برج چهل دختر از جاهای دیدنی دامغان به شمار می رود

ایسکانیوز/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، برج چهل دختر از جاهای دیدنی دامغان به شمار می رود.

گروهی از محققان بر این باورند که نام چهل دختر یا چهل دختران را میتوان به دوران پیش از اسلام نسبت داد. همچنین، امکان دارد که برج چهل دختر نیز همانند ساختمان چهل دختر سمنان در ابتدای ساخت از خشم خام ساخته شده باشد. در واقع، ایشان براین باورند که احتمالا برج را در ابتدا با خشت خام ساخته اند و در دورانی بین قرون 4 تا 5 هجری قمری به امر شخصی به نام ابوشجاع که هویت وی نیز بطور کامل مشخص نیست، مرمت شده است.

احتمالا بخشی از ساختمان با گذشت زمان فرو ریخته و ابوشجاع با حفظ طرح اولیه بنا اما این بار با آجر آن را از نو ساخته است و سقفی مخروطی شکل را بر آن تعبیه کرد. این برج دارای ارتفاعی حدود 15 متر است. طراح و سازندگان برج قطر داخلی آن را 5 متر و نیم و محیط خارجی آن 23 متر در نظر گرفته و ساخته اند. جالب است بدانید که طراحی و ساخت این برج قدیمی شباهت بسیاری به برج طغرل ری و میل رادکان دارد و باستان شناسان قدمت این اثر تاریخی را متعلق به سال 446 هجری قمری و برابر با سال 1054 میلادی عنوان کرده اند. با توجه به کتیبه ای که در خارج از برج قرار دارد، به خط کوفی نام سازنده آن حک شده است. هرچند خواندن این خط بسیار مشکل است، ولی میتوان «امر ببنا هذا لقبه الامیر الجلیل ابوشجاع» و نیز «ثلثمائه» که در انتهای کتیبه درج شد را به وضوح خواند.

برج دربی کوچک دارد که به سمت جنوب باز می شود و برفراز آن کتیبه ای ساخته شده از گچ مشاهده می شود. بازدیدکنندگان هنگام حضور در این مکان می توانند قبری ساده که از گچ ساخته شده است را نیز مشاهده کنند. این قبر در مرکز برج قرار دارد و متاسفانه صاحب آن مشخص نیست. به یقین میتوان ساختمان ساده اما زیبای چهل دختران سمنان را گوهری زیبا و درخشان در شهر دامغان درنظر گرفت. این اثر تاریخی با گنبدی بزرگ در همان لحظه نخست نظر بازدیدکنندگان را به خود جلب می سازد. همچنین نمای بیرونی آن بهره مند از الگوهای هندسی و خطاطی است که در قرون 4 و 5 هجری قمری در ساخت مدارس، مساجد و مقبره ها از آنها استفاده میشده است. البته در این میان نباید دستان هنرمند استادکاران و معماران گذشته و امروزی را در بازسازی و تعمیر دوباره تزئینات این میراث ارزشمند ایران کهن نادیده گرفت.

نقشه کلی برج به صورت دایره ای که بدنه استوانه ای با استفاده از اصول ریاضیات و به صورت دقیق ساخته شده و همین امر سبب شد تا حوادث طبیعی کمترین صدمه و آسیبی بر بدنه و پیکر برج وارد نکرده است. هرچند در ساخت برج از آجرهای ظریف استفاده شد، اما این آجرها به گونه ای هنرمندانه و زیبا روی یکدیگر کار شده است که بیننده تصور می کند در چسباندن و قرارگرفتن آنها از هیچ نوع ملاطی استفاده نشده است. برج دارای مدخل ورودی است که دارای 2 متر و نیم ارتفاع و حدود 2 متر عرض است.

این مدخل به صورت یک دهلیز کوچک و در بدنه برج تعبیه شده است. همچنین طاقی هلالی شکل در درگاه وجود دارد که روی ستونهای کوچکی به شکل استوانه ای و باریک که در دو طرف قرار دارد، سوار شده است؛ ستونچه هایی که روی یک قاعده چهارگوش به ارتفاع 25 سانتیمتر قرار گرفته است. بر ستونچه ها تزئیناتی زیبا و چشمگیر انجام شده که هر کدام با استفاده از آجرپاره های کوچکی که درون ملاط اصلی فرو رفته، صورت گرفته است. در نمای اصلی مقبره به خوبی میتوان علیرغم استوانه ای بودن شکل بنده برج، تغییر قطر بدنه را که از پایین به بالا کمتر می شود، به وضوح مشاهده کرد.