت.
- فقط عکسبرداری کنید، اما یادگاری ننویسید، آشغال نریزید و از محل های تاریخی و طبیعی یادگاری برندارید.
- برای اینکه سفر شما سفری پربار باشد، در مورد جغرافیا، آداب، رفتار و فرهنگ اهالی منطقه مطالعه کرده و فرصت را غنیمت شمرده با مردم صحبت کنید و تلاش اهالی محلی را برای محافظت و نگهداری از محل تشویق کنید.
- به حقوق و حرمت دیگران احترام بگذارید و قبل از عکسبرداری اجازه بگیرید.
- هرگز کالاهایی که از موادی ساخته شده که حیات گیاهان و حیوانات را به خطر انداخته از جمله عاج، پوست حیوانات و حیوانات خشک شده را خریداری نکنید. قبل از خرید از فهرست اقلام ممنوعه برای وارد کردن به کشور اطلاع داشته باشید.
- همیشه از مسیرهای تعیین شده حرکت کنید و هرگز مخل آسایش و زیستگاه جانوران و گیاهان نشوید.
- در مورد برنامه های حمایت از محیط زیست و سازمانهای فعال در این زمینه اطلاع حاصل کنید.
- برای رفتن به مقصد مورد نظر تا حد امکان پیاده روی کنید یا از روش های حمل و نقل مناسب محیط زیست استفاده کنید. رانندگان وسایط نقلیه را تشویق کنید تا در وضعیت توقف خودروها، موتور وسیله خود را خاموش کنند.
- از خدمات سازمان هایی (نظیر هتل ها، خطوط هواپیمایی، گردانندگان تورهای مسافری) استفاده کنید که در راستای محافظت از محیط زیست، کیفیت آب و هوا، مدیریت صحیح ضایعات و مواد آلاینده و مشارکت در مسائل اجتماعی تلاش می کنند. همچنین از خدمات سازمان هایی استفاده کنید که افراد یا پرسنل آموزش دیده و آشنا با اصول حفاظت از محیط زیست را بکار گرفته اند.
- برای مسافرت های هوایی، دریایی یا زمینی از دفتر خدمات مسافرتی بخواهید که سازمان هایی را به شما معرفی کنند که ضوابط محیط زیستی را رعایت می کنند.
بدون تردید کشور ایران با جاذبه های فراوان طبیعی، گونه های مختلف و تنوع فرهنگی، زیستی، اقلیم متفاوت، داشتن چهارفصل، کوه و دشت، دره، بیابان و کویر، رودخانه، جنگل، دریا، ساحل می تواند یکی از مقاصد اصلی طبیعتگردان و اکوتوریسم باشد.
برای یک سفر ارزشمند و مسئولانه می توانیم کدهای اخلاقی ساده را رعایت کنیم با احترام به جوامع محلی، احترام به محیط زیست، احترام به گونه های جانوری و گیاهی گردشگری پایدار را پایدارتر کنیم.
اصول گردشگری پایدار
- منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی باید جامعه فعلی را بهره مند کنند، ضمن اینکه برای نسل های آینده نیز حفظ شوند.
- توسعه باید به گونه ای باشد که اثرات منفی آن بر محیط زیست، اجتماع محلی در حداقل ممکن باشد.
- توسعه پایدار باید کیفیت زیست محیطی مناطق را حفظ و بهبود بخشد.
- رضایت گردشگران باید تأمین شده و افزایش یابد.
- برابری در توزیع منافع حاصل از توسعه در جامعه وجود داشته باشد.
- در توسعه ابداعات در یک اجتماع، علایق و منافع همه گروههای دارای نفع در نظر گرفته شود.
- پذیرش رویکرد برنامه ریزی کل گرایانه و راهبردی ضروری است.
- احترام به فرهنگ، اقتصاد، شیوه زندگی، محیط زیست، و ساختارهای سیاسی در نواحی مقصد حفظ و توسعه یابد.
- بهره وری پایدار در طول زمان و برای نسل های آینده تأمین شود.
- توسعه باید با توجه به محدودیت های زیست محیطی و با توجه به استفاده صحیح و بلند مدت از همه منابع برنامه ریزی و مدیریت شود.
همچنین اصول گردشگری پایدار را میتوان به شرح زیر بیان کرد:
- استفاده از ماهیت پایدارگونه منابع: حفظ و استفاده از منابع (طبیعی، اجتماعی و فرهنگی) بسیار حائز اهمیت است و به معنای تجارت دراز مدت است.
- کاهش بیش از حد مصرف و اتلاف که جلوی هزینه های بازسازی زیانهای دراز مدت را گرفته و به کیفیت گردشگری کمک می کند.
- حفظ تنوع: حفظ و ارتقای تنوع طبیعی، اجتماعی و فرهنگی برای پایداری دراز مدت گردشگری اهمیت ویژه دارد و پایگاه انعطاف پذیری را برای گردشگری بوجود می آورد.
- برنامه ریزی: بسط و توسعه گردشگری که وارد یک چارچوب برنامه ریزی راهبردی محلی و ملی شده و تاثیرات محیط زیست را مدنظر قرار می دهد، پایایی دراز مدت گردشگری را افزایش می دهد.
- حمایت از نظام اقتصاد محلی: گردشگری تعداد زیادی از فعالیت های اقتصادی محلی را مورد حمایت و تحت پوشش خود قرار می دهد.
- مشارکت اجتماع های محلی: مشارکت کلی اجتماع های محلی در بخش گردشگری نه تنها به نفع خود آنها و محیط است بلکه نوع تجربه گردشگری را بهبود می بخشد.
- مشاوره با افراد ذی نفع و عامه مردم: مشاوره بین صنعت گردشگری و اجتماع ها، سازمان ها و نهادهای محلی مهم است البته در صورتی که دوشادوش هم کار کنند و اختلافات را کنار بگذارند.
- آموزش: آموزش افرادی که گردشگری پایدار را وارد روشهای اشتغال می کند و در کنار آن استخدام جامعه محلی در تمامی مقاطع، سبب بهبود کیفیت گردشگری می شود.
- مسئولیت بازاریابی صنعت گردشگری: از آنجا که بازاریابی، اطلاعات کاملی را در اختیار گردشگران قرار می دهد، نه تنها سبب افزایش احترام نسبت به محیط فرهنگی، اجتماعی و طبیعی نواحی دیدنی می شود، بلکه رضایت مشتری را نیز افزایش می دهد.
- انجام تحقیق: پژوهش و نظارت بر آن با استفاده از تجزیه و تحلیل و جمع آوری موثر اطلاعات در حل و فصل مشکلات گردشگری موثر است.
با توجه به تعریف سازمان جهانی جهانگردی، توسعه پایدار گردشگری نوعی از گردشگری است که به مدیریت تمامی منابع منجر شود، به شیوه ای که ضمن رعایت شئونات فرهنگی، فرآیندهای اساسی زیست محیطی، تنوع عوامل زیست محیطی و سیستم های حمایتی زندگی حفظ شود و نیاز گردشگران فعلی و جامعه میزبان را تامین و موجب حمایت از این نیاز و تقویت آینده آن شود.
نویسنده: الهه سوفالی | کارشناس ارشد جامعه شناسی و رئیس گروه توسعه گردشگری و بازاریابی استان مرکزی
ورود به همگردی