نوروز و دید تازه ای از فارس سرفراز برای شیرازی ها
نوروز بهانه است. بهانه ای برای کنار هم بودن و به هم محبت کردن. برای سلام و تجدید عهد با طبیعت مهربان. بهار فرصت تازه حیات و یافتن شور زندگی است . بهار به روی هم لبخند زدن است. در این عید و نوروز مهمان همگردی شوید تا خصوصا برای سفر نوروزی برای شیرازی ها راهی استان فارس شویم و سفر به اطراف شیراز را با دیدی نو تجربه کنیم.
استان زیبا و دلفریب فارس برای سفر نوروزی برای شیرازی ها
استان فارس برای سفر نوروزی برای شیرازی ها، یکی از استان های ایران بوده که در جنوب کشور واقع شده است. آب و هوای استان فارس در نقاط مختلف این استان به سه گونه کوهستانی، معتدل و گرم تقسیم می شود. این استان با مساحتی حدود 122608 کیلومتر مربع چهارمین استان بزرگ و با جمعیتی معادل 4851274 تن چهارمین استان پرجمعیت ایران به شمار می رود. مرکز استان فارس شهر شیراز است. از دیگر شهرهای پرجمعیت این استان می توان به شهرهای مرودشت، جهرم، کازرون و فسا اشاره کرد. امروزه به جز فارسی زبان اقوام مختلفی نیز در این استان زندگی می کنند، از جمله لرها، قشقایی ها، عرب خمسه و لک. منابع مهم اقتصاد این استان بر پایه کشاورزی و دامداری، شهرک های مختلف صنعتی، پالایشگاه ها، صنایع پتروشیمی و نیروگاه های مختلف بنا شده است. استان فارس با وجود جاذبه های متعدد فرهنگی، تاریخی، طبیعی و مذهبی یکی از مراکز مهم گردشگری ایران هست. همچنین شماری از مراکز مهم دانشگاهی ایران نیز در این استان واقع شده است. فارس در کتیبه های هخامنشی به صورت پارسه و در نوشته های یونانی به شکل پرسیس آمده و فارس و فارسی شکل عربی شده پارس و پارسی هستند. مرکز استان فارس از آغاز حکومت های اسلامی یا به عبارتی دوران اسلامی شیراز بوده است. شهر شیراز در بین سال های 1347 تا 1357 محل برگزاری جشن هنر شیراز بود. این جشنواره، در زمان خود بزرگترین رویداد فرهنگی در نوع خود در سطح جهان بود. این رویداد با هدف تشویق هنرهای سنتی ایران و بالا بردن فرهنگ ایران تشکیل شده بود. همچنین این رویداد محلی بود، برای گرد آمدن بزرگترین هنرمندان سنتی و مدرن ایران و سراسر دنیا در رشته های مختلف هنری. سه توده هوایی موجود است: اول توده هوای مدیترانه ای که از روی دریای مدیترانه به سمت کوه های زاگرس می آیند و موجب بارش هایی به صورت برف و باران می شوند. دوم توده هوای سودانی که در فصل زمستان از مرکز کم فشار سودان شکل گرفته و با فعال شدن بر روی دریای سرخ، استان را تحت تأثیر قرار داده و باعث بارش در بیشتر نقاط استان می گردد. سوم توده هوای گرم عربستان که در فصل تابستان از سمت شبه جزیره عربستان به سمت استان وزیده و باعث گرما، ورود ذرات گرد و خاک به استان می شود. شهر شیراز، محل آثار دوران کهن ایران، با داشتن خاتم کاری، طلاسازی، و نقره کاری محل معتبری برای خرید سوغات در سفر به اطراف شیراز است.
آغاز سفر و شروع اتفاقات تازه برای سفر نوروزی برای شیرازی ها
شیرازی های عزیز این سفرنامه برای نوروز مخصوص شماست. می توانید در سفری 3 روزه زیبایی های فارس را ببینید و تعطیلات خود را در کنار دوستان و خانواده با هزینه کمتر سپری کنید. دیدنی های مورد بحث ما روستای قلات، شهر دیدنی پاسارگاد و بوانات هستند که در متن سفر به اطراف شیراز به آن ها پرداخته می شود. در سفر به اطراف شیراز برای کاهش هزینه ها از روش چادر زدن می توانید بهره بگیرید چون مدت این سفر کوتاه است. از شیراز که مرکز استان فارس است، راه می افتیم و اولین مقصد ما روستای قلات است. از شیراز از طریق بلوار کرمی، خیابان کلانتری، بلوار مدرس، جاده شیراز-بنرعباس، میدان الله، جاده شیراز-جهرم-لارستان، بزرگراه شیراز-سروستان، جاده کمربندی سروستان، جاده خاوران-سروستان، جاده سروستان-جهرم، کمربندی خاوران، جاده شیراز-جهرم، جاده فسا-جهرم، بلوار رهبری، جاده جهرم-حسین آباد-هکان و جاده هکان به روستای قلات می رسیم. مدت زمان این مسیر دو ساعت و پنجاه و سه دقیقه است.
