تنها موزه خصوصی چاپ ایران هنوز جایی برای نمایش ندارد

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، تنها موزه خصوصی چاپ ایران هنوز جایی برای نمایش ندارد.

خانه به دوشی تنها موزه خصوصی چاپ ایران

جز موزه چاپ و کتابت مجلس شورای اسلامی، وعده راه اندازی چند موزه چاپ دیگر در شهرهای تبریز، ارومیه و همدان داده شده که قدمت وعده ایجاد موزه چاپ در تبریز از سایرین بیشتر است. سال 97 اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان شرقی خبر داد که موزه چاپ و تعلیم و تربیت تبریز راه اندازی می شود، سه سال از آن روزها گذشته و هنوز از این موزه خبری نیست.

سیدرضا سیدشریفی، موزه دار موزه چاپ تبریز درباره این تاخیر طولانی و خلف وعده گفت: دبیرستان فردوسی تبریز با قدمت بیش از یکصد سال، مکانی است که برای این موزه درنظر گرفته شده اما بعد از گذشت سه سال و چندصد میلیون تومان هزینه، فقط 20 درصد این دبیرستان مرمت شده و بنا هنوز به موزه تحویل داده نشده است؛ در حالیکه قرار بود شش ماهه مکان موزه را آماده کنند و تحویل بدهند.

این موزه دار ادامه داد: موضوع راه اندازی موزه چاپ در شهر تبریز تقریبا از سال 1395 مطرح شده است. اداره کل آموزش و پرورش شهر تبریز قصد داشت دبیرستان تاریخی فردوسی را به موزه تعلیم و تربیت تبدیل کند، اما شش سال از آن ایده گذشت و نتوانست کاری انجام دهد. ما پیشنهاد کردیم موزه چاپ، نشر و تعلیم و تربیت را در همین مکان راه اندازی کنیم. سال 1397 تفاهم نامه آن بسته شد، اما موزه هنوز باز نشده است.

سیدشریفی افزود: سال 97 حدود 500 میلیون تومان از محل بودجه رویداد تبریز، پایتخت گردشگری 2018 به مرمت دبیرستان تاریخی فردوسی اختصاص دادند، پیشنهاد کردیم آن بودجه را به ما بدهند تا خودمان دبیرستان را مرمت و مکان موزه را آماده کنیم، قبول نکردند. حتی پیشنهاد کردیم دولت زمینی را به قیمت پایین تر به ما بفروشد و خودش ساختمان موزه را مطابق استانداردهایی که مدنظر دارد، بسازد. این را هم قبول نکردند. حتی پیگیری کردیم که مشمول ماده 22 واگذاری طرح های دولتی به بخش خصوصی شویم که آن را هم واگذار نکردند.

او با اشاره به آسیبی که متوجه آثار موزه چاپ است، گفت: موزه چاپ مثل اسکناس نیست که سبک و قابل نگهداری در مکانی کوچک باشد. دستگاه های سنگین چندتنی خریداری شده که مدتهاست در انبار نگهداری می شوند. آقای رشید کفیلی، مجموعه دار صنعت چاپ که سال 96 مجوز این موزه را گرفت، اشیای آن را طی 30 سال جمع آوری کرده که اگر در مکان مناسب و استانداردی قرار نگیرند، صددرصد آسیب می بینند.

سیدشریفی با اشاره به جایگاه تاریخی شهر تبریز در صنعت چاپ و ضرورت راه اندازی موزه ای به همین منظور اظهار کرد: دو مقطع تاریخی برای ورود دستگاه چاپ در ایران وجود دارد؛ زمانیکه عباس میرزا با توجه به استقرار حکومتش در شهر تبریز با هدف تعلیم و تربیت و رفع عقب ماندگی های علمی، نخستین دستگاه چاپ را وارد ایران و شهر تبریز کرد و اولین چاپخانه برای کتابت آثار فارسی و نشر روزنامه راه اندازی شد. مقطع زمانی دیگر در دوره ایلخانیان بوده که برای اولین بار در شهر تبریز به چاپ پول مبادرت کردند، پولی به نام «چاو» که نخستین چاوخانه هم در همان دوران در همین شهر بنا شد. در هر دو دوره چاپ با نام تبریز گره خورده است، باید سال ها پیش چنین موزه ای در شهر تبریز می داشتیم.

شریفی اضافه کرد: موزه بخشی از فعالیت های ما بود. ما درحال راه اندازی پایگاه مطالعاتی و تحقیقاتی چاپ و نشر در کنار آن نیز بودیم. تاریخ چاپ و کتابت در ایران پراکنده و متاسفانه، بسیاری از مدیران درباره این موضوع اطلاعات دقیقی ندارد. مثلا سال گذشته که با بحران کاغذ روبه رو شدیم، رئیس جمهور به همه کارخانه های کاغذسازی بخشنامه کردند با تمام ظرفیت کار کنند، درحالیکه خوراک کاغذ، درخت است. این یعنی جنگل ها را تخریب کنیم. ما در پایگاه ملی مطالعات روی چنین مباحثی تحقیق می کنیم و نتیجه را در اختیار مدیران می گذاریم.

او با اشاره مشکلات موزه داران خصوصی اظهار کرد: در شهر تبریز شاید حدود 30 مجموعه دار خصوصی وجود داشته باشند که آثاری در حد موزه های ملی داشته باشند، اما مورد بی توجهی قرار گرفته اند و هیچ کمکی برای نمایش مجموعه های ارزشمند آنها نمی شود. درحالیکه میراث فرهنگی آذربایجان شرقی خودش در چند ساختمان تاریخی مستقر شده و حدودا 10 ساختمان دیگر را در دست مرمت دارد که همه آنها خالی مانده اند. افتخار میراث فرهنگی استان، مرمتِ همزمان 100 بنای تاریخی است؛ کاری غیرممکن و تعجب برانگیز. وقتی هم که بازار تبریز آتش گرفت، کل بودجه آن مرمتها را که شاید اندازه سه سال باشد صرف احیا و مرمت بازار کردند. دیگر بودجه ای نماند که به بقیه برسد.

شریفی گفت: این کرونا نیست که به موزه های خصوصی آسیب زده، ضعف مدیریت بوده که سنگ بزرگ سر راه شده است. موزه هنرهای معاصر تبریز که قرار بود در پارک بزرگی ساخته شود بعد از گذشت پنج سال فقط 16 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. مرمت یک دبیرستان را پس از سه سال نتوانسته اند تمام کنند.