راه بدون هزینه اما پرفایده برای شارژ شادی در خانوارها

با افزایش تقاضای گردشگر در شهرهای مختلف ناشی از دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته جذابیت سرمایه گذاری در حوزه های گردشگری نیز افزایش چشمگیری خواهد داشت. علاوه بر آن با دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته، مسافران از آزار کهنه «ترافیک» در تعطیلات مناسبی خلاص می شوند، زیرا تحت تاثیر این دو روزه شدن تعطیلات در آخر هفته حجم سفرها در طول سال تقسیم می شود، به طوریکه اگر هر خانوار در سال مثلا 4 بار فرصت سفر ناشی از تعداد محدود تعطیلات مناسبتی را داشته، در شرایط جدید تعداد فرصت های آن ها برای سفر افزایش می یابد که با این روند علاوه بر زمان در مصرف بیش از حد سوخت نیز صرفه جویی خواهد شد. فعالان اقتصادی موافق چرخش این طرح هستند و معتقدند تعیین کدام روزها برای تعطیلات آخر هفته گام دومی است که دولت باید درخصوص آن صحبت کند و در گام اول باید ابتدا دو روزه شدن تعطیلات را تصویب کند، زیرا تجربه نشان داده با پرداختن به تعیین روز و اختلاف نظرهای موجود برای آن نه تنها در حوزه تعیین روز به نتیجه نمی رسند، بلکه اصل ماجرا که تصویب تعطیلی دو روزه است نیز همچنان به تعویق می افتد.

طرح «تسری تعطیلی پنجشنبه های تهران به استان ها و شهرستان ها» که در کمیسیون اجتماعی مجلس در حال بررسی است به دلیل سوءبرداشت از وضعیت این روز هفته، 4 اشکال دارد. فعالان اقتصادی برای رفع ایرادات طرح و همچنین شارژ بدون هزینه «امید، انگیزه و نشاط» در جامعه، پیشنهاد اصلاحی خطاب به نمایندگان دارند. طرح مجلس، پنجشنبه های تهران را روز تعطیل تلقی کرده، اما این روز از منظر فعالان اقتصادی و صاحبان کسب و کار و همچنین عمده شاغلان پایتخت، روز «بلاتکلیف» محسوب می شود. مرکز پژوهش های مجلس نیز تعطیلی برخی دستگاه ها در پنجشنبه در تهران را نه به خاطر تعطیلی رسمی این روز که ناشی از انتقال ساعت کار پنجشنبه به سایر روزهای هفته عنوان کرده است. هم اکنون مشکلات اقتصادی خانوارها وضعیتی را رقم زده که تقویم تعطیلات رسمی بیش از هر زمان دیگر، به بازنویسی و تنظیم فوری نیاز دارد. نمایندگان بخش خصوصی معتقدند افزایش بهره وری و راندمان کاری در گرو دسترسی مناسب و پایدار هفتگی به ساعات فراغت است. برای تحقق این منظور، دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته به شکل سراسری نه گزینشی و با قید در تقویم، مطابق تجربه موفق غالب کشورها یک ضرورت است. در حال حاضر مجموع تعطیلات رسمی و مناسبتی در تقویم کشور به مراتب کمتر از تعطیلات اکثر کشورها است.

دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته در قالب یک طرح در کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است، در حالیکه مقطع فعلی یک فوریت برای تنظیم تعطیلات در تقویم رسمی ایجاد کرده است. «تعطیلات دو روزه آخر هفته» موضوعی است که گره های ذهنی برای اقشار مختلف جامعه ایجاد کرده که یکی از آن ها تصور زیاد بودن تعطیلات کشور ما نسبت به سایر کشورها است. بر خلاف تصور آمارها نشان می دهد تعداد تعطیلات آخر هفته و مناسبتی در اکثر کشورهای جهان بین 110 تا 129 روز اما در ایران با احتساب 26 روز تعطیلی رسمی و 52 روز تعطیلی جمعه تعداد آن تنها به 78 روز می رسد و حتی اگر پنجشنبه های نیمه تعطیل نیز به آن اضافه شود، تعطیلات ایران 104 روز می شود. بنابراین با دو روزه شدن تعطیلی آخر هفته در ایران کل تعطیلات به 125 روز خواهد رسید که بازهم از تعطیلات عمده کشورها کمتر است. در این باره پدرام سلطانی، فعال اقتصادی و نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در گفت و گو با «دنیای اقتصاد» عنوان کرد: پنجشنبه روز بلاتکلیف است، زیرا برخی سازمان های دولتی-عمومی تعطیل هستند و برخی دیگر فعال هستند ضمن آنکه پنجشنبه برای بخش خصوصی نیز روز کاری محسوب می شود. عمده فعالان بخش خصوصی به تعطیلی دو روزه آخر هفته نظری مثبت دارند، زیرا آثار آن را به نفع کسب و کار خود می دانند.