روستای قلات و سفری متفاوت برای نوروز
قلات، نام روستایی برای سفر نوروزی است که در 36 کیلومتری شمال غرب شیراز و در منطقه ای باصفا و کوهپایه ای در کنار چشمه ای زیبا و درانبوهی از درختان و باغ های سرسبز قرار دارد. مردم این روستا برای نوروز با زندگی نیمه سنتی به کشاورزی، دامداری و باغداری و بعضی ها به کسب وکار و حرفه گیوه بافی مشغول هستند. گویش مردم این روستا بازمانده فارسی میانه جنوب غربی است. در این روستا بناهایی وجود دارد که قابل ضبط و حفظ بوده، از جمله کلیسای روستا که این کلیسا توسط میسیونرهای مذهبی بین دو جنگ جهانی اول و دوم ایجاد شده که دیوار خارجی آن در شرف تخریب است. از آثار به جامانده دیگر حمامی بوده که پیرمردان قدیمی معتقدند سعدی در آن استحمام کرده که آن هم در آستانه خراب شدن است. مردم این روستا مسلمان بوده و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. روستای قلات در ناحیه کوهستانی استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد. خانه های روستائیان به صورت پلکانی در دامنه کوه بنا شده و درختان بلندی آن ها را در برگرفته است. مصالح به کار رفته در خانه های قدیمی سنگ، خشت، گل، گچ و چوب و سقف آن ها نیز مسطح هست. برخی از خانه ها در یک طبقه و برخی دیگر در دو طبقه ساخته شده اند. گردو، بادام، انگور، انجیر، انار، زردآلو، آلو و گوجه سبز از محصولات باغی و فرآورده های لبنی مانند شیر، پنیر، کره و کشک نیز از محصولات دامی این روستاست. شیره انگور، رب انار و آبغوره از دیگر فرآورده های غذایی روستای قلات است. آبشارهای سه گانه روستای قلات که از میان صخره ها سرازیر می شود و از جاذبه ها و زیبایی های طبیعی روستای قلات به شمار می آیند. کشک پیاز، کشک گردو، عدسی، کله پاچه و آش رشته از غذاهای محلی رایج است. تفرجگاه های معروف شب شتری و چشمه انجیری در فصول بهار و تابستان با سرسبزی و طراوت جلوه خاصی می یابند و گردشگران بسیاری را به سوی خود جلب می کنند. آسیاب های آبی، گورستان قلات و نوع حجاری و حکاکی سنگ های آن، بازار قدیمی و سنگ فرش شده، قلعه قزل ارسلان و دیگر جاذبه های گردشگری روستای قلات در زمره ثروت های طبیعی و تاریخی روستا به شمار می روند. آبشار قلات از جاذبه های بکر و دیدنی این روستا برای سفر نوروزی است.
سفری به دل تاریخ کهن برای سفر نوروزی
پس از تفریح و گشت در روستای قلات برای سفر نوروزی و اقامت یک روزه راهی می شویم تا به پاسارگاد شیراز برویم. از روستای قلات از طریق جاده هکان، جاده جهرم-حسین آباد-هکان، بلوار رهبری، جاده فسا-جهرم، جاده شیراز-جهرم، جاده شیراز-جهرم-لارستان، کمربندی خاوران، جاده جهرم-سروستان، جاده خاوران-سروستان، جاده شیراز-بندرعباس، جاده خرامه-سروستان، دروازه کربالی، بلوار ملامحمد شفیع ارسنجانی، بلوار دکتر اسکندری، بلوار بسیج و جاده سعادت شهر-ارسنجان به پارسارگاد می رسیم که مدت این سفر نوروزی سه ساعت و چهل و پنج دقیقه است.
