اظهارنظر رامین ناصرنصیر درباره بازیگرانی که به شبکه ماهواره ای پیوستند + عکس
تسنیم/ رامین ناصرنصیر درباره اینکه چرا سریال های رمضانی مثل گذشته نیستند، گفت: این سؤال را باید از مدیرانی پرسید که سریال سفارش می دهند؛ حتماً بدسلیقگی می شود.
بخش هایی از صحبت های رامین ناصرنصیر را مرور می کنیم.
در مجموعه "کلبه عموپورنگ" نقش بُزی را دارید که به زبان اسپانیایی مسلط است؛ از این نقش و کاراکتر بگویید.
پیشنهاد آقای درویشعلی پور (کارگردان) بود؛ چون شخصیت بُز داستان شان کتاب خوان، دنیا دیده و سفر کرده است، از این جهت خواستند این تسلط در زبان اسپانیایی را در شخصیت پردازی اجرا کنم. چون می دانستند زبان می دانم و تجربه ترجمه کتاب داشتم؛ پیشنهاد کردند از این مقوله و کارکرد برای این نقش و شخصیت استفاده کنم.
گفتید ترجمه؛ کتابی به تازگی منتشر شده به نام "مهمان انقلاب" خاطرات گروگان آمریکایی به نام کاترین کوب (ماجرای لانه جاسوسی) که خیلی برایم قابل توجه بود...
به هر حال اهل مطالعه کردنم. مترجم حرفه ای نیستم؛ چون مترجم حرفه ای به کسی اطلاق می شود که شغلش ترجمه کردن باشد و براساس معیارهای سفارش دهنده پیش برود. اما من برای خودم سِیر مطالعاتی دارم و یکسری از کتاب هایی را که جذاب است و احساس می کنم برای طیف گسترده تری از مخاطبین قابل توجه باشد برای ترجمه انتخاب می کنم.
هرگز فکر نکردم مترجم این کتاب جایزه برده و به سراغ سفارش دهنده بروم، معیار ترجمه فقط توجه مخاطب و جذابیت آن کتاب بوده است. کتاب هایی که ترجمه کردم آن قدر به لحاظ سبک و موضوع متنوع اند که کنار هم قرار می گیرند بی ربط به نظر می رسد. وجه مشترک شان این بوده که به هنگام مطالعه برایم جذابیت داشتند و در نتیجه انتخابشان کردم.
اگر درباره این کتاب بخواهم نکته ای بگویم مقوله جالب و تعیین کننده ای در تاریخ معاصرمان به شمار می رود. به خصوص برای نسل جدید که آن روزها نبودند و در جریان خیلی از اتفاقات نیستند. همه از زاویه دید این طرفی ها به ماجرا نگاه کرده اند و کتاب هایی مثل "تسخیر" هم منتشر شده است اما انصاف این است روایت های هر دو طرف را بشنویم؛ بنابراین کتاب مهمی به نظرم رسید که می تواند برای مخاطب جذاب باشد.
در سینما، تئاتر، تلویزیون و نمایش خانگی کار کردید، فارغ از بدحسابی برخی از تهیه کنندگان که بارها گلایه خود شما را هم به همراه داشته، چه اتفاقات دیگری شما را ناراحت می کند و به آن مسائل انتقاد دارید؟
آن چیزی که از همه ناراحت کننده تر است، به نظر می رسد عرصه فرهنگ خیلی به حال خودش رها شده و هیچ گونه سیاستگذاری از هیچ جهت صورت نمی گیرد. نه از جهت برنامه ریزی بلندمدت و نه از جهت حمایت هایی که باید از تولید فرهنگی و هنرمند جماعت بشود؛ همه مغفول باقی مانده اند و در برهوتی به حال خودش رها شده و طبیعتاً وقتی رها می شود، چون به خصوص سینما و کار نمایشی یک طرف آن کار هنری و یک طرف دیگر به اقتصاد ربط پیدا می کند، وقتی رها می شود جنبه اقتصادی آن غالب می شود.
