بیماران پس از بهبودی کرونا، چه علائمی را تجربه می کنند؟

همانطور که روزانه افراد بسیاری در جهان به ویروس کرونا مبتلا می شوند، این موضوع برای همگان واضح تر می شود که کووید-19 یک سرماخوردگی ساده یا آنفلوآنزا نیست. تمامی افراد در تمامی گروه های سنی در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند و در برخی مواقع شدت این بیماری در گروهی از افراد بیشتر از سایرین نیز است.

درباره تأثیر کووید-19 بر کیفیت زندگی افراد این را می دانیم که این ویروس کشنده تنفسی می تواند عوارض جانبی داشته باشد که بیماران پس از بهبودی نیز برای مدت طولانی از آنها رنج می برند. برای بسیاری، ممکن است بار ویروسی کاهش یافته باشد، اما برخی از علائم معمول مانند سرفه، خارش گلو و خستگی ممکن است هفته ها پس از مبارزه با بیماری همچنان ادامه داشته باشد. بیماران بهبود یافته از این بیماری گاها به دلیل مشکلاتی از قبیل مشکلات قلبی، ناراحتی ذهنی و موارد دیگر به بیمارستان مراجعه می کنند. از این رو ما نباید به سادگی از این موضوع بگذریم و منتظر آمدن واکسن این بیماری بمانیم، بلکه باید با رعایت تمام نکات بهداشتی خود را از خطر ابتلا به این بیماری دور کنیم.

مطالعه جدیدی به نام "کووید طولانی"(long COVID) که توسط محققان دانشگاه لیدز در انگلیس انجام شده است، شواهد بیشتری در این باره ارائه داده است. به گفته محققان از هر 10 فرد، یک نفر حتی پس از بهبودی موفقیت آمیز از آن بیماری ممکن است در معرض خطر ابتلا به علائم عفونت ویروسی باشد. طی این مطالعه محققان زندگی برخی از بیماران که پیشتر به کووید-19 مبتلا بودند و اکنون بهبود یافته بودند را بررسی کردند تا الگویی از علائم و پیامدهای طولانی مدت بیماری را که به احتمال زیاد افرادی که به دلیل این بیماری در بیمارستان بستری شده اند، تجربه کرده اند را دریابند.

علائم کووید طولانی چیست؟

طی این مطالعه محققان به بررسی 100 بیمار پرداختند. این 100 بیمار به دو گروه تقسیم شده بودند، 32 نفر از آنها به سختی بیمار بودند و در بخش های مراقبت ویژه بستری بودند، در حالی که 68 نفر از آنها از عفونت خفیف یا متوسط رنج می بردند و نیازی به مراقبت شدید و بستری شدن در بخش مراقبت های ویژه نداشتند. یافته های این مطالعه که در مجله "Medical Virology" منتشر شد، نشان داد اکثر بیماران حتی پس از بهبود یافتن دچار یک عارضه جانبی هستند و از یک نشانه یا علامت خاص ناشی این بیماری رنج می برند. محققان مجموعه ای از این علائم (از متوسط تا شدید) را شناسایی و دسته بندی کردند. آن علائم به شرح زیراست:

1. خستگی

پس از بهبودی از بیماری کووید-19 برای افراد سخت است که به آسانی به حالت اول و سالم خود بازگردند، چرا که پس از بهبودی از این بیماری آنها دچار خستگی طولانی مدت و ضعف (که ممکن است هفته ها و ماه ها ادامه داشته باشد) می شوند و این موضوع بسیار ناخوشایند و گاها ترسناک است. نه تنها خستگی پس از بهبودی در این بیماران مشاهده شده، بلکه تقریباً 60 درصد از بیماران این مطالعه همچنین اظهار کرده اند که در هفته های بعد از بهبودی از بی حالی و خستگی بیش از حد رنج می بردند. از این تعداد یک سوم آنها میزان خستگی خود را متوسط تا شدید اعلام کردند. جدا از این، سطح انرژی نامتعادل همچنین سبب شده بیماران علائمی مانند درد عضلانی، درد سوزن و سوزن و تپش قلب را نیز تجربه کنند. پاسخ ایمنی نادرست و حمله التهابی یکی از دلایل از دست دادن انرژی و عدم تعادل است. خستگی پس از بهبودی نیز پیشتر در بیماران مبتلا به بیماری های سارس و ویروس اپشتین–بار مشاهده شده بود.

