نقد آنچه در یک سال بر صنعت گردشگری گذشت

ایسنا/ این خبر پیرامون نقد آنچه در یک سال بر صنعت گردشگری گذشت، برای شما نگارش شده است.

ناامید و بهت زده ایم!

در جلسه مجمع ملی تشکل های گردشگری ایران نمایندگانی از انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی، جامعه تورگردانان، جامعه بومگردی، جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی، انجمن موسسات آموزش گردشگری، انجمن صنفی راهنمایان گردشگری و جامعه هتلداران ایران حضور داشتند.

بسته های حمایتی ضدحمایتی بود

رئیس جامعه هتلداران ایران از نبود حمایت در یک سال گذشته از بخش خصوصی گردشگری سخن گفت و افزود: حتی در کشورهای از نظر اقتصادی ضعیف هم دولت ها خود را موظف به حمایت از صنعت گردشگری می دانند و به روش های مختلف سعی در پشتیبانی از این صنعت دارند. در حالیکه در یک سال گذشته که گردشگری به طرز بی سابقه ای تحت فشار قرار گرفت و بحران شدیدی را پشت سر گذاشت، هیچ گونه حمایتی شامل حال این صنعت نشد.

او پیرامون نقد آنچه در یک سال بر صنعت گردشگری گذشت اظهار کرد: دو بسته حمایتی به بخش خصوصی گردشگری معرفی شد که این بسته ها نه تنها حمایتی در پی نداشتند، بلکه باید آنها را بسته های ضدحمایتی دانست. مثال ها در این زمینه بسیار است. مثلاً هزینه حامل های انرژی که قرار بود مشمول معافیت و بخشودگی شود، نه تنها شامل نشد، بلکه بسیاری از تاسیسات گردشگری از جمله هتل ها به محض پرداخت نکردن صورتحساب حامل های انرژی دستگاه های مربوطه، بلافاصله اقدام به قطع آب و برق کردند. نه تنها باری از دوش این صنعت بحران زده برنداشتند، بلکه با ناهماهنگی ها و عدم برنامه ریزی و عدم اجرای مصوبات، بسته هایی که عملاً نقش ضدحمایتی داشتند، ارائه شدند. بنابراین طرح این موضوع که از بخش خصوصی گردشگری حمایت به عمل آمد، ادعای بی اساسی است.

رئیس جامعه هتلداران ایران در مورد تاکیدهای وزارت بهداشت در ارتباط با منع سفرهای نوروزی گفت: بارها گفته ایم و بر کسی پوشیده نیست که دولت موظف است رعایت پروتکل های بهداشتی در سفرها را اداره کند و سلامت مسافران را تضمین کند. باید سلامتی سفر را چه در بخش حمل و نقل، چه اقامت و چه بخش های دیگر به دست متخصصان امر بسپارد و در نهایت باید بگوید که از سفرهای غیرضروری پرهیز کنید، نه اینکه بگوید اصلاً سفر نکنید.

توصیه بهت برانگیز

همچنین رئیس هیأت مدیره دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی پیرامون نقد آنچه در یک سال بر صنعت گردشگری گذشت گفت: با همه مشکلاتی که داریم خوشحالیم که ما فعالان بخش خصوصی و تشکل های گردشگری هیچگونه مشکلی با هم نداریم، بلکه اختلاف اساسی ما با بخش دولتی است.

او ادامه داد: در طول این سالها چه خسارت ها که بر اثر نبود کار کارشناسی به صنعت گردشگری وارد نشد، چه بی برنامگی ها که ندیدیم، چه ناهمسویی هایی که با بخش خصوصی از خود نشان ندادند، شاهد چه اختلاف افکنی هایی بین تشکل های گردشگری که نبودیم، خدا را شاکریم که تشکل های گردشگری هوشمندتر از این حرف ها هستند و نیت شان کار و خدمت رسانی و کسب حلال است و وارد این بازی ها نمی شوند و هرگز با هم اختلافی نداشتند.

او جلسات متعدد با مدیران را بی ثمر دانست و گفت: بسیار ناراحت کننده است که مقام عالی رتبه در نظام بانکی کشور، در ازای درخواست تسهیلات با بهره پایین، به تاسیسات گردشگری توصیه کند همین وام را بگیرند و آن را در بانکی بگذارند و از سودش بهره مند شوند! این توصیه بهت برانگیز بود.

