محور دفاع مقدس یکی از اصلی ترین ظرفیت های گردشگری منطقه آزاد اروند است

میراث آریا/ براساس آخرین اخبار بدست رسیده، محور دفاع مقدس یکی از اصلی ترین ظرفیت های گردشگری منطقه آزاد اروند است.

جای جای خرمشهر و تمام کوچه ها و خیابانهای این شهر در دوران دفاع مقدس، صحنه مبارزه، رشادت ها و جانفشانی جمع کثیری از بهترین فرزندان این خاک و بوم بوده و بسیاری از این فضاها پس از پایان جنگ و دوران بازسازی این شهرستان، تخریب و دوباره سازی شد، با این حال، هنوز در قسمت هایی از شهر علائم و زخم های بسیاری حاکی از اصابت ترکش های فراوان روی ساختمان های شهر در آن دوران است.

یکی از کارهای رژیم بعث، نوشتن شعارها و بیانیه های خود روی دیوارهای ساختمان های شهر برای تضعیف روحیه نیروهای ایرانی بود که هم اکنون تعداد انگشت شماری نوشته از آن دوران مربوط به نیروهای بعث روی این دیوارها باقی مانده که یکی از معروف ترین این نوشته ها، جمله جئنا لنبغا به معنی آمدیم که بمانیم است که خوشبختانه با عنایت خداوند متعال و بسیاری از بهترین جوانان ایران، این اتفاق هیچگاه رخ نداد.

البته این جملات بعثی ها بی جواب نمی ماند، شهید بهروز مرادی از دانشجویان دانشگاه هنر اصفهان بود که در جبهه ایران کار فرهنگی انجام میداد و در زیر جملات عراقی ها و برای روحیه دهی به نیروهای خودی می نوشت آمدیم نبودید که متأسفانه امروز به غیر از تصاویر موجود هیچگونه نوشته ای از آن باقی نمانده است.

به منظور ثبت جانفشانی ها و رشادت های فرزندان این خاک و بوم، در شهریور 99 با تهیه پرونده ثبتی یکی از شاخص ترین نقاط باقیمانده از دوران دفاع مقدس از سوی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان خرمشهر و ارائه آن در کمیته ثبت آثار وزارت میراث فرهنگی کشور، آن محدوده شهری واجد شرایط ثبت معرفی و در ادامه در زمستان حکم ثبتی آن با عنوان شواهد باقیمانده از جنگ در دوران دفاع مقدس در کوچه بن بست یک خیابان دلگشا به استاندار خوزستان ابلاغ شد.

کوچه بن بست یک خیابان دلگشا شامل دو ساختمان دو طبقه و یک دیوار است که بر آن نوشته هایی از عراقی ها و نیر آثار و علائم بسیاری از اصابت ترکش حک شده است، این محدوده از خرمشهر پیش از آزادسازی شهر در دست عراقی ها بود و آنچه مسلم است نیروهای ایرانی برای بازپس گیری این محدوده و شهر، رشادت های بسیاری داشته اند و به عبارتی این کوچه یکی از شواهد بی مانند باقیمانده از آن دوران است.

براساس مطالعات صورت گرفته از سوی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان خرمشهر محور دفاع مقدس در کنار جاذبه های طبیعی، روستایی، تاریخی، وجود رودخانه های پرآب و بازارهای خاص یکی از اصلی ترین ظرفیت های گردشگری این منطقه است.

از همین رو، این اداره با آگاهی از ارزش های نهفته درخصوص آثار باقیمانده از آن دوران به شناسایی و تهیه پرونده ثبت ملی تعدادی این بناها اقدام کرد که خوشبختانه همه پرونده های ارسال شده مورد تأبید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور واقع شد و بناهای مدنظر ثبت ملی شد. در این میان، باید به این نکته نیز اشاره کرد که پرونده دو اثر به نامهای پل آزادی و ساختمان قدیم بندر خرمشهر از سوی خانم نجلا درخشانی پژوهشگر حوزه میراث فرهنگی به صورت افتخاری تهیه شدند و در نهایت این دو اثر نیز به ثبت ملی رسیدند.

پل آزادی خرمشهر با طول 616 متر و عرض هشت متر و پیاده رویی به عرض یک متر و بیست سانتیمتر، به لحاظ سوابق باقیمانده از جنگ، یکی از مکانهای خاطره انگیز ارزشمند برای بسیاری از رزمندگان است، این پل 61 ساله به عنوان آخرین سنگر مقاومت رزمندگان در دوران جنگ شناخته شده و یادگار دوران مقاومت 45 روزه است که سرانجام رژیم بعث در عملیاتی شبانه با کارگزاری مواد منفجره نیمی از پل را تخریب کرد تا نیروهای ایران نتوانند برای مبارزه با عراقی ها از سمت جنوبی شهر که هنوز در اختیار نیروهای ایرانی بود وارد شوند.

تصویر این پل در لحظه آزادی خرمشهر که جمع زیادی از نیروهای ایرانی روی آن قرار دارند و به شادی پس از پیروزی می پردازند، از تصاویر معروف باقیمانده از آن دوران است. نیمه تخریب شده این پل نیز بلافاصله پس از پایان جنگ بازسازی شد تا راه ارتباطی شمال و جنوب این شهرستان به راحتی برقرار شود.

ارزش های خاطره ای این اثر، اصلی ترین عاملی بود که این پل را واجد شرایط ثبت در فهرست آثار ملی قرار داد، این پل، تنها پلی در کشور است که سه تمبر یادبود برای آن در طول سالهای گذشته به چاپ رسیده است.

همچنین در چهارم مهر 99 و در هفته دفاع مقدس، حکم پرونده ثبتی یکی دیگر از بناهای باقیمانده از جنگ در این شهرستان با عنوان ساختمان قدیم بندر خرمشهر که در تابستان سال 99 ابلاغ شده بود در مراسمی قرائت شد که این اقدام در راستای همسوکردن همه ادارات این شهرستان برای حفظ آثار باقیمانده از جنگ به عنوان بخشی از مواریث این خرمشهر انجام شد.

اقدامات انجام شده از سوی اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خرمشهر طی سالهای اخیر درخصوص موضوع نگهداری آثار باقیمانده از رشادت های بهترین جوانان ایران از راه حفظ شواهد ملموس و ثبت آثار باقیمانده از دوران جنگ، خوشبختانه و با عنایت الهی به تهیه کتابی در مورد اهمیت حفظ این آثار، شناسایی 21 بنای ارزشمند و ثبت سه بنا در فهرست آثار ملی منجر شد.

نحوه حفاظت و قوانین حاکم بر آثار ثبتی باقیمانده از جنگ همانند نحوه برخورد با آثار تاریخی و قوانین حاکم بر این آثار است و به عبارتی هرگونه دخل و تصرف در این آثار جرم بوده و قانون برای کسانی که به این آثار آسیب وارد می آوردند، مجازات های سنگین را در نظر گرفته است.