بنابراین اصلی ترین یا تنهاترین معیار تولید آثار نمایشی همین توجه مستقیم به اقتصاد است. بسیار می شنویم که می گویند کدام کار می صرفد بسازیم! این رویه باعث می شود هرچه جلوتر می رویم کار ما از جنبه های فرهنگی خالی تر می شود. تا جایی که وقتی به گذشته نگاه می کنم؛ زمانی که این حرفه را برای آینده ام انتخاب می کردم صادقانه بگویم چنین چشم اندازی را نمی دیدم.
به این نکته فکر می کردم که می خواهم کار هنری بکنم؛ به این معنا که از طریق فعالیت هنری در سرنوشت جامعه ای که در آن زندگی می کنم شریک باشم. یک اندیشه و تفکری را به وجود بیاورم؛ الان خیلی به ندرت از این جنس تولید هنری داریم و متأسفانه بیشتر تابع بازار شده و آن هم سطحی ترین و نازل ترین سلیقه ای که در بازار هست را می بینیم؛ یا به قابِ تلویزیون می آید، یا روی پرده سینما و پلتفرم های اینترنتی می نشیند.
مقصر کیست؟
پیچیده است و در یک جمله نمی توان جواب آن را داد. مقصر شاید در وهله اول فقدان نگاه بلندمدتی باشد که در فرهنگ و هنر ما وجود ندارد در وهله بعدی اصلاً فرهنگ جدّی گرفته نمی شود. برخلاف همه شعارهایی که داده می شود، در عمل نمی بینیم که فرهنگ به شکل زیربنایی دنبال شود. وقتی به عرصه فرهنگی زیربنایی نگاه نشود نه برنامه ریزی وجود دارد و نه مدیریتی! وقتی شرایط کشور به سمتی حرکت کند که مشکلات اقتصادی بر آن غالب شود این فرهنگ حتی از سبد مصرفی سرگرمی خیلی از خانواده ها هم خارج می شود. چه برسد به اینکه بخواهیم خیلی جدّی تر از سرگرمی، به آن نگاه کنیم.
بنابراین تا حرف بزنیم با این جواب مواجه می شویم که مردم نان ندارند بخورند... اما به هر حال هیچ جامعه ای به پیشرفت نرسیده مگر اینکه در آن اتفاقات زیربنایی فرهنگی افتاده است. به نظرمن فرهنگ یک جامعه، جهت گیری هر جامعه را به سمت آینده، روشن می کند؛ وقتی آن جهت گیری خنثی و یا غلط باشد، متأسفانه آن اتفاق خوب نخواهد افتاد.
در خیلی از کارهای خوب در تلویزیون و حتی بعضاً نمایش خانگی مثل کارهای مهران مدیری و حسن فتحی شما حضور داشتید؛ اما برخلاف برخی از همکاران تان در آگهی های بازرگانی و موضع گیری های فضای مجازی هیچ فعالیتی ندارید، دلیل آن چیست؟
کار تبلیغاتی نکردم و این یک انتخاب است و نمی گویم این انتخاب غلط بوده یا اشتباه است؛ انتخاب من نیست موضع گیری در فضای مجازی هم یک کار شخصی است و این کار هم انتخاب من نیست و مخالفتی ندارم.
چرا سریال های قدیمی مؤثرتر بودند و سریال های جدید می آیند و می روند و آن تأثیرات و ماندگاری های گذشته را ندارند؟
اگر به خیلی از کارهایی که در تلویزیون ساخته می شود و خیلی از کارهایی که حتی در سینما ساخته می شود به خصوص کمدی ها، نگاه کنید انگار برای این جامعه ساخته نشده اند. شخصیت هایی که هیچ ربطی به افراد این جامعه ندارند و مسائل شان مسائل ما نیست.