فکر می کردیم به حرف ها گوش می دهند

رئیس هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران نیز با تایید نظر رییس هیأت مدیره دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی درباره پیشنهادهای مسئولان گفت: ما پیشنهاد دادیم که با رعایت پروتکل ها، مدیریت سفرها را به ما بسپارند. آن ها نه تنها این کار را نکردند، بلکه جلو هتل و دفاتر خدمات مسافرت هوایی و تورگردان ها و بقیه را هم گرفتند و مردم را رها کردند تا بدون فعالیت متخصصان سفر به مسافرت بروند. شکی نیست که باید از کارکنان خدوم وزارت بهداشت تقدیر کرد، اما حساب دیگران از آنها جداست. دلیل این همه خسارت تصمیم های عجولانه و بی حساب و کتاب و بدون برنامه ریزی است. تصمیم هایی که نتیجه اش شد سفرهایی که در آن ها پروتکل های بهداشتی رعایت نمی شود.

رییس هیأت مدیره جامعه تورگردانان به حمایت دولت ها در کشورهای دیگر از گردشگری اشاره کرد و گفت: مدیر یک آژانس مسافرتی که در ژاپن نمایندگی دارد تعریف می کرد که حمایت آن کشور از صنعت گردشگری شگفت انگیز است. دولت ژاپن خود را موظف به حمایت حداکثری و جبران خسارت 100 درصدی از صنعت گردشگری می داند. حتی در کشور کوچکی با اقتصادی به مراتب ضعیف تر مانند آذربایجان هم ما شاهد هستیم دولت آن کشور صنعت گردشگری را در اولویت حمایت های خود قرار می دهد، چون از اهمیت این صنعت در اقتصاد آگاه است. فعالان گردشگری در آذربایجان از حمایت دولت در جریان شیوع کرونا رضایت کامل دارند. حالا این کشورها را با کشور بزرگی مانند ایران مقایسه کنیم. به چه نتیجه ای می رسیم؟

او اضافه کرد: در یک سال گذشته نه تنها از ما حمایت نشد، بلکه بسیاری از نیروهای انسانی کارآمدمان را هم از دست دادیم؛ نیروهایی که سرمایه های صنعت گردشگری بوده و هستند و جدا شدن آنها از این صنعت، خسارت بزرگی به آینده گردشگری است. به نظرم باید واکنش راهگشایی به این همه اشتباه در قبال صنعت گردشگری نشان بدهیم و اگر این واکنش را نشان ندهیم، سال دیگر به مراتب وضعیت بدتری خواهیم داشت.

80 درصد مجوزهای بومگردی غیراستاندارد است

نایب رئیس جامعه بومگردی کشور نیز در ادامه این نشست از صدور مجوزهای بی رویه به نام واحد بوم گردی شدیداً انتقاد کرد و گفت: متاسفانه 70 تا 80 درصد از کسانی که مجوز واحد بومگردی می گیرند، نه آموزش دیده اند، نه تجربه ای دارند و نه استانداردها را می شناسند.

او ادامه داد: متاسفم که چاره ای ندارم جز این که از مصداق های اختلاف افکنی بگویم. در حالی که باید حامی صنعت گردشگری باشند و ایجاد هماهنگی هرچه بیشتر بین تشکل های گردشگری را وظیفه خود بدانند، دنبال این هستند که در ذهن تشکل ها نسبت به یکدیگر بدگمانی ایجاد کنند و این طور بنمایانند که مثلاً جامعه هتلداران قصد تضعیف بوم گردی را دارد. در حالیکه ما به خوبی می دانیم که چنین چیزی صحت ندارد. ما خودمان دستمان در کار است، مسائل را آسیب شناسی می کنیم و می دانیم چه کسی به دنبال کارشکنی است و چه کسی می خواهد تعامل کند.

او همچنین بر لزوم هماهنگی و همفکری بین تشکل های گردشگری تاکید کرد و متذکر شد: بخش خصوصی گردشگری باید آن قدر قوی شود که در دولت آینده حتی روی انتخاب وزیر و طبعاً معاونت گردشگری تاثیر مستقیم داشته باشد.

