بندر جاسک منطقه ای دیدنی و زیبا در استان هرمزگان است

میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، بندر جاسک منطقه ای دیدنی و زیبا در استان هرمزگان است.

شهرستان جاسک به مرکزیت شهر جاسک در غرب استان سیستان و بلوچستان و در فاصله 325 کیلومتری جنوب شرقی بندرعباس قرار دارد. این شهرستان از جهت شرق و شمال شرقی با سیستان و بلوچستان و کرمان و از شمال به شهرستان بشاگرد و از مننتهی الیه شمال غربی به شهرستان سیریک محدود می شود.

براساس مقاله بندر جاسک منطقه ای دیدنی و زیبا در استان هرمزگان است باید بدانید که این شهرستان در کرانه دریای عمان و شرق تنگه هرمز قرار دارد. شهر جاسک از آنجا که سه طرف آن را آبهای آزاد احاطه کرده، به صورت یک شبه جزیره درآمده است.

سواحل مکران در محدوده آب های ساحلی و اقیانوسی دریای عمان از ایستگاه های مهم و اصلی تجارت، اقتصاد و گردشگری ایران است و این منطقه از حوزه گواتر و پسا بندر چابهار آغاز و تا منطقه جاسک هرمزگان ادامه دارد.

نام این بندر به صورت های جاشک، کارپل، کفشک و... نقل شده است. در دوره هخامنشی به آن بدیس یا بادیس گفته می شده و بندری آباد و پر جمعیت بوده است. در دوران پارت ها و ساسانیان مرکز بارگیری کالا و دادو ستد و استراحت بازرگانان شناخته میشده است. انگلیسی ها در سال 1614 میلادی از آن به عنوان بندر تجاری استفاده می کردند. اولین تجارتخانه شرکت کمپانی هند شرقی در سال 1619 میلادی در جاسک تاسیس شد. در سال 1864 میلادی، انگلیس برای گسترش نفوذ و استحکام مواضعش، خطوط تلگراف و کابل زیر دریایی بین ایران و هند را در مسیر گوادر ـ جاسک ـ بندرعباس ایجاد کرد.

علاوه بر اهمیت این بندر به عنوان یک مرکز بازرگانی دریایی، در دوران بسیار قدیم یکی از کانون های معتبر آیین میترا بوده و معبدی به نام آناهیتا در آن باقی مانده است.

جمعیت و زبان

براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال 1395 جمعیت شهرستان جاسک 58 هزار و 884 نفر بوده است. اغلب مردم به زبان های فارسی، بلوچی، عربی و هندی آشنایی دارند. آنها از راههای کشاورزی، دامداری، صیادی و تجارت امرار معاش می کنند.

جاذبه های تاریخی و گردشگری

غار سادرمند مربوط به دوره ساسانیان تا دوران های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان جاسک، روستای گزدان واقع شده که در سال 1381 به شماره 6465 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. غار سادرمند در 30 کیلومتری شهر جاسک به شکل دو غار با دو دهانه واقع شده است. تاریخ ساخت آن روشن نیست، اما تکه سفال هایی که از اطراف غار بدست آمده، متعلق به دوران ساسانیان و اوایل اسلامی است که نشان دهنده ساختار پیش از اسلام است و تا دوران اسلامی کاربرد داشته است. این غار طولانی ستون های زیادی دارد و در گوشه های آن طاقچه هایی ساخته شده است.

برج سیاه و سفید از آثار بجای مانده از روزگار تسلط انگلیسی ها در جنوب ایران و مربوط به زمانی است که شبه قاره هند تحت نفوذ استعمار انگلستان قرار داشت. این بنا در واقع بخشی از تاسیسات گسترده ای است که انگلیسی ها به عنوان تلگرافخانه در جاسک بنا کردند. برج سیاه و سفید در سال 1381 به شماره 6769 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

گورستان جگین از دیگر آثار این منطقه است، این گورستان، مربوط به هزاره اول قبل از میلاد است و در بخش مرکزی روستای جگین در شهرستان جاسک واقع شده است. این گورستان در 15 کیلومتری شمال شرقی جاسک در محلی به نام سعادتمند در بالای یک کوه قرار دارد. این اثر در سال 1382 به شماره 10932 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

