دژ داریوش در محوطه پاسارگاد در دسترس بازدیدکنندگان و گردشگران قرار گرفت

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، دژ داریوش در محوطه پاسارگاد در دسترس بازدیدکنندگان و گردشگران قرار گرفت.

پایگاه میراث جهانی پاسارگاد اعلام کرد: تاکنون دسترسی به بقایای معماری تل تخت از طریق مسیری سنگلاخی در دامنه تپه و با دشواری و مشقت امکان پذیر بوده است. همین مسأله، خیل عظیمی از گردشگران را از موهبت بازدید اثر و مشاهده دشت زیبای پاسارگاد از بلندای تپه محروم ساخته است.

اندیشه اجرای یک مسیر بازدید مطمئن و درخور که علاوه بر تسهیل رفت و آمد عموم، موجب حفاظت بهتر پلکان تاریخی ارزشمند این اثر را نیز فراهم کند، از مدت ها پیش در دستور کار پایگاه میراث جهانی پاسارگاد قرار داشته است. طرح اجرایی این مسیر بازدید پیش تر در شورای فنی پارسه - پاسارگاد به تایید و تصویب اعضا رسید.

جدا از اینکه در سراسر مسیر، هیچ گونه آثار تحت الارضی وجود ندارد، میتوان از برگشت پذیری و بر هم نزدن وضعیت توپوگرافی تپه تا تخت به عنوان دو شاخصه مهم اجرایی این طرح یاد کرد.

عملیات ساخت این مسیر پلکانی شکل به طول 130 متر و عرض 7.1 متر با اسکلت فلزی و رویه چوبی از آبان سال گذشته آغاز شد و پس از 11 ماه، در مهر 1400 به بهره برداری رسید.

تل تخت در فاصله 2300 متری شمال شرق آرامگاه کوروش در محوطه پاسارگاد بر بلندای تپه ای طبیعی ساخته شده و نزدیک به دو هکتار وسعت دارد. ارتفاع تختگاه از کف دشت 50 متر است که پس از صاف کردن قسمتی از تپه، تختگاه را به صورت مصنوعی روی آن ایجاد کرده اند.

برای ساخت تختگاه از سنگ های زیادی استفاده شده که شامل دو گونه سنگ سفید مرمرنما و سنگ ماسه ای کبودرنگ است. دیواره بیرونی تختگاه از 20 ردیف سنگ آهکی بزرگ مرمرنما بنا شده و نمای تل تخت را تشکیل می دهد.

تل تخت در زمان ایران باستان به عنوان بنایی تشریفاتی و مذهبی مورد استفاده قرار می گرفت و پادشاهان هخامنشی از این بنا با ساخت دژ و برج و بارو حفاظت می کردند.

داریوش بزرگ، سومین پادشاه هخامنشی پس از به قدرت رسیدن، علاوه بر ساخت تخت جمشید در مرودشت، برخی اقدامات دیگر نیز در پاسارگاد انجام داد که از آن جمله تغییر کاربری بنای باستانی تل تخت در شمال پاسارگاد از یک بنای تشریفاتی به دژی مستحکم با وسعت دو هکتار بود.

کاوش های باستان شناسی تایید می کند که تختگاه دارای قسمت های مختلف بوده است. پیرامون آن را برج و باروی خشتی فراگرفته که آثاری از آنها هنوز وجود دارد. اتاق هایی برای اقامت سربازان و نگهبانان، آب انبار، حمام و سیستم جمع آوری آب باران، قسمت هایی از ساختار تختگاه را تشکیل داده است.

این کاوش ها همچنین نشان می دهد که تل تخت آثار چهار دوره تاریخی را در خود جای داده است:

آثار دوره نخست مربوط به دوره پادشاهی کوروش و ساخت دیواره های صفه و پلکان ورودی است.

آثار دوره دوم مربوط به سالهای 500 تا 280 پیش از میلاد، یعنی از زمان سلطنت داریوش هخامنشی تا آخر سلطنت سلوکوس اول است. در دوره داریوش، دژی محکم با دیوارهای آجری و خشتی روی محوطه بنا شده و تغییراتی در مجموعه بالای صفه به وجود آورده اند، مثلاً دیوار بلندی از خشت با 15 برج در اطراف صفه ساخته اند.

آثار دوره سوم بین سالهای 280 تا 180 پیش از میلاد، یعنی از زمان سلطنت آنتیوخوس اول تا زمان سلطنت آنتیوخوس چهارم ایجاد شده و دوباره تغییراتی در اتاق ها و راهروها داده شده است. به احتمال زیاد پاسارگاد در این دوره، در دست پادشاهان محلی فارس به نام فرترکه بوده است.

پس از یک دوره بلندمدت فراموشی، آثار دوره چهارم مشاهده می شود که مربوط به سده های آغازین اسلامی است و نشان می دهد که دوباره این بخش مورد استفاده قرار گرفته و پس از آن دوباره متروک شده است. این بنا در دوره اسلامی به تخت سلیمان معروف بود.