خانه های خوابگاهی ژاپنی ها در تایوان پس از جنگ داخلی دوباره مورد توجه قرار گرفته اند

میراث آریا/ براساس اخبار واصله، خانه های خوابگاهی ژاپنی ها در تایوان پس از جنگ داخلی دوباره مورد توجه قرار گرفته اند.

این روزها ساکنان اصلی این خانه ها، کلونی بزرگی از گربه ها هستند که با غذاهای باقی مانده که همسایه ها برایشان می آورند، روزگار می گذرانند، اما یک قرن پیش این ساختمان ها خوابگاهی برای کارمندان دولت استعماری ژاپن بودند که در آن زمان بر تایوان حکومت می کرد.

ساختمان هایی کم ارتفاع که با نرده های فلزی و زنجیره ای محصور شده اند و چندان هم شبیه به هم نیستند. بسیاری از سازه های چوبی این ساختمان ها تقریبا بطور کامل به سمت داخل فرو ریخته اند، در حالیکه درختان انگور از پنجره ها و شکاف های سقف هایی که زمانی کاشی کاری شده بودند، بیرون زده اند.

این مجتمع خانه های خوابگاهی خاص در مرکز تایپه، کارمندان اداره راه آهن را در خود جای داده بود؛ اما هزاران خوابگاه دیگر درست مانند آنها در سرتاسر تایوان برای افسران پلیس، اساتید دانشگاه و سایر کارمندان دولتی بین سالهای 1895 تا 1945 ساخته شد.

تصمیم گیری در مورد احیا و نگهداری یا تخریب این ساختمان ها که بسیاری از آنها اکنون در معرض تخریب عمیقی هستند، یک چالش طولانی برای دولت کنونی تایوان و همچنین سایر موسسات مانند دانشگاه ملی تایوان بووده است. این املاک وسیع شامل 120 سازه چوبی مربوط به دوران حکومت ژاپن بر تایون است.

طبق روایت های رسمی، دولت تک حزبی تایوان به رهبری کومینتانگ تا چندین دهه این خانه ها را یک انحراف تاریخی و لکه ننگی برای کشور می دانست. هنگامیکه کومینتانگ پس از پایان جنگ جهانی دوم وارد تایوان شد و جمهوری چین را دوباره تأسیس کرد، مردم آن را یک راه حل موقت می دانستند، اما آنها از اینکه فرهنگ ژاپنی عمیقاً در تایوان نفوذ کرده بود، وحشت کردند.

بنابراین آنها به پاک کردن تمام آثار گذشته پرداختند: تغییر کاربری زیارتگاه های شینتو به «زیارتگاه های شهدا»، تخریب بناها و تغییر نام شهرها و خیابان ها و هر کار دیگری که از دستشان برمی آمد. تأثیر کومینتانگ بر جامعه تایوانی فراتر از این هم رفت و استفاده از زبان ژاپنی، زبان های بومی و گویش هوکین تایوانی را در مدارس ممنوع کرد و همچنین بسیاری از نخبگان ژاپنی زبان را از بین برد.

در تلاش برای اسکان ارتش چیانگ کای شک و میلیون ها پناهنده که از چین فرار کرده بودند، بسیاری از خوابگاه های استعماری سابق به «دهکده های وابسته به ارتش» تبدیل شدند و تا زمانیکه مشکلاتشان حل نشد، مورد استفاده قرار گرفتند.

آنچه کومینتانگ اجازه نداد این بود که این خانه ها با وجود قدمت و ویژگی های بارز معماری سنتی ژاپنی، قاب های چوبی کم ارتفاع با سقف شیروانی و کاشی کاری های خاص، به عنوان «مکان های تاریخی» در نظر گرفته شوند. این اجازه فقط به ساختمان های متعلق به دوران امپراطوری هان داده شد.

شو می هوانگ، یکی از محققان چینی می گوید: پیش از اینکه مفهوم حفاظت از میراث رایج شود، بیشتر این خانه ها تا زمانی که بسیار قدیمی و از کار افتاده بشوند، بطور مداوم به عنوان دفاتر یا محل سکونت کارکنان مورد استفاده قرار می گرفتند و سپس مجبور شدند آنها را در اواخر دهه 1990 خراب کنند.