پاسارگاد دیدنی و تاریخی برای نوروز
شهرستان پاسارگاد، یکی از شهرستان های استان فارس است. مرکز این شهرستان شهر سعادت شهر است. جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال 1395 برابر با 30118 تن بوده است. پاسارگاد نام یک مجموعه آثار باستانی مشهور در منطقه بوده که مورد علاقه و توجه جهانیان به ویژه علاقمندان به میراث ملل هست. شهرستان پاسارگاد در میان دو رشته کوه از کوه های زاگرس واقع شده است. ارتفاع شهرستان از سطح آب های آزاد حدود 1700 متر است. این شهرستان از شمال به شهرستان خرمبید و آباده، از غرب به شهرستان اقلید و مرودشت، از جنوب به شهرستان مرودشت و از شرق به شهرستان بوانات و ارسنجان مشرف هست. نژاد مردم، آریایی و روستاهای آن از طوایف تاجیک، لر، کردشولی، ترک، عرب، علی شاقلی، میش مست، کلمبه، حنایی، ایل خاص و ابو موسی می باشند. دین مردم اسلام است و شیعه اثنی عشری هستند و به زبان های فارسی و تعداد اندکی به زبان های ترکی و عربی صحبت می کنند. این شهرستان برای سفر نوروزی، از لحاظ کشاورزی و دامداری یکی از مهمترین مناطق استان فارس بوده که بیش از 65٪ مردم به این شغل اشتغال دارند. وجود زمین های حاصل خیز با بیش از 23 هزار هکتار سبب تولید محصولاتی از جمله گندم، جو، ذرت، چغندر قند، صیفی جات، برنج کاری و حبوبات و 536 هکتار باغات و محصولاتی از جمله انگور، بادام، گردو و انار موجب رونق باغداری گردیده است. سوغات شهرستان انگور، کشمش، بادام، گردو، رب انار، آبغوره، شوریجات و حبوبات نیز هست. با توجه به مرتفع بودن، کوه های منطقه دارای آب و هوای مساعد است. یکی از ثروت های طبیعی منطقه جنگل ها و مراتع بوده که با معیشت عده ای از مردم پیوند خورده است. درختان تناور از جمله بنه و گیاهان دارویی و خوراکی و درختان مثمر علاوه بر سودهی از نظر بوم شناسی نقش حساسی را در منطقه ایفا کرده اند. در این شهرستان دیدنی به مرکز آن یعنی سعادت شهر می رویم و یک روز در اینجا اقامت داریم و از آرامگاه کوروش بزرگ، تل تخت (دژ داریوش) و باغ پاسارگاد دیدن می کنیم.
روز پایانی سفر و مقصد بوانات برای نوروز
بعد از یک روز اقامت در پاسارگاد به دل جاده می زنیم و راهی بوانات می شویم. از پاسارگاد از طریق بزرگراه سعادت شهر-صفاشهر و خیابان امام خمینی به بوانات می رسیم که مدت این مسیر یک ساعت و بیست و چهار دقیقه هست. مرکز این شهرستان، شهر بوانات است. جمعیت این شهرستان بر پایه سرشماری سال 1395 برابر با 50418 تن بوده است. در مورد واژه بوانات دو وجه نام گذاری وجود دارد. یکی بون به معنی بهره هست که بعدها با ات تازی جمع شد و دیگری بوان (بهشت) است که به مکان سر سبز دلالت دارد. زبان اکثر قریب به اتفاق مردم شهرستان بوانات فارسی بوده و لغات و اصطلاحات فراوانی در آن استعمال می شود که حاکی از اصالت این زبان است. معدود روستاهای کوچک به زبان عربی و روستای کوپان به زبان ترکی هم صحبت می کنند اما زبان اصلی کاربردی آنان، فارسی است. از دیدنی های این شهرستان به امامزاده بی بی مزایجان، امامزاده شاهزاده علی اکبر جیان، مسجد جامع سوریان، پل آجری سوریان، چهل چشمه، قنات نیم افراز، امامزاده شاهزاده ابوالقاسم، امامزاده شاه میرحمزه و تفریحگاه محمد حنفیه اشاره می کنیم. بعد از پایان سفر راهی شیراز می شویم تا دفترچه این سفر را ببندیم. از طریق بزرگراه سعادت شهر-صفاشهر، بزرگراه مرودشت-صفاشهر، بزرگراه مرودشت-سعادت شهر، بزرگراه شیراز-پارسه، آزادراه شیراز-مرودشت، بلوار امام رضا، بلوار شهدای حج و بلوار آزادگان به شیراز می رسیم که مدت این سفر به اطراف شیراز دو ساعت و چهل و چهار دقیقه است.
کلام پایانی
امیدواریم شیرازی ها با مطالعه این سفرنامه مجازی از سفر به اطراف شیراز لذت ببرند و نوروز را با شادی و خرمی به پایان برسانند.