میامی ایران دیار کاروانسراها و دشت های پرگل است

میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده و گزارشات منتشر شده، میامی ایران دیار کاروانسراها و دشت های پرگل است.

میامی آمریکا که معروف به شهر جادو است، در سواحل اقیانوس اطلس قرار دارد و از شهرهای زیبا و برتر دنیا همراه با آب و هوای استوایی است که گردشگران زیادی را هرساله به خود جذب می کند. اما میامی استان سمنان از بسیاری جهات حائز اهمیت است، پیشینه تاریخی، برخورداری از بیش از 10 کاروانسرا، دشت های پرگل، مناطق نمونه گردشگری و کلوت ها و… میامی استان سمنان را از جمیع جهات قابل توجه کرد. این شهرستان مجموعه ای از جاذبه های گردشگری طبیعی و تاریخی را دل خود جای داده و با معرفی و جذب سرمایه گذار، میتوان میامی را به مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل کرد.

پیشینه تاریخی

براساس مقاله میامی ایران دیار کاروانسراها و دشت های پرگل است باید بدانید که قدمت شهر میامی بیش از یک هزار سال است و قبایل مختلفی در این شهرستان زندگی کرده اند.

ویژگی های جغرافیایی

شهرستان میامی، شرقی ترین شهرستان استان سمنان در مسیر تهران به مشهد است. این شهرستان از شمال به استانهای گلستان و خراسان شمالی، از شرق به استان خراسان رضوی و از غرب به شهرستان شاهرود ارتباط دارد. با توجه به قرار گرفتن این شهرستان در محور ارتباطی تهران - مشهد اهمیت ارتباطی و ترانزیتی آن از گذشته های دور مورد توجه بوده است. وجود کاروانسراهای میامی، سپنج (جهان آباد)، میاندشت، عباس آباد، الحاک، صدرآباد و محمدآباد پل ابریشم خود گواه این مدعاست و این شهرستان را به سرزمین کاروانسراها مبدل کرد.

صنایع دستی و سوغات

براساس مقاله میامی ایران دیار کاروانسراها و دشت های پرگل است باید بدانید که صنایع دستی شهرستان میامی شامل جاجیم بافی، لاک تراشی، تولید البسه محلی، دست بافته های سنتی، نمدمالی و… بوده و سوغات آن نیز قیسی و برگه زردآلو است.

مفاخر

شهرستان میامی مدفن شیخ حسن جوری رهبر نهضت سربداران در کلاته میر علم روستای فیروزآباد (دهستان فرومد) است. آرامگاه ابن یمین فرومدی شاعر قطعه سرای قرن هفتم نیز در کنار مسجد جامع فرومد زینت بخش تاریخ و فرهنگ ناب این خطه است. میامی زادگاه شهید سید کاظم موسوی از شهدای والامقام هفتم تیر سال 1360 در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی است.

جاذبه های تاریخی

مجموعه کاروانسرای میاندشت بزرگترین مجموعه کاروانسرای ایران است که در 40 کیلومتری شرق میامی در مسیر جاده میامی به مشهد قرار دارد و شامل سه کاروانسرای صفوی و قاجار، چاپارخانه و کبوترخانه است. کاروانسرای غربی مربوط به دوره صفوی و دو کاروانسرای دیگر مربوط به دوره قاجار است.

در فاصله 80 کیلومتری از مرکز شهرستان میامی، روستای تاریخی و هدف گردشگری عباس آباد واقع شده است. کاروانسرای عباس آباد به عنوان بزرگترین تک کاروانسرای شهرستان در دل بافت تاریخی و پلکانی عباس آباد یکی از مهمترین جاذبه های این روستاست که در مرکز روستای عباس آباد واقع شد. کاروانسرای عباس آباد در دوره صفویه بنا و در دوره قاجار مرمت اساسی شد.

یکی از جاذبه های مهم واقع در بافت تاریخی میامی، محله تاریخی آقایان است. محله آقایان دارای حمام، مسجد، آب انبار، عمارت و کاروانسرای تاریخی است که همگی ثبت ملی شده اند. مسجد آقایان و آب انبار میامی نیز در دوره قاجاریه بنا شده اند.

مسجد جامع فرومد مربوط به دوره خوارزمشاهیان در روستای فرومد در 120 کیلومتری شرق میامی واقع شده است. این بنا با گچبری های زیبا یکی از 2 مسجد دو ایوانه کشور محسوب می شود و عنصر منحصر بفرد و شاخص هنر معماری ایرانی اسلامی است. از جمله ویژگی های منحصر بفرد این بنا تزئینات بسیار دقیق زیبای آن است که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می کند.

