تل ابلیس

تل ابلیس در دشت بردسیر و در 80 کیلومتری جنوب غرب شهر کرمان قرار گرفته است. حفاری این منطقه توسط یک هیئت باستان شناس آمریکایی و با همکاری اداره باستان شناسی ایران در سال 1394 آغاز شد. وجه تسمیه نام این مکان مشخص نیست. برخی از اهالی اطراف معتقد هستند که روی این تپه شخصی بی طینت زندگی می کرده و از این رو، تل ابلیس نامیده شده است. برخی دیگر نیز غیرعادی بودن تپه و در مواردی ترسناک بودن آن را دلیلی برای نامگذاری تل ابلیس دانسته اند. در کاوش های این منطقه مقدار فراوانی فلز مس یافت شد. برخی معتقدند وجود سرباره های فراوان مس روی این تپه با گذشت زمان به آن رنگ سیاهی بخشیده که به همین دلیل تل ابلیس نامیده شد. پیشینیان سیاهی را رنگ ابلیس می دانستند، از این رو رنگ سیاه مس را به ابلیس نسبت داده اند. در اشیای پیدا شده در این تپه نقش مار روی سفال ها زیاد دیده می شود، بنابراین یک احتمال هم وجود دارد که وجه تسمیه نام تپه ارتباطی با این تصاویر داشته باشد. برخی براین عقیده بودند که باید نام تپه تغییر کند، اما باستان شناسان و کسانی که در این زمینه پژوهشگر و صاحب فکر بودند و روی این تپه تحقیق کرده اند، مخالفت کرده و بر حفظ نام تپه تاکید داشتند. این محل بازمانده شهرک هفت هزار ساله ای است که به دست اقوام پیشرفته ای که کشاورزان اولیه استان کرمان را تشکیل می دادند، برپا شده و تا هزاره اول قبل از میلاد به مدت چهار سال مرکز تمدن این منطقه بوده است. بیشترین اطلاعات به دست آمده از زندگی اولیه در تل ابلیس کرمان مربوط به اواخر هزاره پنجم تا اوایل هزاره چهارم هجری قمری است. با کاوش و مطالعه لایه های موجود در این تپه، هشت دوره متمایز فرهنگی را شناسایی کرده اند. این محل برای نخستین بار در سال 1311 خورشیدی که توسط سراورلاشتاین مورد بازدید قرار گرفت، ارتفاع تپه را حدود 11 متر از سطح زمین های اطراف و قطر پایه آن را حدود 100 متر تخمین زده و گزارش مختصری در مورد آن به چاپ رساند. بدنبال بررسی اشتاین در سال 1342 خورشیدی هیاتی به سرپرستی ژوزفکالدول از تپه بازدید کردند. در سال 1345 حفاری در این محل آغاز شد.