سندی دیگر برای تحکیم تئوری وجود رنگ بر سطوح تخت جمشید

ایسنا/ براساس آخرین اخبار واصله، سندی دیگر برای تحکیم تئوری وجود رنگ بر سطوح تخت جمشید ارائه شد.

داستان چیست؟

مجموعه عکس درخشش تخت جمشید به تازگی توسط افشین آریافر، مدرس دانشگاه شیراز از نقاط مختلف بنای تخت جمشید ثبت شده که تئوری ثابت شده وجود رنگ بر سطوح آثار باقیمانده در این محوطه جهانی را تحکیم کرده و عینیت می بخشد؛ این تصاویر با همکاری پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و با تابش اشعه ماورای بنفش ثبت شده است.

افشین آریافر گفت: عکاسی در این پروژه با روش تابش اشعه ماورای بنفش انجام شد و البته یک کار ابتکاری و تازه محسوب نمی شود اما برای اولین بار است که عکاسی با نور ماورای بنفش از سطوح تخت جمشید در تاریخ باستان شناسی ایران انجام می شود.

این مدرس دانشگاه شیراز خاطرنشان کرد: تاباندن اشعه ماورای بنفش بر روی سطوح آثار و بقایای تاریخی، هیچ زیانی برای این آثار در پی ندارد و جمع آوری مجموعه عکس درخشش تخت جمشید نیز با نظارت مستقیم مدیر محترم پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اجرایی شده است.

آریافر با قدردانی از حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید به واسطه همراهی و حمایت موثر در اجرای این پروژه، در خصوص ایده اولیه و هدف ثبت این مجموعه، توضیح داد: پیشتر مقالاتی راجع به نقاشی های میکل آنژ خوانده بودم؛ در زیر بعضی از نقاشی های میکل آنژ طرح هایی وجود دارد که بعدتر با نقاشی های دیگر وی پنهان شده است.

او گفت: عکاسی ماورای بنفش از این نقاشی ها، دستیابی به این یافته ها را سبب ساز شده است؛ در آن مقالات به درخشش رنگها در زمینه رنگ نور ماورای بنفش اشاره شده بود؛ عناصر مواد تشکیل دهنده رنگهای موجود در سطح زیرین رسوبها پس از گذرسالیان ویژگی فلورسنت پیدا کرده، طیفهایی از نور را ساطع می کند؛ با استفاده از همین موضوع می توان به وجود آثار رنگ در بنایی مثل تخت جمشید پی برد.

آریافر ادامه داد: با مشاهده عکسهای حاصل از این شیوه عکاسی می توان بخشهای درخشنده روی سطوح بنای تخت جمشید را دید؛ بدیهی است که در حالت عادی با تماشای سطوح و عکسهای رایج، هیچ کدام از نقاط درخشنده قابل رؤیت نیست، این خود وجه تماییز مجموعه «درخشش تخت جمشید» با سایر عکسهای به ثبت رسیده از این میراث جهانی محسوب می شود

این استاد دانشگاه با یادآوری اینکه تاباندن نور ماورای بنفش طیف های نامرئی را مشخص می کند، اضافه کرد: برای اولین بار از سطوح بنای تخت جمشید با این تکنیک عکاسی شد؛ این ایده است که پیشتر کسی به فکر بهره گیری از آن برای عکاسی نبود.

او گفت: افرادی تئوری وجود رنگ در تخت جمشید را به شیوه های دیگر اثبات کردند؛ بعنوان مثال با بهره گیری از دوربین های میکروسکوپی و بررسی پیگمنت های رنگ بر روی سطوح محدود و نیز در بعضی قسمتها با مشاهده مستقیم به نتایج قابل توجهی دست یافته اند؛ با استفاده از عکاسی ماورای بنفش و البته طیف سنجی راه حلی تازه برای اثبات و تحلیل داده ها مبنی بر وجود رنگ بر سطوح این بنای باستانی دست می یابیم؛ با این تکنیک عکاسی و علم طیف سنجی می توان از نورهای ساطع به عناصر موجود در زیر لایه های رسوبی آن پی برد.

آریافر در توصیف مشاهدات اولیه هنگام تاباندن ماورای بنفش بر آثار تاریخی تخت جمشید، گفت: توصیف شعف و شگفتی توام با خرسندی از این موضوع، وصف ناشدنی است و تنها باید آن را تجربه کرد؛ البته شرایط کار برای گردآوری این مجموعه، خاص بود.

او خاطرنشان کرد: زمان آغاز کار ساعات پایانی شب بود، زیرا نیازمند تاریکی مطلق هستیم، بعد از چند ساعت کار و حوالی 2 بامداد، اولین درخشش را روی سطوح مشاهده کردیم، باور کردنی نبود، قادر به چکاندن شاتر نبودم، هیجان ویژه ای داشت، یک حس خاص که توصیف آن بسیار دشوار است، شاید اگر از این لحظه فیلم و عکس تهیه می شد، موضوع بهتر قابل انتقال بود.

آریافر با بیان اینکه رویایی ترین شب را در حین گردآوری مجموعه درخشش تخت جمشید، تجربه کرده، گفت: این ایده برای اولین بار در تخت جمشید انجام شد، چون علاقه شخصی و خاصی به آن دارم؛ این اتفاق برایم واقعا هیجان انگیز بود چون چندین سال به آن فکر می کردم و خب دیدم نظرم درست بوده. امیدوارم بتوانم این تکنیک از عکاسی را بر روی آثاری از جمله اشیای موجود در موزه ملی هم تکرار کنم. آثاری در موزه ملی وجود دارد که با استفاده از این شیوه می توان به آسیب شناسی و شناسایی رد پنهان در زیر لایه های زیرین سطوحش پی برد. این شیوه از عکاسی شاید در مرمت و بررسی آثار باستانی بسیار راه گشا باشد.

این مدرس دانشگاه ابراز امیدواری کرد که انجام این پروژه عکاسی حرفه ای و گردآوری مجموعه عکسهای "درخشش تخت جمشید" در آینده ای نزدیک زمینه ای را برای ترغیب علاقمندان و متخصصان به همکاری در مسیر کشف داده های بیشتر از سطوح میراث جهانی تخت جمشید و سایر آثار تاریخی و باستانی فراهم کند.