دهه 1990 زمانی کلیدی برای تایوان بود که با ظهور حکومت دموکراتیک، مردم عادی بالاخره می توانستند به گذشته چندقومیتی جزیره بازگردند، که نه تنها شامل دوران حکومت ژاپن، بلکه تاریخ بومی آن و تاریخ اولیه آن نیز میشد.

این جنبش نقطه مقابل روایت تاریخی کومینتانگ بود که تایوان را در مدار 5 هزار سال تاریخ چین قرار داد. یوشیهیسا آمائه، دانشیار مؤسسه تحصیلات تکمیلی مطالعات تایوان در دانشگاه چانگ کریستین گفت: نیم قرن حکومت استعماری ژاپن که قبلاً توسط کومینتانگ به عنوان یک «ننگ ملی» در نظر گرفته میشد، اکنون به شیوه مثبت و جدیدی تفسیر می شود.

تغییر نگرش در بازنویسی قانون حفاظت از میراث فرهنگی تایوان در سال 2000 به منظور گسترش تعریف «ساختارهای تاریخی» و مهمتر از آن، تقویت گسترده اماکنی که می توانند برای بودجه دولتی درخواست کنند، آشکار است. به گفته هوانگ، تعداد ساختمان های متعلق به دوران ژاپن که به عنوان دارایی های تاریخی تعیین شده اند، از 17 ساختمان در سال 1997 به 850 ساختمان در یک دهه بعد افزایش یافتند.

برخی از اولین پروژه های حفاظتی در مقیاس بزرگ موفقیت بزرگی داشتند، مانند چایخانه ویستاریا در تایپه یا خانه چوبی به سبک ژاپنی از دهه 1920 که زمانی محل ملاقات فعالان دموکراسی در دوران حکومت نظامی بود. پس از بازسازی گسترده و تعیین شدن وضعیت میراث، هم اکنون با تبلیغاتی که در اینستاگرام صورت گرفته، این منطقه به یک کانون گردشگری تبدیل شده است.

در حالیکه سایر ساختمان های چوبی ژاپنی به موزه یا مراکز فرهنگی تبدیل شده اند، سرنوشت بسیاری دیگر هنوز مشخص نشده است. پردیس سرسبز NTU شامل حدود 28 ساختمان میراثی است که قبلاً برای حفاظت در نظر گرفته شده اند، اگرچه تعداد بیشتری نیز در دست بررسی هستند.

لویی جی، استاد مهندسی عمران و معاون رئیس جمهور در امور عمومی در NTU گفت: تامین بودجه می تواند یک چالش بزرگ باشد، زیرا دانشگاه های تایوانی کمک هزینه های تحصیلی هنگفتی به مانند فارغ التحصیلان غربی را دریافت نمی کنند. بسیاری از خانه ها نیاز به تعمیر یا بازسازی دارند، اما به دلیل کمبود بودجه باید آنها را رها کنیم، بنابراین کار زیادی نمی توانیم انجام دهیم. ما می توانیم حداقل تغییرات را به سرانجام برسانیم اما این کار نمی تواند همیشگی باشد.

او در ادامه گفت: یک بازسازی کامل می تواند بیش از 718هزار دلار هزینه داشته باشد که تقریباً نصف قیمت یک آپارتمان دو خوابه در تایپه است و اغلب شامل تخصیص بودجه از جاهای دیگر است. روند نوسازی نیز طولانی است، زیرا ساختمان باید توسط کارشناسان منصوب شده توسط دولت بررسی و سپس توسط یک کمیته مشترک تایید شود.

در بسیاری از موارد، ساختمان های بازسازی شده تقریباً بطور کامل با مصالح جدید بازسازی می شوند، اگرچه معماران سعی می کنند از روش های ساخت و ساز سنتی چینی و ژاپنی استفاده کنند، زیرا نقشه های تاریخی و نقشه های ساختمانی را دنبال می کنند و کار را براساس آنها پیش می برند.

در تایپه، بسیاری از ساختمان های چوبی ژاپنی که زمانی در حومه شهر قرار داشتند، همچنان باقی مانده اند، اما با گسترش شهر، اکنون در مناطق مجلل مرکزی ماننددان و ژانگ شان واقع شده اند. خوابگاه های متروکه راه آهن که محل اقامت گربه ها است، از یک طرف توسط یک بزرگراه و از سوی دیگر توسط چندین ساختمان لوکس احاطه شده است.

