عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد

عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد یا کاخ عشرت آباد پیشین ساختمانی از دوره قاجار است که در خاور تهران، در میدان عشرت آباد (میدان سپاه)، پادگان عشرت آباد (پادگان ولیعصر) جای گرفت. این اثر در تاریخ 23 فروردین 1346 با شماره 648 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد در سال 1291 قمری به فرمان ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. این عمارت در میان باغ عشرت آباد قرار داشت که کاخ ها و کوشک های پهناور و بزرگ داشت. در میانه باغ حوض و چشمه و فواره های گوناگونی وجود داشت و دور تا دور این حوض بزرگ هم نزدیک به سی خانه کوچک دو اتاقه به شکل نیم دایره ساخته شده بود که در و پنجره چوبی آنها به سوی مرکز حوض باز میشد و در هر یک از آنها یکی از زنان شاه زندگی میکرد.

این باغ بیشتر مکان برگزاری مراسم عروسی و تفریحات شاه بود و در آن ساختمان کلاه فرنگی به صورت برج چهار طبقه ساخته شده بود که پوشش سقف طبقه چهارم از شیروانی و طبقه سوم آن دارای شاه نشین با آینه کاری و مقرنس بود. این کاخ از کاخ های ییلاقی ناصرالدین شاه در بیرون از حصار تهران بود که پس از سرنگونی دودمان قاجار، کاخ و خانه های پیرامون آن در اختیار نهادهای نظامی قرار گرفت. این کاخ همچون کاخ سلطنت آباد، قصر فیروزه و کاخ نیاوران که در مناطق پیرامونی تهران ساخته شده بودند، بیشتر کاربری تشریفات و ییلاقی داشتند.

آیت الله خمینی نیز پس از رویداد 15 خرداد 1342 به مدت یک ماه و هفت روز در این زندان بازداشت بود. پس از چند سال این پادگان به نیروهای گارد پهلوی واگذار شد. در زمان انقلاب 1357 هم یکی از راهبردی ترین تسخیرهای انقلابیون بود. در جریان تسخیر پادگان بنای کاخ عشرت آباد بسیار آسیب دید و هنوز هم آثار تیر و گلوله بر دیوارها و بدنه آن دیده می شود. این بنا در سال 1346 در سیاهه آثار ملی ثبت شد اما به دلیل نظامی بودن محوطه امکان بازدید و نگهداری و بازسازی وجود نداشت. اگر تمایل دارید که با جاذبه های دیدنی پایتخت مثل عمارت کلاه فرنگی عشرت آباد بیش از پیش آشنا گردید، پیشنهاد می کنیم که به راهنمای سفر به تهران سری زده و خود را آماده تهرانگردی نمایید.