شهرستان میامی با عنوان سرزمین کاروانسراها شناخته می شود

میراث آریا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، شهرستان میامی با عنوان سرزمین کاروانسراها شناخته می شود.

در ادبیات تاریخی واژگان مشابهی برای کاروانسرا وجود دارد که تفکیک آنها از یکدیگر دشوار است. کلماتی مانند ساباط، کاربات، خان، زاویه، خانقاه، ربات و منزلگاه از این دسته اند. در دایره المعارف لاروس، کاروانسرا، مهمانخانه و پناهگاهی برای بیتوته مسافران در دسته های بزرگ تعریف شده است، آنچه در این میان ساده و روشن به نظر می رسد این است که کاروانسرا ساختمانی برای کاروان است. دقت در این واژه آشکار می کند که کاروان از کلمه کاربان ریشه دارد. بدون تردید کاروانسرا واژه اصیل ایرانی است. این کلمه از زبان پهلوی اشکانی مشتق شده است.

ریشه شناسی تاریخی کاروانسرا، حاکی از آن است که مفهوم و تعریف اصلی کاروانسرا در بعد تجاری و بازرگانی آن نهفته است یعنی مکانی که کاروانیان برای تجارت و برای ممانعت از راهزنان و موانع طبیعی در آن رفت وآمد داشتند.

گذشته کاروانسراها نشان می دهد که پیدایش آنها در ارتباط اقوام و ملت ها بوده است. در دوره هخامنشیان، اشکانیان، مغولان، سلجوقیان، عثمانی ها و صفویان که تجارت و بازرگانی در جغرافیای سیاسی هر یک از آنها گسترش داشت، کاروانسراها رونق و توسعه یافتند. بنابراین تعریف ساده در مورد کاروانسرا که توافق اهل فن و دانش باشد، این است که کاروانسرا ساختمانی بزرگ در بیرون شهر یا درون شهرها بوده که کاروانیان در وهله اول برای اهداف تجاری و بعدها برای مقاصد نظامی، سیاسی، دینی و اجتماعی از آن بهره می بردند.

پیشینه

متون تاریخی ابداع و ایجاد کاروانسراها را به تمدن ایران اسلامی نسبت می دهند. بنابراین با ایرانی بودن واژه کاروانسرا طبیعی است که احداث این بنا حاصل ذوق و ابتکار ایرانیان باشد.

واقعیت این است که بنیاد کاروانسرا به ایران پیش از اسلام برمی گردد. شرایط اقلیمی و گستره جغرافیایی سیاسی و نظامی هخامنشیان و از همه مهمتر شیفتگی آنها در ارتباط با دیگر ملت ها، چاپارخانه هایی را بوجود آورد که مقدمه ای برای کاروانسرا شدند. بنابراین ایرانی ها برای اولین بار در تاریخ جهان سیستم ارتباطی شاهراه های اصلی و طولانی را ساماندهی کردند. چیزی که امروزه به عنوان کاروانسرا نامیده می شود در اصل تکامل ایستگاه های پستی هخامنشی و منزلگاه های تجاری و بازرگانی اشکانیان و ساسانیان در مسیر جاده بین المللی ابریشم است.

شهری دیدنی در سمنان

میامی شرقی ترین شهرستان استان سمنان در مسیر تهران به مشهد است. این شهرستان از شمال با استان های گلستان و خراسان شمالی، از شرق با استان خراسان رضوی و از غرب با شهرستان شاهرود ارتباط دارد. با توجه به قرار گرفتن این شهرستان در محور ارتباطی تهران مشهد اهمیت ارتباطی و ترانزیتی آن از گذشته های دور مورد توجه بوده است.

مجموعه کاروانسراهای میاندشت

مجموعه کاروانسراهای میاندشت بزرگترین مجموعه کاروانسرای ایران شامل سه کاروانسرای صفوی و قاجار، چاپارخانه، کبوترخانه و ده میاندشت است که در 40 کیلومتری شرق میامی در مسیر جاده میامی به مشهد قرار دارند. کاروانسرای غربی مربوط به دوره صفوی و دو کاروانسرای دیگر مربوط به دوره قاجار است.

کاروانسرای عباس آباد

در فاصله 80 کیلومتری از مرکز شهرستان میامی، روستای تاریخی و هدف گردشگری عباس آباد واقع شده است. کاروانسرای عباس آباد به عنوان بزرگترین تک کاروانسرای شهرستان در دل بافت تاریخی و پلکانی عباس آباد یکی از مهمترین جاذبه های این روستاست که در مرکز روستای عباس آباد واقع شده است. کاروانسرای عباس آباد در دوره صفویه بنا و در دوره قاجار مرمت اساسی شد.

کاروانسرای میامی

یکی از جاذبه های واقع در بافت تاریخی میامی، کاروانسرای میامی از کاروانسراهای زیبای عهد صفوی است.

کاروانسرای صدرآباد

این بنا از جمله کاروانسراهای دوره صفوی است که در محور تهران مشهد احداث شده است. فرم این کاروانسرا مستطیل شکل و از نوع کاروانسراهای چهار ایوانی است، ورودی کاروانسرا از ضلع شمالی است و یک دالان در ورودی را به حیاط مرکزی متصل می کند. حیاط مستطیل شکل کاروانسرا در مرکز واقع شده و اطراف آن اتاق ها و شترخوان ها قرار دارند. در چهار گوشه کاروانسرا چهار برج وجود دارد و نیز در جداره خارجی دیواره ضلع شمالی 12 رواق برای اسکان موقت تعبیه شده است.

کاروانسرای الحاک

کاروانسرای الحاک مربوط به دوره صفوی است. به علت ناامن بودن مسیر دسترسی به کاروانسرا در گذشته فرم کاروانسرا حالت دژ دفاعی و قلعه نظامی داشته و این بنا دارای هفت برج مراقبت بوده که هم اکنون سه برج آن باقی مانده است. جاری بودن قنات الحاک و نیز درختان انار و بادام اطراف این کاروانسرا در کنار پوشش گیاهی خاص منطقه تفرجگاه مناسبی را برای گردشگران بخصوص در فصول پاییز و زمستان ایجاد کرد.

کاروانسرای محمدآباد پل ابریشم

کاروانسرای محمدآباد پل ابریشم که قدمت آن مربوط به دوره صفویه است و در 60 کیلومتری شمال شرقی میامی روستای محمدآباد واقع شده است.

کاروانسرای سنگی شریف آباد

این کاروانسرا که مربوط به دوره صفویه است دارای پلانی از نوع دو ایوانی است و مصالح آن در دیوارها از سنگ و گچ و طاق ها را با آجر بنا کرده اند، ایوان ها در ضلع شمالی و جنوبی بنا قرار دارد در چهار گوشه رباط چهار برج مدور وجود دارد، تعداد 14 اتاق برای اسکان مسافران ساخته اند و اصطبل کاروانسرا در گوشه شمال غربی و شمال شرقی در طرفین ورودی قرار دارد.

کاروانسرای جهان آباد

براساس مقاله شهرستان میامی با عنوان سرزمین کاروانسراها شناخته می شود باید بدانید که در فاصله 60 کیلومتری شمال شرق شهرستان میامی و در روستای بسیار کوچک جهان آباد، کاروانسرای تاریخی وجود دارد که مربوط به دوره ایلخانیان است. ایلخانیان برای آسایش کاروان ها در مسیر راه ها و جاده ها، کاروانسراهای بزرگ و زیبایی با توجه به اقلیم هر منطقه می ساختند. کاروانسرای جهان آباد بصورت چهار ایوانی و مستطیل شکل بنا شده است.