آرامگاه ابن یمین فرومدی نیز در انتهای روستا قرار دارد. معماری ساختمان زیبا با بافت روستا تطابق ندارد و شش گوش است و زوایای زیبایی بنا را در برگرفت. سنگ قبر دارای شش ضلع کوچک است که روی آن نوشته شده است: «آرامگاه امیر فخرالدین محمد ابن یمین الدین متخلص به ابن یمین شاعر و دانشمند بوده است. دوران زندگی را با کمال مناعت و وارستگی به پایان رساند.» سال تولدش برابر با 685 هجری قمری و سال وفاتش برابر است با 769 هجری قمری است.

در جهت غربی شرقی از شاهرود به سمت میامی در کیلومتر حدود 50، یک تابلوی سبزرنگ که بر روی آن نام دو روستای ارمیان و جودانه نوشته شده راهی در جهت شمال جنوب باز می کند که به یک دو راهی ختم می شود که یکی به جودانه می رود و دیگری به ارمیان و قدس که روستایی است در شرق ارمیان. مقبره ارمیای نبی در میان چنار کهنسال این روستا واقع شده و این بقعه از این نظر که آن را درخت چناری در برگرفته نیز منحصر بفرد است.

تعدد بناهای تاریخی و همچون وجود چاپارخانه در روستای ارمیان میامی نشان از اهمیت ارمیان در دوره های مختلف و از جمله در عصر صفوی دارد و نشان می دهد که این روستا در آن دوره محل تردد بسیاری از مسافران بوده است. چاپارخانه ها به عنوان یکی از بناهای مهم در دوران پیش و پس از اسلام بوده و معمولا از چاپارخانه ها برای استراحت چاپارها و تعویض اسبهای خسته با اسبهای تازه نفس استفاده میشد.

شیخ حسن جوری یکی از رهبران نهضت سربداران بود. آرامگاه شیخ حسن جوری در 100 کیلومتری میامی در کلاته میر علم روستای فیروزآباد حوالی روستای فرومد واقع شده است. شیخ حسن جوری از شاگردان شیخ خلیفه و از رهبران سیاسی و مذهبی قرن هفتم هجری بود که به دست وجی الدین مسعود در سال 745 به شهادت رسید.

کاروانسرای صدرآباد از جمله کاروانسراهای دوره صفوی است و در محور تهران مشهد احداث شد. فرم این کاروانسرا مستطیل شکل و از نوع کاروانسراهای چهار ایوانی است و مساحت آن بالغ بر سه هزار و 500 متر مربع است. ورودی کاروانسرا از ضلع شمالی است. یک دالان، در ورودی را به حیاط مرکزی متصل می کند و در طرفین دالان دو راه پله مارپیچ امکان دسترسی به پشت بام را فراهم می کند. حیاط مستطیل شکل کاروانسرا در مرکز واقع شده است. در چهار گوشه کاروانسرا چهار برج وجود دارد و نیز در جداره خارجی دیواره ضلع شمالی 12 رواق جهت اسکان موقت تعبیه شد. از جمله تزئینات این بنا، آجرکاری های سقف دالان ورودی است. شالوده این بنا از آجر ختایی است.

کاروانسرای الحاک مربوط به دوره صفوی است. به علت ناامن بودن مسیر دسترسی به کاروانسرا در گذشته، فرم کاروانسرا حالت دژ دفاعی و قلعه نظامی داشته و این بنا دارای هفت برج مراقبت بوده که هم اکنون سه برج آن باقی مانده است. در فاصله حدود 25 متری جنوب و غرب این کاروانسرا، آثار برج و باروی قدیمی مشاهده می شود که از گل چینه ساخته شده و به کاروانسرا الحاق شده و به نظر می رسد هدف از ساخت این برج، توسعه فضای استحفاظی کاروانسرا بوده است. جاری بودن قنات الحاک و نیز درختان انار و بادام اطراف این کاروانسرا در کنار پوشش گیاهی خاص منطقه تفرجگاه مناسبی را برای گردشگران بخصوص در فصول پاییز و زمستان ایجاد کرد.