تلگرافخانه جاسک که مربوط به دوره صفوی است و در پایگاه نیروی هوایی جاسک واقع شده از دیگر آثار این شهرستان است. تلگرافخانه انگلیسی ها یکی از قدیمی ترین تلگرافخانه های ایران است. این بنا به عنوان اولین مرکز تجاری کمپانی هند شرقی در بندر جاسک ساخته شد که بعدها به تلگرافخانه تبدیل شد و به همین نام مشهور است. بر اساس منابع تاریخی اداره تلگرافخانه در سال 1286 در جاسک تاسیس شد و در سال 1295 دولت انگلیس گارد نظامی کوچکی برای مراقبت از تاسیسات فرستنده تلگراف در جاسک تشکیل داد. سال بعد فرماندهی نظامی انگلیس از باسعیدو به جاسک منتقل شد و سال 1309، اداره خطوط تلگراف انگلیس به دولت ایران تحویل داده شد. این بنا در سال 1385 به شماره 16269 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

قلعه شیرآهن مربوط به سده های میانی دوران های تاریخی پس از اسلام است و در شهرستان جاسک، بخش مرکزی دهستان کنگان، کمتراز 1 کیلومتری شرق روستای شیرآهن پایین واقع شده است. این اثر در سال 1385 به شماره 17371 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

جاذبه های طبیعی و گردشگری

سواحل زیبا و بکر یکی از مهمترین جاذبه های شهرستان جاسک است. منطقه حفاظت شده مجموعه جنگل های حرای گابریک که در سواحل جاسک قرار گرفته و 34 هزار هکتار مساحت دارد، از دیگر جاذبه های طبیعی شهرستان جاسک است. این مجموعه واقع در حاشیه خور سور گلمو خلاصی و خورهای حد واسط این دو در شرق شهرستان جاسک قرار دارند. پوشش گیاهی این مجموعه جنگل های حرا است. این جنگل یکی از زیباترین جاذبه های طبیعی بندر جاسک است که گردشگران زیادی را مجذوب خود کرد. این جنگل بطور دائم در معرض جزر و مد منظم آب دریا قرار دارد بطوریکه در زمان جزر، درختان از آب بیرون می آیند و درختان به صورت جزایری پراکنده نمایان می شوند و در موقع مد تمام جنگل زیر آب رفته و ناپدید می شود.

پرندگان زیبا و نادر از قبیل گیلانشاه، اگرت بزرگ در کنار پلیکان ها و فلامینگوها مناظر جالبی را پدید می آورند. در منطقه جاسک به درختان حرا «تمر» می گویند.

گل فشان های جاسک پدیده ای طبیعی است که بر اثر آن گل ولای از زیر زمین به شکل چشمه وار به سطح زمین می رسد و شکل ماهوری بخود می گیرد. گل فشانی یکی از عوارض ژئومورفولوژی و زمین شناسی است که از یک یا چند دهانه آتشفشانی تشکیل شده و بطور مداوم گل سردی از آن به خارج پرتاب و روان شده و با انباشته شدن روی هم، کم کم مخروط های کوچک و بزرگی را تشکیل می دهد. برخی معتقدند گل فشان پدیده ای مرتبط با فعالیت های آتش فشانی است، اما اغلب دانشمندان معتقدند این پدیده خاستگاه غیرآتشفشانی دارند.

گل فشان ها با دارا بودن پدیده های کم نظیر و متنوع، دارای پتانسیل بالایی از نظر جلب گردشگر با اهداف متفاوت گردشگری هستند. گل فشان ها با مناظر زیبا و بدیع خود، می توانند دیدنی های متنوع و تماشایی را برای گردشگران به نمایش بگذارند. گل فشان های روستای گتان جاسک یکی از جاذبه های طبیعی این منطقه است. این گل فشان ها در 80 کیلومتری شهرستان جاسک و در نزدیکی روستاهای گتان و توجک واقع شده اند. فاصله این گل فشان ها تا دریا حدود 500 متر و تا جاده آسفالته 15 کیلومتراست.

