میزبان اکسپو 2030 چه کشوری است؟

ایسنا/ بدنبال آخرین خبرهای بدست رسیده، این پرسش مطرح می شود که میزبان اکسپو 2030 چه کشوری است؟

پس از آغاز اکسپو 2020 دبی در نهم مهر سال جاری و رفت و آمدهای برخی شهروندان و مسئولان ایرانی، با این فرض که ژاپن میزبان اکسپو 2025 و روسیه میزبان 2030 است، سخنانی بیان شد. این در حالی است که میزبانی ژاپن برای اکسپو پیش رو (در شهر اوزاکا) درست بود اما درباره میزبانی اکسپو پس از آن هنوز تصمیم گیری نشده است. با این پیش فرض نادرست، بعضا در سخنرانی هایی هم نتیجه گیری هایی انجام شد، غافل از نادرست بودن پیش فرض ماجرا.

براساس مقاله میزبان اکسپو 2030 چه کشوری است؟ باید بدانید که جمهوری فدراتیو روسیه در حال حاضر یکی از پنج نامزد میزبانی اکسپو 2030 محسوب می شود و بر همین اساس میتوان گفت که در حال حاضر احتمال میزبانی روسیه برای این اکسپو، 20 درصد است؛ چرا که پنج کشور و پنج شهر، نامزدهای در حال رقابت برای میزبانی نمایشگاه جهانی اکسپو در سال 2030 هستند: روسیه (برای مسکو)، کره جنوبی (برای بوسان)، ایتالیا (برای رم)، اوکراین (برای اودسا) و عربستان سعودی (برای ریاض).

این روال کسب میزبانی اکسپوهاست که معمولا کشورهای نامزد میزبانی، طرح های توجیهی ابتدایی خود را به سازمان BIE به عنوان نهاد برگزارکننده و ناظر نمایشگاه های اکسپو جهانی ارائه می کنند. از این میان، چند طرح برای رقابت نهایی انتخاب می شوند، سپس طرح های توجیهی و در واقع گزارش امکانات و تمهیدات کشورها ارائه شده، درنهایت هم هفت سال مانده به اکسپو مزبور، در یک فرآیند انتخاباتی چند مرحله ای، کشور و شهر میزبان انتخاب می شود؛ دقیقا همان فرآیندی که برای میزبانی المپیک، جام جهانی و رویدادهای مشابه طی می شود.

مرحله بررسی پروژه های پیشنهاد شده برای اکسپوی جهانی 2030 هم در سالهای 2022 و 2023 برگزار می شود و هر نامزد یک پرونده دقیق ارسال و در واقع ارائه می کند. سپس BIE ماموریت های تحقیق را سازماندهی می کند و امکان سنجی و قابلیت اجراء هر پروژه نامزدی را ارزیابی می کند. کشور میزبان نمایشگاه جهانی 2030 درنهایت در سال 2023 توسط کشورهای عضو BIE که در یک مجمع عمومی گرد هم می آیند، براساس اصل "هر کشور، یک رای" انتخاب می شود؛ کما اینکه برای اکسپو تخصصی بین المللی سال 28-2027 نیز تاکنون ایالات متحده آمریکا (برای مینه سوتا) و اسپانیا (برای مالاگا) نامزد شده اند که در آینده ای نزدیک، شهر و کشور میزبان از میان این دو و نامزدهایی که بعدا اضافه می شوند، انتخاب می شود.

برای میزبانی همین اکسپو 2020 دبی هم که درنهایت به دلیل همه گیری بیماری کووید19 با یک سال تاخیر برگزار شد، پنج کشور تایلند، برزیل، روسیه، ترکیه و امارات متحده عربی نامزد بودند. البته چندی قبل از مجمع عمومی برای رای گیری انتخاب میزبان اکسپو 2020، کشور تایلند از میزبانی این رویداد جهانی انصراف داد. درنهایت، روز جمعه هشتم آذر 1392 (سال 2013 میلادی) در دور اول رای گیری در مجمع تشکیل شده در مقر BIE در پاریس که رقابت بین شهرهای ازمیر ترکیه، سائوپائولو برزیل، یکاترینبورگ روسیه و دِبی امارات متحده عربی بود، سائوپائولو با 13 رای درحالی که حداکثر آرا با 77 رای برای دوبی بود، از گردونه حذف شد.

در دور دوم، دبی 87 رای، یکاترینبورگ 41 رای و ازمیر 36 رای بدست آوردند که باعث شد ازمیر از گردونه رقابت خارج شود. در نهایت در دور سوم رای گیری، دبی با کسب 116 رای در مقابل 47 رای یکاترینبورگ، به عنوان میزبان «اکسپو» 2020 انتخاب شد.

اما چرا تصور برخی در ایران در این هفته ها اینگونه شده که روسیه میزبانی اکسپو 2030 را برعهده دارد؟ احتمالا راویان این خبر غیرموثق، تحت تاثیر تبلیغات محیطی پاویون روسیه در اکسپو دبی قرار گرفته اند. عرف است که برخی از میزبانان اکسپوهای آتی، در یک اکسپو مانده به انتخاب میزبان یا بعضا در تبلیغات محیطی کشور خود یا دیگر کشورها، نماد طراحی شده را برای اکسپو موردنظر به نمایش می گذارند. درست مانند نامزدهای انتخابات مجلس یا ریاست جمهوری که مثلا در تراکتهای تبلیغاتی می نویسند: «آینده ای بهتر با رئیس جمهور فلانی»! حال این نامزد ممکن است هیچگاه رئیس جمهور نشود.

همین کشور امارات نیز از یکی دو سال قبل از بدست آوردن میزبانی اکسپو 2020، در تبلیغات محیطی از جمله روی هواپیماهای خط هواپیمایی الامارات، با خط درشت، دبی را میزبان اکسپو 2020 معرفی می کرد؛ درواقع نوعی بیان تبلیغی اقناعی.

امسال هم گویا در کنار ژاپن که خود را در پاویونش در اکسپو دبی به درستی میزبان اکسپو 2025 معرفی کرده است، روس ها نیز از همین ادبیات تبلیغی اقناعی در پاویونشان در اکسپو دبی بهره گرفته، خود را آماده میزبانی اکسپو 2030 معرفی کرده اند. همین ادبیات تبلیغی باعث شده که برخی در ایران، روسیه را میزبان قطعی اکسپو 2030 بدانند؛ اتفاقی که ممکن است محقق شود، اما ممکن است که مانند میزبانی اکسپو باز هم برای روس ها به حقیقت نپیوندد.