تنگ هایقر

تنگه هایقر ژرف دره ای واقع در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر فیروزآباد در استان فارس است. عمق دیواره های این دره گاه به حدودا 450 متر می رسد. طول پیمایش کامل هایقر هم 18 کیلومتر است. این دره را گرند کنیون ایران نامیده اند و با شماره 1177 در فهرست میراث طبیعی ملی ایران ثبت شده است. برای نامگذاری این تنگه دو روایت وجود دارد: تنگه هایقر فیروزآباد فارس یکی از نمادهای مقاومت ترک های قشقایی در برابر بیگانگان است که با گفتن هایقر به معنای مردن توسط دلیران عشایر فریاد پیروزی را به گوش مردم رساندند.

به روایت برخی کتاب های تاریخی، سیاست های استعمارگرایانه انگلیس و نیز بروز ناامنی و بی ثباتی در ایران به همراه آماده شدن اروپا برای آغاز جنگی خانمان سوز، روزهای سختی را برای ایران رقم زد؛ روزهایی که در اوج جنگ جهانی اول با حضور انگلیس در جنوب ایران و گسترش ناامنی جاده ها به ویژه در فارس همراه شد اما در همین زمان نیروهای عشایری جبل انارویه در آنجا حضور داشتند و یکی از مهمترین و گسترده ترین مقاومت ها را علیه نیروهای انگلیسی انجام دادند.

کلمه هایقر از دو بخش های که عبارت اشاره ای بوده و قر به معنای نابود شده تشکیل گردیده است. در زمان کوچ عشایر در این منطقه در اواخر تابستان با بارش باران های سیل آسای فصلی یا خمینه، سیلی به راه افتاده است که گله های عشایر موجود در منطقه را با خود می برد. چوپانان هم در پی گله های خود دائم فریاد هایقر (به معنی نابود شدن گله دام هایشان) سر داده و ضمن هشدار به دیگران از این طریق درخواست کمک نیز می داده اند.

تنگه هایقر یک برش در پهنای تاقدیس ده بین است که نخست عملکرد زمین ساخت آن را پدید آورده و سپس فرسایش آب آن را گسترش داده و ژرف نموده است. دیواره های بلند دره، رودخانه پرآب جاری در کف آن و پژواک صدای پرندگان هم منطقه ای کم نظیر را پدید آورده که بستری ارزشمند برای گردشگری طبیعت به شمار می رود.