منظورتان لاکچری بازی هایی که دارند و کارهای زرق و برق دار آنچنانی است؟
یا لاکچری و یا فانتزی ها؛ ذهنیت ها و دغدغه هایشان، دغدغه هیچ کدام از مردم ما نیست. پس این کارها دروغ است و نمی تواند روی تماشاگرهایشان تأثیر بگذارد.
در کوچه و خیابان به نام رامین ناصرنصیر صدایت می زنند یا فلان کاراکتر و کاری که در سینما و یا تلویزیون به یادگار گذاشتید؟
طبیعتاً کمدی ها برای مردم جذاب تر است. بیشتر از همه با کارهای تلویزیون که رسانه فراگیرتری است ارتباط برقرار کرده؛ بیشتر با سریال "پشت کنکوری ها" من را یاد می کنند، جزو سریال هایی است که هر سال بازپخش می شود. سریال های جدید را هم دیده اند و کارهایی که با آقای مهران مدیری داشتم را هم دوست دارند.
اشاره خوبی داشتید به سریال های قدیمی که بیشتر دیده می شوند و رمز موفقیت یک اثر نمایشی؛ این اتفاق سال ها در ماه رمضان با همین "یادداشت های کودکی" و "پشت کنکوری ها هم می افتاد. اما چند سالی است از آن همذات پنداری های رمضانی چه با سفره های افطار و خیلی از اتفاقات دیگر، خبری نیست. همه چیز عادی شده و حتی سریال هایی که برای دوران های دیگر هم ساخته شده را بعضاً برای آنتن رمضان انتخاب کرده اند. مناسبتی سازی اصولی داشت که الان وجود ندارد؛ نظر شما در این باره چیست؟
این سؤال را باید از مدیرانی بپرسید که سریال سفارش می دهند. حتماً بی سلیقگی می شود و البته حقیقتی هم وجود دارد که واقعیت سهم و تأثیر تلویزیون نسبت به گذشته در جوامع مختلف کم شده است. فقط منحصر به ایران هم نمی شود! البته نباید این نکته را نادیده بگیریم که به دلایلی برخی از تماشاگرها با تلویزیون ایران قهر کرده اند. اما این نکته ای که اشاره می کنم گسترده تر است و به فضای مجازی و پیشرفت های تکنولوژی هم برمی گردد.
زمانی ماهواره های فارسی زبان رقابت تنگاتنگی با تلویزیون داشتند و الان کمرنگ شده اند؛ این گوشی های هوشمند بیش از هرچیز توجه مردم را به خودش جلب کرده یعنی در واقع تلویزیون دنیا قافیه را به فضای مجازی و تکنولوژی باخته است. این هم خودش ماجرایی است جدا از امکانات خوبی که دارد یک روی تاریک هم وجود دارد که خیلی خطرناک است. البته ابعاد خطرناک بودن آن را همه متوجهش نشدیم؛ منظورم تهاجم فرهنگی نیست.
انگار فضای مجازی ذهن انسان ها را کنترل، هدایت و خط دهی می کند. طراحی شده هرچه بیشتر توجه ما را به مدیوم ها و اپلیکیشن های مختلف جلب کنند؛ این توجه را از ما می گیرند و به بنگاه های اقتصادی می فروشند که تبلیغ می کنند و خودشان هر روز ثروتمندتر می شوند. این دام بزرگی است؛ راهش کنار گذاشتتن فضای مجازی نیست اما حتماً راهش این است که آگاه باشیم با چه چیزی طرفیم و از آن درست استفاده کنیم.
به شبکه های فارسی زبان اشاره کردید؛ یکسری از هنرمندان ما به همین شبکه ها مهاجرت کردند...
عادت ندارم درباره دیگران قضاوت کنم اصولاً کسی که مهاجرت می کند تصمیم شخصی گرفته و اگر هم جای قضاوت داشته باشد من این کار را نمی کنم. اما در خصوص شبکه جم پیدا بود از اول پشتوانه و آخر عاقبت پویایی ندارد. به نظرمن آن هایی که رفتند یک مقدار اشتباه محاسباتی کردند.