کاروانسرای میامی در مرکز شهر میامی واقع شده و از کاروانسراهای زیبای عهد صفوی است که تقریباً سالم بر جای مانده است. این بنا به فرم حیاط مرکزی و از نوع چهار ایوانی است بوده که با آجر ساخته شد. ورودی این بنا که به شکل هشتی و در دو اشکوب است، در ضلع شمالی کاروانسرا قرار دارد. در سردر ورودی کتیبه های سنگی حجاری و نصب شده که تاریخ ساخت و بانی آن در روی آن درج شده و از این حیث منحصر بفرد است. کاروانسرای میامی به شماره 1718 در سال 1365 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

روستای ابراهیم آباد در 10 کیلومتری شرق میامی قرار دارد. ابراهیم آباد یکی از زیباترین روستاهای شهرستان میامی است که بر خرابه های شهر تاریخی زیدر که از قدمتی بالغ بر 500 سال در زمان صفویه بنا شد. ابراهیم آباد بافت تاریخی بسیار زیبایی دارد. خانه های این روستا از مصالح بومی و سنتی ساخته شده و از سبک معماری خاصی پیروی می کند. کوچه های سنگفرش، دیوارهای کاه گلی و سیم گل با ازاره های آجر قزاقی و درختان کهنسال هنگام ورود، نظر هر گردشگری را به خود جلب می کند.

ابراهیم آباد را میتوان به رستورانی از انواع غذاهای خوشمزه سنتی تشبیه کرد که میتوان به جوش بره، قروتی، چلکوت، حسود، شیره جوش، آش ترش و آش کما اشاره کرد. مردم این روستا از آئین ها و آداب و رسوم متنوعی حفاظت کرده و از نسلی به نسل دیگر منتقل کرده اند که از آن جمله میتوان به مراسم عید و عید گاه اشاره کرد.

کاروانسرای سنگی شریف آباد رباط سنگی که مربوط به دوره صفویه است، دارای پلانی از نوع دو ایوانی است و مصالح آن در دیوارها از سنگ و گچ و طاق ها را با آجر بنا کرده اند، ایوان ها در ضلع شمالی و جنوبی بنا قرار دارد در چهار گوشه رباط چهار برج مدور وجود دارد، تعداد 14 اتاق برای اسکان مسافران ساخته و اصطبل کاروانسرا در گوشه شمال غربی و شمال شرقی در طرفین ورودی قرار دارد. این کاروانسرا در 40 کیلومتری شمال شرقی میامی قرار داد.

در فاصله 60 کیلومتری شمال شرق شهرستان میامی و در روستای بسیار کوچک جهان آباد، کاروانسرای تاریخی وجود دارد که مربوط به دوره ایلخانیان است. ایلخانیان برای آسایش کاروان ها در مسیر راه ها و جاده ها، کاروانسراهای بزرگ و زیبایی با توجه به اقلیم هر منطقه می ساختند. کاروانسرای جهان آباد به صورت چهار ایوانی و مستطیل شکل بنا شده است.

جاذبه های طبیعی

این منطقه از نظر اقلیمی جزء مناطق نیمه مرطوب معتدل است. از نظر پوشش گیاهی، همانطور که از نام منطقه هم برمی آید غالب پوشش گیاهی آن جنگلی پهن برگ خزری هستند. دشت شقایق در نیمه دوم اردیبهشت هرسال به عنوان یک جاذبه طبیعی پذیرای علاقمندان و دوستداران طبیعت بوده و دشت آفتابگردان همه ساله اواخر شهریور به عنوان یک جاذبه بالقوه می تواند پذیرای گردشگران باشد. دشت شقایق های کالپوش در 160 کیلومتری شمال شهرستان میامی قرار دارد و مسیر آن بعد از گذر از جاده سمنان مشهد با رسیدن به شهرستان میامی به سمت شمال تغییر مسیر داده و در نهایت به منطقه کالپوش منتهی می شود.

مجموعه ای از کوه های پراکنده در جنوب شهر میامی واقع است، بلندترین آنها کوه قبله نام دارد که ارتفاع آن 2 هزار و 700 متر است و در سمت شرق آن، کوه میامی به ارتفاع 2 هزار و 400 متر قرار دارد. در میان این کوهها و در کمرکش صخره ها، تخته سنگ های بزرگی به شکلهای مختلف دیده می شود.