دعوت تاسیسات گردشگری به دلالی

رئیس هیأت مدیره انجمن موسسات آموزشی گردشگری کشور با بیان اینکه ایجاد همدلی و همفکری بین تشکل های گردشگری ضرورتی است که امروز بیش از هر وقت دیگری احساس می شود، یادآور شد: اگر هر کدام از این تشکل ها دچار مشکل شوند، طبیعی است که سایر حوزه ها هم دچار مشکل خواهند شد. مثلا اگر فعالیت آژانس ها به موانعی برخورد کند، حتماً هتل ها و موسسات آموزشی و بومگردی ها و راهنمایان و بقیه هم دچار مشکل خواهند شد.

او در ارتباط با مشکلات موسسه های آموزشی گردشگری گفت: در سال 99 کلاس هایی را با هفت، هشت نفر برگزار کردیم که در گذشته گاهی با بیش از 50 نفر برگزار می شد. این گویای کم رونق شدن کسب و کار موسسات آموزشی گردشگری است.

وی در ادامه اظهار کرد: دل که نمی سوزانند هیچ، گاهی پیشنهادهایی به ما می دهند که باعث تاسف است. مثل همان پیشنهاد مسئولان بانکی، اینکه اگر وام 12 درصدی مشکلی از شما حل نمی کند، دست کم می توانید این پول را در بانک بگذارید و سودش را بگیرید! معنای این حرف چیست؟ آیا معنایش این نیست که تاسیسات گردشگری را به جای کار در زمینه تخصصی خود به واسطه گری و دلالی دعوت می کنند؟ یکی از مسائلی که مسؤولان روی آن تاکید می کنند این است که آموزش ها مجازی شده و هزینه ها کاهش پیدا کرده است. در حالی که اصلاً این طور نیست. مجازی شدن آموزش گردشگری هزینه ها را کم نکرده، بلکه تقاضاها را کم کرده و از طرفی هزینه آموزش آنلاین را هم به کار اضافه کرده است.

رئیس هیأت مدیره انجمن موسسات آموزشی گردشگری کشور، برخوردار نبودن موسسات آموزش گردشگری از معافیت 100 درصدی مالیات را مشکل دیگری دانست و افزود: در شرایطی که هزینه ها به شکل سرسام آوری بالا رفته، اجاره دفاتر به شکل بی سابقه ای افزایش پیدا کرده و فراگیری در کار آموزش پایین آمده، بدیهی است که موسسات آموزش گردشگری هم باید از معافیت 100 درصدی مالیات برخوردار باشند.

او از نرخ گذاری برای موسسات آموزش گردشگری هم انتقاد کرد و گفت: می گویند اگر جامعه حرفه ای نشود، نرخ را ما تعیین می کنیم و 15 درصد افزایش قیمت سالیانه در نظر خواهیم گرفت. با شرایط تورم و افزایش افسارگسیخته هزینه ها آیا تعرفه موسسات آموزش گردشگری باید 15 درصد اضافه شود؟ آیا تناسبی بین این افزایش نرخ با افزایش هزینه ها وجود دارد؟

گردشگری با یک سوت زدن به خط نمی شود

رئیس هیأت مدیره جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی نیز از بدون استفاده ماندن ظرفیت های کارشناسی و تخصصی بخش خصوصی در تصمیم گیری های حوزه گردشگری در کشور انتقاد کرد و افزود: در تمام سال های فعالیتم، هیچ وقت ندیدم از نظرات بخش خصوصی در تصمیم گیری های اساسی صنعت گردشگری استفاده شود. هر چه بود در حد برگزاری جلسات صوری با نمایندگان بخش خصوصی بود. من سال گذشته در جلسه ای گفتم که گردشگری ما تا دو سال آینده هم راه نمی افتد و این حرف را طبق محاسبات دقیق زدم. وزیر گفت ما طی سه ماه گردشگری را به وضعیت عادی برمی گردانیم . در حالیکه چنین چیزی ممکن نیست و من این را به ایشان گفتم. گفتم بازار این طور نیست که تا دولت بگوید باید به حالت عادی برگردید، برگردد. هر عرصه ای مناسبات و اصول خودش را دارد و این طور نیست که ما سوت بزنیم و انتظار داشته باشیم در کوتاه ترین زمان همه به خط شوند.