بهترین مسیر دسترسی به منطقه که امکان مشاهده هر 4 دهانه گل فشان را فراهم می سازد، مسیر بندرعباس ـ میناب ـ سیریک منتهی به روستای گتان پایین است که از محل روستای گتان تا گل فشان حوضچه مانند حدود 8 کیلومتر بوده و ماشین رو است و بعد از آن برای رسیدن به سه گل فشان دیگر باید مسیر تپه ماهورها را پیاده طی کرد که حدود 2 کیلومتر پیاده روی دارد.

جاذبه های زیر آب و صخره های مرجانی که در اطراف شبه جزیره جاسک به فاصله 10 تا 40 متر از ساحل دریا تا خلیج میدانی در شرق جاسک کشیده شده اند که عمق آب تا روی صخره در هنگام جزر بین 1 تا 3متر متغیر است، یکی دیگر از جاذبه های طبیعی این منطقه است، این دنیای زیر آب محل تجمع انواع ماهی ها و جانوران تماشایی دریایی است.

صخره های زیر آبی جاسک محل گشت و گذار غواصان بومی منطقه است که هر روز بر تعداد این گردشگران زیر آب افزوده می شود.

کوه های مریخی و مینیاتوری یکی دیگر از این موارد است، این کوه ها به دلیل شکل خاص و جذاب خود یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان جاسک بشمار می روند. کوه هایی که حاصل میلیون ها سال فرسایش است. به آن ها کوه های مریخی می گویند، چون شبیه کوه هایی هستند که در مریخ رصد شده اند. نام دیگر آنها به خاطر شکل خاص و تیغه ای اشان، کوه های مینیاتوری است.

کوه های مریخی در روستای پیوشک بخش لیردف ظرفیت بکر گردشگری در شهرستان جاسک بشمار می رود. این کوه ها در مسیر اصلی جاسک به سیریک نیز وجود دارند.

چشمه پوراف در 20 کیلومتری شرق جاسک و در ساحل دریا قرار دارد. این منطقه دارای جنگل حرای وسیعی است که مانند جزیره زیبایی در مقابل خور پوراف سر از آب بیرون کشیده و چشم اندازی دلپذیر خلق کرده است. این چشمه آب معدنی برای مردم بسیار قابل احترام و مقدس بوده و خواص درمانی دارند.

جاذبه های فرهنگی گردشگری

موسیقی در جنوب ایران از سابقه ای بسیار طولانی و کهن برخوردار است. ویژگی موسیقی محلی جاسک در حرکات ریتمیک و نمایشی آن است. از آنجا که مهاجران آفریقایی در برخی از بنادر و جزایر جنوبی کشورمان زندگی می کنند، ترانه های مردم این دیار از موسیقی بومیان آفریقایی نیز تاثیر گرفته است. در جاسک هم مانند اکثر نقاط ایران، موسیقی با زندگی مردم همراه و عجین است. در دریا در مراسم شادی یا عزا و در همراهی با آیین های مختلف نقش چشمگیری دارد. در گذشته تعداد خوانندگان و نوازندگان محلی بیش از امروز بوده و بیشتر در مراسم عروسی، ختنه سوری، مولودی خوانی و... گروه های موسیقی به اجرای نمایش نیز می پرداختند.

غذای محلی

در کناره های ساحل خلیج فارس و دریای عمان، قوت اصلی مردم از دریا تامین می شود، به همین دلیل بیشترین و بهترین غذاهای محلی منطقه جاسک نیز از فرآورده های دریایی تهیه می شود. قلیه ماهی، ماهی شوری، هواری ماهی از غذاهای محلی مردم این منطقه است.

صنایع دستی جاسک

صنایع دستی جاسک که نمادی از فرهنگ و طبیعت منطقه است و یکی از جاذبه های فرهنگی این منطقه محسوب می شود. بطور کلی صنایعی که در این منطقه فعال بوده اند و برخی از آنها هنوز کم و بیش رایج هستند، شامل لنچ سازی، رودوزی های سنتی، توربافی و گرگوربافی، حصیربافی، آهنگری سنتی و ساخت کاردهای بلوچی با غلاف های چوبی و نقره کوب و بافته های اداری می شود.