روستای نام نیک در 120 کیلومتری شمال میامی در بخش کالپوش قرار دارد. این روستا در حاشیه جنگل واقع شده و آبشار آن در 3 کیلومتری جنوب غربی روستا جاری است. این آبشار فصلی و بصورت طبقاتی بوده و ارتفاع برخی از آنها به 10 تا 15 متر می رسد. حاشیه آبشار را درختان و درختچه های جنگلی پوشانده اند. مناظر زیبا و بدیعی که هر بیننده ای را مسحور خویش می سازد.

اگر تمایل به بازدید از جنگل و آبشار را دارید، سری به روستای نام نیک بزنید. برای بازدید از آبشار نیز باید وارد روستای نام نیک شده از داخل روستا عبور کرده و حدود 20 دقیقه پیاده روی کنید. برای دستیابی به روستای نام نیک از میامی جاده ای آسفالته به سمت شمال منشعب می شود که به سمت بخش کالپوش می رود. در مجاورت روستای هدف گردشگری نام نیک علاوه بر جاذبه های گفته شده از زیبایی جنگل قشقلاته و منطقه سردار بیک نیز میتوان بازدید کرد.

درخت چنار کهنسال ارمیان نیز جاذبه طبیعی قابل توجهی است. قطر بزرگترین پاجوش این درخت به بیش از یک متر می رسد. مردم روستای ارمیان قدمت چنار را 800 تا 900 سال می دانند.

غار خرطوت ارمیان با استالاگتیت های زیبا و بلورهای سنگی دست نخورده اش می تواند باعث شگفت زدگی شما شود؛ اما این تنها جاذبه غار نیست. این غار با یک حوضچه آبی، پرده های سنگی، ستون ها و مجسمه استالاگتیتی و استالاگمیتی در اعماق خودش هر لحظه شما را شگفت زده تر می کند. دهانه ورودی غار آنقدر تنگ است که فقط یک نفر آن هم بصورت سینه خیز می تواند از آن عبور کند. از این به بعد هر چه پیش تر بروید، می توانید تالارها، چاه ها، دهلیزها و دالان های زیادی را ببینید که گشت و گذار در آن ها لذت یک سفر ماجراجویانه را برایتان به ارمغان می آورد. در غار هرچه پیش تر روید، با افزایش ارتفاع روبرو می شوید. تا جایی که ارتفاع بعضی از تالارهای داخل غار به 3 متر می رسد.

غار سم (خواجه قنبر) در 2 کیلومتری غرب روستای نام نیک از توابع شهرستان میامی قرار دارد. این غار ساختاری آهکی داشته و مربوط به دوره سوم زمین شناسی با قدمتی حدود 90 میلیون سال است. دهانه اصلی غار در ارتفاع حدود 2 هزار متری درون جنگل های روستا است که عبور و پیمایش آن نیازمند تجهیزات و تخصص غارنوردی است. این غار مهم از 23 چاه تشکیل شد که با 932 متر طول به عمق 403 متری زمین نفوذ می کند. غار دارای چکیده ها و ساختارهای سوزنی و گل کلمی است و تا چاه چهارم خفاش ها و گونه خاصی پروانه در آن زیست می کند.

روستای طلوبین یکی از روستاهای شهرستان میامی است که زیر نظر بخش کالپوش قرار دارد. این روستا در فاصله 120 کیلومتری میامی قرار دارد. در شمال روستا آبشار فصلی قرار دارد که در کنار منظر پلکانی روستا در خور توجه است.

صحبت کلوت که می شود، کویرهای لوت و منطقه شهداد کرمان برای بسیاری تداعی می شود، اما در حاشیه کویر مرکزی ایران و همسایگی شهر میامی نیز میتوان این پدیده های منحصربفرد طبیعی را مشاهده کرد برای رسیدن به کلوت ها باید ابتدا به شهر میامی بروید، بعد از رسیدن به میامی وارد جاده جاجرم شوید و پس از حدود 45 کیلومتر به روستای ری آباد می رسید. در ابتدای روستا و پس از عبور از اولین مزرعه در سمت چپ وارد جاده شنی می شوید. در این جاده باید حدود 15 کیلومتر رانندگی کنید تا پس از طی کردن یک مسیر بیابانی و گنبدهای نمکی به کلوتهای ری آباد برسید.

جنگل دشت شاد در 140 کیلومتر شمال میامی در روستایی به همین نام در منطقه کالپوش قرار دارد. جنگل دشت شاد در نزدیکی نقطه تلاقی 3 استان سمنان، گلستان و خراسان شمالی واقع شده و به دلیل آب و هوای غیر شرجی و خنک پذیرای گردشگران بسیاری از 3 استان مذکور است.