آشنایی با مسیرهای امن کوهنوردی شمال تهران

کوهنوردی تنها یک ورزش نیست، برای آنان که عاشق طبیعتند کوهنوردی شیوه زندگی و معلمی سخت گیر است. بسیاری از ما، هرچند غیر حرفه ای، اما کم یا زیاد کوهنوردی را تجربه کرده ایم. اگر ساکن شهر تهران باشید نام درکه، دربند، کلکچال، دارآباد و توچال را حتما شنیده اید. این ها همگی مسیرهای امن کوهنوردی شمال تهران هستند که منظره ای دیدنی از شهر و مجالی برای نزدیکتر شدن به آسمان را فراهم کرده اند. کوهنوردی اصول خاص خود را دارد و البته حداقل تجهیزاتی که برای پیمایشی امن مورد نیازتان است. متاسفانه، بسیاری از افراد با ادامه دادن مسیر کوهنوردی مانند دربند که در ابتدایش رستوران و مراکز تفریحی قرار دارد پا در مسیری گذاشته اند که در نهایت منجر به آسیب دیدگی آن ها شده، بنابراین باید با آگاهی از بهترین مسیرهای کوهنوردی شمال تهران مسیر خود را آغاز کنید.

مسیر کوهنوردی دارآباد

بسیاری دارآباد را یکی از مسیرهای امن کوهنوردی شمال تهران و البته یکی از زیباترین آن ها می دانند. لذت پیمایش این مسیر پیج در پیج با تماشای کوه های خشن اطرافش هیچ وقت تکراری نمی شود. دارآباد کوه، درخت، رودخانه و آبشار را با هم دارد. چندین مسیر با مناظر و حال و هوایی متفاوت که تشنگان آرامش در دل طبیعت را به خوبی سیراب می کند. برای رسیدن به مسیر کوهنوردی دارآباد باید خودتان را به قسمت شمال شرقی شمیران برسانید. بعد از آنکه پارکینگ مجموعه را رد کردید، به تابلوهایی می رسید که مسیرها، دره ها و آبشارها را معرفی کرده اند.
یک مسیر به کافه کوهستانی که در ارتفاعات قرار دارد، می رسد و دیگری به دره ای که رودخانه در آن جاری است. مسیری که به پناهگاه و ارتفاعات می رسد کمی پیچ در پیچ است، اما نگران نباشید، کافیست چند دقیقه ابتدایی را با قدم های کوتاه و تنفس مناسب پشت سر بگذارید. این مسیر با شیبی ملایم شما را به قسمت شمال شرقی کوهستان می برد. پس از آنکه مسیر پیچ در پیچ «یال شن سیاه» تمام شد، به پناهگاه سنگی دارآباد و رستورانی که در محوطه قرار دارد، می رسید. پناهگاه سرویس بهداشتی و تلفن عمومی هم دارد. ادامه مسیر پناهگاه به سمت قله می رود. شما با کوهپیمایی بر لبه یال جنوبی قله و بعد از آن پیمایش به سمت شمال به قله دارآباد با ارتفاع 3191 متر خواهید رسید، اما اگر از ابتدا مسیر منتهی به دره و رودخانه را ادامه دهید به آبشارهای دارآباد می رسید. البته توجه داشته باشید که انتهای این مسیر بن بست است و به آبشار کبوترخوان می رسد. مگر اینکه با استفاده از طناب و پله های آهنی دست به سنگ شده و خودتان را به بالای آبشار برسانید که اصلا کار عاقلانه ای نخواهد بود. هرچند مسیر کوهپیمایی دارآباد دست کوهنوردان را باز گذاشته، اما در زمستان تنها راه رسیدن به قله، مسیر یال شن سیاه است. طی سال های اخیر ریزش بهمن جان چندین نفر در دره را گرفته است.

مسیر کوهنوردی دربند

دربند یا شیرپلا یکی از بهترین مسیرهای کوهنوردی شمال تهران است. بسیاری از اهالی تهران برای رستوران گردی و پیاده روی به دربند می آیند. شروع این مسیر در میدان سربند یا میدان مجسمه با ارتفاع 1800متری از سطح دریا قرار دارد. برای رسیدن به قله توچال باید پس قلعه، پناهگاه شیرپلا و جان پناه امیری را پشت سر گذاشت. پناهگاه شیرپلا مجتمع کوهستانی است که کوهنوردان برای استراحت، خوابیدن و تهیه غذا از آن استفاده می کنند. بعد از مجتمع شیرپلا نیز پناهگاه امیری در ارتفاع 3480 متری قرار دارد که هرچند امکانات رفاهی ندارد، اما برای استراحت مناسب است. بر روی قله توچال نیز جان پناه دیگری وجود دارد که متاسفانه، در فصل زمستان بسیار سرد و انباشته از برف است. توجه داشته باشید که از ابتدای مسیر یعنی میدان سربند تا قله توچال دوراهی های بسیاری وجود دارند. این راه های فرعی به سمت بند یخچال که مخصوص سنگ نوردان بوده، هستند بنابراین بدون شناخت راه ها و به صورت انفرادی مسیرهای جدید را امتحان نکنید. در فصل زمستان مسیر کوهنوردی دربند بسیار خطرناک و لغزنده است، بنابراین اگر کوهنورد نیستید و تجربه کافی ندارید، تابستان و بهار را برای صعود انتخاب کنید. کوتاه ترین مسیر برای رسیدن به قله مسیر سربند- شیرپلا- توچال است. در قسمت هایی از مسیر اندازه سنگ ها به حدی بزرگ و شیب به قدری تند بوده که پله های فلزی و طناب گذاشته شده تا صعود کمی راحت تر و امن تر باشد. توجه داشته باشید در فصل زمستان تمام این مسیر یخ زده است و بدون داشتن تجهیزات و آمادگی جسمانی احتمال وقوع حادثه و آسیب دیدگی بالاست، بنابراین با احتیاط عمل کنید. جبهه شمالی توچال نیز یکی دیگر از مناطق خطرناک کوهنوردی در این مسیر است. پیمایش جبهه شمالی در زمستان خطراتی مانند تحلیل رفتن انرژی، بهمن زدگی، گم شدن، منحرف شدن از مسیر در اثر وزش باد را دارد. همانطور که گفتیم خطرات این مسیر مختص به تازه کارها نیست و افراد حرفه ای هم باید نهایت احتیاط را به خرج دهند. بسیار پیش آمده که کوهنوردان بدون توجه به شرایط جوی و با محاسبه زمانی غلط راهی قله شده اند با این امید که برگشت را با تله کابین پایین بیایند، اما هنگامی که به ایستگاه رسیده اند، تله کابین تعطیل بوده است. باید توجه داشت که فعالیت تله کابین بسته به شرایط جوی است، بنابراین هرچند شیرپلا یکی از بهترین مسیرهای کوهنوردی شمال تهران است، اما باید با توجه به آمادگی جسمانی و مهارت خود راهی قله شوید.

