دود سیگار مضرتر است یا قلیان؟

سرطان ریه یکی از شناخته شده ترین و خطرناک ترین سرطان هاست که سالانه تعداد زیادی از مردم به آن مبتلا می شوند. از طرفی، این سرطان با مصرف دخانیات ارتباط تنگاتنگی دارد؛ به طوریکه تقریبا 80 درصد از موارد سرطان ریه به استعمال قلیان، پیپ و سیگار مربوط است.

دود ناشی از استعمال محصولات دخانی حاوی بیش از 7000 نوع ماده شیمیایی است که بیش از 70 ماده آن سمی و سرطان زا هستند. باید توجه کرد که دخانیات عامل اصلی بروز 52 بیماری، 24 نوع سرطان و 12 درصد بیماری های غیر واگیر است. توجه به رعایت حقوق افراد غیرسیگاری خصوصاً کودکان، زنان و بیماران امری است که امروزه در دنیا بخشی از حقوق شهروندان محسوب می شود و بر همین اساس طبق ماده هفت آیین نامه قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات به منظور حفظ سلامت عموم به ویژه محافظت در مقابل استنشاق تحمیلی دود سیگار، استعمال مواد دخانی در اماکن عمومی ممنوع است.

سیگاری تحمیلی کیست؟

باید توجه کرد که هر کسی که دود تحمیلی مواد دخانی، یعنی دود ناشی از سوختن ته سیگار، قلیان و دود حاصل از بازدم مصرف کننده این مواد را استنشاق کند یا به عبارت دیگر هر فرد غیرسیگاری که به صورت غیر داوطلبانه در معرض دود سیگار قرار گیرد، سیگاری تحمیلی نامیده می شود.

انواع دود سیگار

دود سیگار اولیه: بخشی از دود است که از درون سیگار و توتون عبور می کند و سپس وارد دهان و ریه فرد سیگاری شده و موجب بروز بیماری در فرد سیگاری می شود.

دود ثانویه: دودی که مستقیماً از نوک روشن و مشتعل سیگار به وجود آمده و همچنین دود حاصل از بازدم فرد سیگاری که از ریه فرد سیگاری خارج و وارد محیط می شود و توسط اطرافیان فرد سیگاری استنشاق می شود، است که زیان بارتر از دود اولیه است.

دود ثالث: ذرات و سموم دود سیگار در هوا منتشر شده و روی اشیا، لباس و موی فرد سیگاری می نشیند. حال اگر کودک در تماس با این اشیا باشد یا در آغوش فرد سیگاری قرار گیرد، آلاینده ها وارد بدن کودک می شود.

بسیاری از مردم بر این باورند که استعمال قلیان خطر کمتری نسبت به سیگار دارد. در حالیکه قلیان نه تنها به اندازه سیگار اعتیاد آور است، بلکه به دلیل شیوع استفاده از آن بسیار مضرتر از سیگار است. با کشیدن قلیان افراد در هر دم و بازدم دود زیادتری را با نفس های عمیق تر نسبت به سیگار فرو می دهند و این روند ممکن است تا یک ساعت به طول انجامد. همچنین استفاده مشترک از لوله های قلیان و افزودن اسانس های معطر و میوه ای، بیماری های عفونی مانند تبخال، سل، هپاتیت، حساسیت و آلرژی را ایجاد می کند. باید توجه کرد که هر نخ سیگار برابر با 12 پک است و هر پک سیگار 30 میلی لیتر دود وارد ریه می کند. همچنین در هر بار مصرف قلیان و با هر پک قلیان 400 میلی لیتر دود وارد ریه می شود. یک بار مصرف قلیان مساوی با مصرف 100 نخ سیگار است.

بنابر اعلام جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، باید بدانیم که دود تحمیلی مواد دخانی بر زنان باردار نیز اثرات سو دارد که شامل زایمان زودرس و سقط جنین خواهد بود. همچنین این دود بر روی جنین نیز آثاری چون وزن کم نوزاد هنگام تولد، اختلال در رشد ریه جنین، سندروم مرگ ناگهانی نوزاد، تشنج ناشی از تب، کاهش ضریب هوشی کودک، اختلالات رفتاری و سایر حساسیت ها را به دنبال دارد. آثار سیگار کشیدن والدین بر کودکان نیز می تواند به بیماری هایی چون آسم، عفونت گوش میانی، عفونت ریه، افزایش احتمال سیگاری شدن در سنین نوجوانی و جوانی منجر شود.

منبع: ایسنا