او اظهار کرد: بارها گفته ایم که بهترین راه سفر، تور است. به خصوص در شرایط کنونی که رعایت پروتکل های بهداشتی بیش از هر وقت دیگری اهمیت دارد. سفر باید با تور انجام شود و برنامه ریزی ها و کارشناسی های لازم در آن لحاظ شود و طبیعی است که راهنمای گردشگری هم در این میان یک عنصر لازم است. چون نقش مهم نظارت را برعهده دارد. هم نظارت بر حمل ونقل، هم نظارت بر اقامت و هم سایر بخش ها.

صدرنیا همچنین گفت: یکی از موضوعات مهمی که باید از سوی مجمع تشکل های گردشگری مورد تاکید قرار بگیرد، وارد کردن واکسن است. واکسن هر چه زودتر باید وارد شود و ما باید با تاکیدهایمان به تسریع این امر کمک کنیم، چون وقتی واکسن وارد شود می توانیم روی جذب توریست خارجی هم حساب کنیم.

مشکلات معیشتی مانع پیگیری مسائل صنفی

محمدحسین یزدانی، رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان تهران هم در این جلسه از مشکلات این صنف گفت و بیمه راهنمایان گردشگری را همچنان مشکل اساسی دانست و با بیان اینکه کمکی در این زمینه نشده است، افزود: جای تاسف دارد که یک بسته را در دو مرحله در اختیار فعالان صنعت گردشگری قرار می دهند تا وانمود کنند که برای این صنعت دو بسته حمایتی در نظر گرفته شده است! ما که در متن این صنعت مشغول به کار هستیم، وقتی می بینیم به جای حمایت مورد چنین رفتارهایی قرار می گیریم، دلسرد می شویم.

او ادامه داد: راهنمایان گردشگری قبل از کرونا هم با مشکلات زیادی روبه رو بودند، در طول یک سال گذشته نیز سختی های مضاعفی را تحمل کردند. در سه سال اخیر بارها تصمیم گرفتیم تجمع کنیم که هر بار به دلیلی این اتفاق نیفتاد. متاسفانه راهنمایان گردشگری آن قدر دچار مشکلات معیشتی هستند که نمی توانند وقت شان را به اندازه کافی صرف پیگیری مسائل صنفی کنند.

یزدانی در ادامه تاکید کرد: تشکل های گردشگری امروز بیش از هر وقت دیگری به همفکری و هماهنگی نیاز دارند و باید بیش از پیش روی انسجام مجمع تشکل های گردشگری کار کرد.

نباید منتظر وزارتخانه باشیم

عباس بیدگلی، مدیر اجرایی جامه هتلداران ایران نیز به نقد بخش خصوصی گردشگری از درون پرداخت و گفت: به نظر می رسد خود ما هم در این سالها قدری به اصطلاح نگرش منفعلانه داشته ایم، یعنی همیشه صبر کردیم تا آن اتفاق ناگوار رخ بدهد و بعد واکنش نشان بدهیم و معمولاً هم واکنش هایمان منفعلانه بوده است. به هر حال در مقطعی باید تصمیم بگیریم که خود را از این وضعیت جدا کنیم و به وضعیت مطلوبی برسانیم. به عنوان مثال در بودجه سال 1400 گردشگری چه جایگاهی دارد؟ آیا برای احیای گردشگری در بودجه سال آینده پیگیری و رایزنی کردیم؟ آیا به عنوان یک صنعت که از تشکل های مختلفی هم برخوردار است، فشار لازم را آوردیم؟ می دانیم که نه!

او برنامه هفتم توسعه را موضوع مهم سال آینده کشور برشمرد و افزود: باید به فکر بخشیدن جایگاه واقعی به گردشگری در برنامه هفتم توسعه باشیم. به شخصه هیچ وقت از وزارتخانه توقعی نداشته ام، نه در این دولت و نه دولت های قبلی. هر دولتی هم که سر کار می آید، بخش اعظم مشکلات همان هاست که در دولت قبلی هم بوده. به نظر من در بسیاری از زمینه ها ما باید راساً اقدام کنیم و منتظر وزارتخانه و معاونت گردشگری نباشیم. این همان کاری است که ما در جامعه هتلداران ایران انجام می دهیم. مثلاً با اماکن، قوه قضاییه، مجلس و دستگاه های مختلف وارد مذاکره می شویم و جلسه برگزار می کنیم.