شاید با درک این موضوع که همه ساختمان ها نمی توانند موزه شوند، دولت تایوان به اجاره دادن آنها به شرکت های خصوصی روی آورده است تا هزینه های تعمیر و نگهداری و بازسازی را جبران کند. نمونه های موفق شامل رستوران ها و کافه هایی است که توسط شرکت فرهنگی و خلاق ArtGo اداره می شوند.

پس از اجاره محل اقامت سابق ژنرال سان لی جن از وزارت دفاع، ArtGo این ساختمان را که در سال 1905 توسط معمار ژاپنی موریاما ماتسونوسوکه ساخته شد، به یک رستوران موفق در سال 2017 تبدیل کرد. اخیراً این شرکت یک پادگان پلیس در نزدیکی تائویوان را از سه افسر سابق اجاره کرده بود. اکنون آن را به یک کافه، مرکز نمایشگاه و سالن اجتماعات تبدیل کرده است.

جونگ لی، مدیر بخش بازاریابی ArtGo گفت: ما توانستیم هر دو ساختمان را اجاره کنیم، زیرا دولت قبلاً بازسازی های ساختاری گسترده ای را انجام داده بو. بدون این بازسازی ها اجاره کردن و احیای این ساختمان ها غیرممکن بود.

او گفت: من فکر می کنم دولت تایوان در ده سال گذشته این موضوع را جدی تر گرفته است، اما بسیاری از شرکت های بخش خصوصی ممکن است در مورد سرمایه گذاری در این نوع پروژه ها مردد باشند، زیرا کسب درآمد از این مکان ها چندان ساده نیست. آنها از این نوع ساختمان های قدیمی می ترسند. برای نگهداری از آن باید پول زیادی خرج کرد و طی پنج سال آینده عایدی نخواهد داشت.

هنگامیکه ArtGo مجبور بود برای حفظ اجاره نامه خود به شروط بیشتری پایبند باشد، رستوران ها و کافه ها در اواخر بهار به دلیل COVID-19 تعطیل شدند. در این موقع موجر بودن دولت امتیازی مثبت بود. برخلاف سایر کافه داران، آنها مجبور به پرداخت اجاره بها در زمان تعطیلی نبودند.

با این حال، لی گفت که برای پروژه بعدی خود به دنبال یک بنای میراثی از دورانی دیگر است تا خود را از مجموعه جدا کند، تا مبادا بازار از میراث ژاپنی اشباع شود. او گفت: 2800 مورد از ساختمان های ژاپنی قدیمی در تایوان باقی مانده است و دولت هم در تلاش است تا این ساختمان های ارزشمند را حفظ کند.

هوانگ گفت: «با این حال، برای بسیاری از تایوانی ها، این ساختمان ها نمایانگر یک «هویت حکومت ائتلافی تایوانی» هستند که در آن نفوذ فرهنگی ژاپن «به عنوان یک عنصر خارجی که فرهنگ چینی را تضعیف می کند» تلقی نمی شود، بلکه بخشی از هویت پیچیده تر برای دموکراسی موج سوم است.

اما هوانگ هشدار داد با استقبال از گذشته تایوان، مردم نباید بیش از حد آن را به عنوان ایده آل در نظر بگیرند. مردم دوران ژاپن در تایوان را به دلیل حکومت نظامی که پس از آن بوجود آمد، به خوبی به یاد می آورند، نه به دلیل برتری ذاتی فرهنگ یا حکومت ژاپن.

در حالیکه ژاپنی ها کارهای زیادی برای بهبود زیرساخت های تایوان انجام دادند و در میان مستعمرات آسیایی خود مسلماً با این کشور بهترین رفتار را داشتند، چینی های قومی همیشه رتبه دوم را در سیستم حکومتی وحشیانه و قوم گرای امپراطوری داشتند. وضعیت بومیان تایوانی هم چندان مناسب نبود.

او در ادامه گفت: عیب پوشی و احساس تعلق خاطر نسبت به گذشته استعماری این خطر را دارد که جامعه تایوانی که مشوق تنوع فرهنگ بالاست، به تفکر راست گرایی در ژاپن تحت دولت آبه نزدیک شود. آنها این تفکر را دارند که ژاپن خوب است و باید بیشتر به خود افتخار کند، و نگرش جامعه تایوانی نسبت به فرهنگ این کشور هم به بالنده شدن این تفکر کمک کرده است.