2. تنگی نفس

نفس نفس زدن و تنگی نفس و داشتن درد قفسه سینه می تواند برخی از علائم اصلی باشد که می تواند میزان حاد بودن عفونت کووید-19 در بدن افراد را نشان دهد. با این حال برخی از بیمارانی که از بیماری بهبود یافته اند، ممکن است علامت تنگی نفس را مدت طولانی تجربه کنند. پس از احساس تنگی نفس، احساس تپش قلب به عنوان دومین و شایعترین عارضه بعد از بهبودی کووید-19 شناخته می شود و این علائم حتی در کسانی که تا پیش از ابتلا به کووید-19 این علائم را نداشته اند نیز دیده شده است. طی این مطالعات مشخص شد که این مورد بیشتر در کسانی که به دلیل ابتلا به کووید-19 در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان بستری بودند، دیده شده است. تنگی نفس همچنین می تواند علاوه بر علامت پس از بهبودی کرونا یک علامت ناخوشایند از آسیب یا عارضه قلبی نیز باشد.

3. زوال شناختی و حافظه

طبق یافته های این مطالعه، یک چهارم بیمارانی که به نوع متوسط و یا شدید کووید-19 مبتلا شدند از عملکرد نادرست عصب روانشناسی و علائم مربوط به آن رنج می برند. علائم مشابه اختلال اضطراب پس از سانحه نیز در بیماران مشاهده شده است. پریشانی ذهنی، مشکلات در درک حافظه یا رفتار می تواند به دلیل عوامل مختلفی که در داخل و خارج از مرکز بهبودی رخ می دهد، ایجاد شود. ترس از مرگ، درد، کمبود خواب، عدم تحرک یا ارتباط مناسب، انزوای اجتماعی یا هذیان، همه این عوامل می تواند در مبارزه شخص با بیماری کووید-19 تاثیر بگذارند و این روند را دشوارتر کنند.

4. استرس و اضطراب

قرنطینه باعث ایجاد استرس بی سابقه ای در زندگی ما شده است، اما برای افرادی که با این بیماری دست و پنجه نرم می کنند، مبارزه با استرس و اضطراب بسیار دشوارتر است و در طولانی مدت آنها را دچار بیماری های روحی می کند. یک مطالعه جداگانه که در بیمارستان های ایتالیا انجام شده، نشان می دهد که ترکیبی از عوامل در طول درمان و پس از بهبود می تواند احتمال ابتلا به بیماری های روحی را در بیمار افزایش دهد. بی خوابی، افسردگی، اضطراب و اختلال وسواس فکری-عملی(OCD) معمولاً در بیماران بهبود یافته از این بیماری دیده می شود. همچنین مشاهده شده که زنان بیشتر از مردان در معرض پریشانی روانشناختی هستند.

5. پایین آمدن کیفیت زندگی

تقریباً 69 درصد از بیماران مبتلا به این بیماری تحت مراقبت های ویژه قرار گرفته اند و 49 درصد مبتلایان به نوع خفیف تا متوسط این بیماری نیز اظهار کرده اند که از مشکلات توانبخشی رنج می برند و بازگشت به زندگی عادی برایشان مشکل است. این ویروس می تواند بر ریه، قلب، سیستم عصبی فرد تأثیر بگذارد و تمامی این موارد می تواند بر زندگی عادی افراد تاثیر بگذارد.

کاهش شدید و افت کیفیت زندگی یکی از علائمی است که در بیماران بهبود یافته از این بیماری مشاهده می شود که به گفته متخصصان این یکی از موارد مهمی است که باید مورد بحث و بررسی قرار گیرد.