مسیر کوهنوردی درکه

یکی دیگر از مسیرهای امن کوهنوردی شمال تهران، مسیر کوهنوردی درکه است که حال و هوایی شبیه به مسیر رودخانه ای دارآباد دارد. تمامی مسیر درکه تا پناهگاه پلنگچال که در ارتفاع 2550 متری قرار دارد از داخل دره پلنگچال می گذرد. این مسیر کوهپیمایی با نسیم خوش دره و صدای آب رودخانه، یکی از بهترین خاطرات شما را رقم می زند. در فصل زمستان تا اذغالچال مسیر امن است، اما بعد از آن احتمال ریزش بهمن وجود دارد. در نهایت، این مسیر به مجتمع کوهستانی پلنگچال و ایستگاه 5 تله کابین توچال می رسد. البته به جز مسیری که شما را به سمت قله می برد، مسیر فرعی وجود دارد که به جنگل کارا می رود. این فرعی از مسیر درکه- پلنگ چال نیم ساعتی فاصله دارد و کم تردد است. متاسفانه، در این مسیر و مخصوصا در کنار رودخانه، رد آتش را می توان دید.

مسیر کوهنوردی ولنجک

این مسیر کوهنوردی را همه با نام بام تهران می شناسند، مسیری آسفالته که از پارکینگ تا ایستگاه یک تله کابین توچال ادامه دارد. شما می توانید پیاده یا با ماشین هایی که وجود دارد، خودتان را به ایستگاه اول برسانید و پس از آن مسیر مارپیج و کم شیب تا ایستگاه دوم را که یک ساعت زمان می برد، طی کنید. در مسیر ایستگاه دو تا پنج تله کابین توچال هیچ رستوران و یا ایستگاهی وجود ندارد، بنابراین در صورتیکه توان جسمانی بالا دارید، این مسیر را به عنوان یکی از مسیرهای کوهنوردی شمال تهران انتخاب کنید. این قسمت از مسیر حدود سه ساعت زمان می برد. در فصول سرد سال نیز احتمال ریزش بهمن، گم شدن و پایین آمدن درجه حرارت بدن وجود دارد. در ایستگاه پنجم اما مجتمع رفاهی وجود دارد که هرچند پناهگاه نیست، اما میزبان کوهنوردان است. برای رسیدن به قله نیز مسیر ایستگاه پنج تا هفت به همراه سختی ها و خطراتش پیش روی شما قرار دارد، بنابراین در برداشتن هر قدم احتیاط کنید.

مسیر کوهنوردی کلکچال

کلکچال یکی دیگر از مسیرهای امن کوهنوردی شمال تهران است. برای رسیدن به ابتدای مسیر کوهنوردی کلکچال باید خودتان را به پارک جمشیدیه برسانید. از ابتدای مسیر کوهنوردی تا رسیدن به مجموعه کلکچال که در ارتفاع 2600 متری قرار دارد، دو ساعت کوهپیمایی پیش روی شماست. این مسیر زیگزاگ و کم شیب است، بنابراین با قدم های آهسته، سرعت و تنفس مناسب آن را طی کنید. تا به اینجای مسیر را بیشتر افراد می توانند طی کنند، اما از مجتمع به بعد نیاز به آمادگی بدنی و تجهیزات دارد. کافیست به سمت شمال غرب و گردنه گرز دره بروید تا در نهایت به قله کلکچال با ارتفاع 3340 متر برسید و ادامه مسیر به سمت غرب نیز شما را به پناهگاه شیرپلا می رساند، متاسفانه از آنجایی که در فصل زمستان مسیر کلکچال به شیرپلا با برف پوشیده می شود احتمال ریزش بهمن بالاست. البته توجه داشته باشید که همین مسیر زیگزاگ ساده در زمستان به علت بارش برف، یخ زدگی و صاف شدن سطح در اثر تردد زیاد، لغزنده و خطرناک است، بنابراین اگر در فصل سرما راهی این منطقه می شوید، باتوم کوهنوردی و یخ شکن برای کفش همراهتان باشد.