این فعال اقتصادی به یک گره ذهنی دیگر مبنی «بر کاهش رشد اقتصادی و افزایش رکود اقتصادی ناشی از دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته» که مخالفان عنوان می کنند، پاسخ داد: مطالعات متعدد در خصوص میزان بهره وری در کشورهای مختلف نشان داده، ایجاد «ساعات فراغت» مناسب موجب افزایش راندمان کارکنان در کسب و کار و رشد اقتصادی بنگاه ها می شود. پدرام سلطانی تاکید کرد: تعطیلات در همه کشورها به دو شکل است؛ «تعطیلات مناسبتی» و «تعطیلات آخر هفته» که دو روزه است؛ علاوه بر آن ساعات کاری در اغلب کشورها، به خصوص کشورهای توسعه یافته در هفته کمتر از 40 ساعت تعیین شده در صورتی که در ایران میزان ساعت کاری هفتگی 44 ساعت در نظر گرفته شده، لذا باید علاوه بر دو روزه کردن تعطیلات آخر هفته ساعت کاری را طوری کاهش داد که حداکثر به 40 ساعت در هفته برسد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، آمار مربوط به بهره وری کارکنان در محیط کار نشان می دهد که میزان آن برای هر فرد 20 دقیقه در یک روز کاری است و در همین راستا سلطانی گفت: با توجه به قاعده تقسیم کار و تخصصی شدن انجام کارها در بخش های مختلف راندمان کار بسیار کمتر از ساعت کاری است، بنابراین برای خروجی بیشتر باید انگیزه کاری افراد را افزایش داد که با دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته و افزایش تفریح و گردشگری خانوارها میزان بهره وری افراد در محیط کار نیز افزایش پیدا می کند. وی تاکید کرد: کشور الان بیشترین نیاز را به اجرایی شدن این طرح دارد، زیرا در شرایط فعلی با بیشترین ناامیدی، کم نشاطی و بی انگیزگی در افراد روبه رو هستیم و تنها اقدام بدون هزینه برای دولت جهت حل این چالش فراهم کردن فرصت استراحت به مشکل منظم و هفتگی مردم است. با دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته نه تنها از تنش های موجود در محیط کار کاسته می شود، بلکه با ارتقای روحیه، شاهد پیشرفت های اقتصادی در کشور نیز خواهیم بود.

نایب رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران عنوان کرد: دو روز تعطیلی می تواند جمعه و شنبه باشد، زیرا در کشورهای مسلمان هم عموما جمعه و شنبه تعطیلی رسمی آخر هفته تعیین شده و هیچ کدام پنجشنبه تعطیل نیستند، برخی دیگر از کشورها شنبه و یکشنبه تعطیل هستند و ما جهت ارتباط بین المللی بیشتر و در روند جهانی شدن باید تعطیلات آخر هفته خود را با آن ها تا حد امکان مشترک و هم راستا کنیم. به گزارش «دنیای اقتصاد» اخیرا مجلس شورای اسلامی طرحی با عنوان «تعطیلی روز پنجشنبه کلیه مراکز اداری و آموزشی و قضایی در کلیه استان ها و شهرستان ها مانند تهران» را تدوین کرده که به موجب آن کلیه مراکز اداری و قضایی در استان ها و نیز شهرستان ها مانند تهران روزهای پنجشنبه از تاریخ تصویب این قانون تعطیل می شود.

نگاهی به ایرادات طرح تعطیلی روز پنجشنبه مجلس شورای اسلامی

اولین اشکال این طرح مربوط به استفاده از واژه «تعطیلی» روزهای پنج شنبه در ماده واحده است در صورتی که تعطیلات رسمی روزهای مشخصی هستند که به موجب قانون اساسی و قوانین خاص در تقویم رسمی کشور تعطیل اعلام شده و در هیچ کدام از قوانین مذکور روز پنجشنبه تعطیل ذکر نشده و این تعطیلی صرفا در دستگاه های اجرایی تهران اعمال شده که آن ها نیز به جابه جایی ساعت کاری پرداخته اند-یعنی ساعت کاری پنجشنبه را در ایام هفته تقسیم کرده اند- بنابراین اطلاق واژه تعطیل به روزهای پنجشنبه مبنا ندارد و طرح مجلس روی یک سوء برداشت استوار است. دومین ایراد وارده به این طرح با صراحت اعلام نکردن دامنه مشمولیت و استفاده از واژگان ناشناخته و مبهمی از جهت حقوقی مانند «مراکز اداری، آموزشی و قضایی» است. نام بردن تنها تهران، استان ها و شهرستان ها برای اجرایی کردن این طرح را نیز سومین اشکال مربوط به آن می توان دانست، زیرا تقسیمات کشوری روستا، ده و بخش نیز دارد. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی و کارشناسان نیز این طرح و مبنای آن را کاملا اشتباه دانسته و عنوان کرده اند: این طرح با چنین اشکالاتی به نتیجه نخواهد رسید، زیرا اعلام تعطیلی روز پنجشنبه در تهران در این طرح کاملا اشتباه است و جابه جایی ساعت کاری در برخی شرکت ها و ارگان ها موجب بلاتکلیف شدن روز پنجشنبه در کشور شده است.

بررسی های «دنیای اقتصاد» نشان می دهد دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته 7 اثر مثبت دارد: در حال حاضر برای ایجاد نشاط، افزایش ارتقای بهره وری افراد در محیط کار و رونق بخشیدن به چرخه اقتصاد گردشگری داخلی باید تعطیلات آخر هفته را دو روزه کرد تا موجب فرصت زمانی منظم برای سفر، تفریح و گردشگری شود و از این طریق تعداد سفرهای هر خانوار را نیز افزایش دهد و با افزایش شادی و نشاط و تخلیه انرژی منفی ناشی از «فقط کار»، راندمان کاری افراد افزایش یابد. سفر و گردشگری و تفریح موجب بالا رفتن روحیه افراد و کارکنان می شود. از طرفی تعطیلات دو روزه آخر هفته می تواند بازار شهرهای جذاب گردشگری داخلی پرتقاضا را ساماندهی کند، زیرا بازار گردشگری شهرهای جذاب به لحاظ حجم نقاضا گردشگری واقعی نیست که علت اصلی آن منظم نبودن و عدم پایداری متداول است.

منبع: دنیای اقتصاد