نقش افشان یکی از پرطرفدارترین طرح ها در بافت فرش ایرانی است

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای منتشر شده، نقش افشان یکی از پرطرفدارترین طرح ها در بافت فرش ایرانی است.

عبدالله احراری، عضو انجمن علمی فرش ایران اظهار کرد: در طرح افشان برگ ها، گل ها، پرندگان، حیوانات یا نقش های مختلف بر کف فرش افشانده می شود. گویی تعدادی گل یا نقش مایه های دیگری روی متن فرش گسترده شده و میان این نقش ها هماهنگی و هارمونی از نظر رنگ بندی وجود دارد و مجموعه ای زیبا ایجاد می کند.

وی ادامه داد: در واقع طرح افشان انواع مختلفی مانند ختایی، بندی و خطوط شکسته دارد که می تواند به صورت دسته گلی یا کمه ای، افشانه حیوان دار یا افشانه ترنجی باشد. در طرح های مختلف گونه های متنوع افشان دیده می شود؛ به عنوان مثال میتوان نقش ماهی درهم بدون ترنج را به عنوان افشان تلقی کرد.

عضو انجمن علمی فرش ایران بیان کرد: اگر نقش افشان ختایی یا شاه عباسی را در نظر بگیریم، استان ها و شهرستان های مختلف این نقش را مورد استفاده قرار می دهند که هر یک دارای ویژگی های ویژه خود است؛ به گونه ای که در مناطق ریزباف این گل ها و بندها ظریف تر، کوچکتر و با تعداد رنگهای بیشتر و در برخی از مناطق دیگر مانند نائین طرح ها ظریف اما با تعداد محدود و کمتری بافته می شود.

احراری اضافه کرد: مشهد نیز از جمله مناطقی است که بخش عمده تولیدات آن با طرح و نقش افشان بافته و تولید می شود که از جمله آن میتوان به طرح افشان شاه عباسی که در مجموعه شرکت فرش آستان قدس رضوی بافته می شود یا طرح های افشانی که توسط تولیدکنندگان بخش خصوصی در شهرهای مختلف استان و بویژه شهر مشهد بافته می شود، اشاره کرد.

وی خاطرنشان کرد: طرح هایی که در مشهد بافته می شود در شماره های مختلف از 25 رج تا 80 رج بافته می شود که طبیعتا آنهایی که در رج شمارهای تجاری بافته می شود، دارای گل های درشت و رنگهای محدود است.

عضو انجمن علمی فرش ایران افزود: طرح افشان در سیر تکاملی خود تا دوره تیموری عمدتا به صورت هندسی و افشان هایی با اشکال هندسی بوده است. به شکلی که خطوط منحنی به تدریج در دوره تیموری مورد استفاده قرار می گرفت و سپس در دوره صفویان طرح افشان به عنوان یکی از زیباترین طرح های این دوره بشمار می رفته است؛ به گونه ای که افشان شاه عباسی در کارگاه های قالی بافی کرمان، اصفهان، تبریز، کاشان، نایین و مشهد با سبک و سیاق خود بافته میشده است.

احراری عنوان کرد: پس از آن در دوره قاجار کاربری این طرح بیشتر رواج یافت و امروز یکی از پرطرفدارترین طرح ها بویژه در بخش قالی های تجاری محسوب می شود که متاسفانه تولیدکنندگان فرش ماشینی این طرح را به صورت کاملا غیرقانونی و خلاف مصالح ملی فرش های دستباف برداشت کرده اند و متاسفانه این طرح در فرش های ماشینی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

وی ادامه داد: در اغلب کشورهایی که بازار فرش دست بافت بحساب می آید، فرش های افشان جایگاه ویژه ای دارد که در برخی مواقع به صورت تلفیقی با سایر طرح ها بافته و طراحی می شود.